17/3/2024
Η παρακολούθηση των μοτίβων καθημερινής δραστηριότητας χρησιμοποιώντας μια συσκευή που φοριέται στον καρπό μπορεί να ανιχνεύσει πρώιμα προειδοποιητικά σημάδια της νόσου Αλτσχάιμερ, σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη με επικεφαλής ερευνητές της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Johns Hopkins Bloomberg.
Οι ερευνητές ανέλυσαν δεδομένα κίνησης από συσκευές που μοιάζουν με ρολόγια χειρός, τις οποίες φορούσαν 82 γνωστικά υγιείς ηλικιωμένοι που συμμετείχαν σε μια μακροχρόνια μελέτη για τη γήρανση.
Μερικοί από τους συμμετέχοντες είχαν ανιχνεύσιμη συσσώρευση αμυλοειδούς στον εγκέφαλο όπως μετρήθηκε με σάρωση PET. Η συσσώρευση της πρωτεΐνης β-αμυλοειδές στον εγκέφαλο είναι ένα βασικό χαρακτηριστικό της νόσου Αλτσχάιμερ. Η μελέτη δημοσιεύτηκε στο περιοδικό SLEEP.
Χρησιμοποιώντας μια ευαίσθητη στατιστική τεχνική, οι ερευνητές βρήκαν σημαντικές διαφορές μεταξύ αυτής της θετικής σε αμυλοειδές ομάδας και της αρνητικής στη μέση δραστηριότητα σε συγκεκριμένες απογευματινές περιόδους και διαφορές στη μεταβλητότητα της δραστηριότητας μεταξύ ημερών σε ένα ευρύτερο φάσμα χρονικών παραθύρων.
«Πρέπει να επαναλάβουμε αυτά τα ευρήματα σε μεγαλύτερες μελέτες, αλλά είναι ενδιαφέρον ότι είδαμε παρόμοια διαφορά μεταξύ θετικών σε αμυλοειδές και αρνητικών σε αμυλοειδές ηλικιωμένων σε δύο ανεξάρτητες μελέτες», λέει ο Adam Spira, καθηγητής στο Τμήμα Ψυχικής Υγείας στη Σχολή Bloomberg.
Τα αποτελέσματα της νέας μελέτης επιβεβαιώνουν εν μέρει τα ευρήματα μιας προηγούμενης μελέτης σε μικρότερο δείγμα και υποδηλώνουν ότι οι συσκευές αυτές κάποια μέρα θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην ανίχνευση της έναρξης της νόσου Αλτσχάιμερ πριν εμφανιστεί σημαντική γνωστική εξασθένηση. Τα δεδομένα από την προηγούμενη μελέτη προέρχονται από συμμετέχοντες στις μελέτες A4 και LEARN.
Πώς διεξήχθη η μελέτη
Για τη νέα τους μελέτη, ο Δρ. Spira και οι συνεργάτες του διερεύνησαν τη δυνατότητα παρακολούθησης βάσει συσκευής καρπού σε 82 άτομα των οποίων η μέση ηλικία ήταν περίπου 76 ετών. Κάθε συμμετέχων έκανε σάρωση PET για τη μέτρηση του αμυλοειδούς εγκεφάλου και φορούσε τη συσκευή 24 ώρες την ημέρα για μία εβδομάδα.
Χρησιμοποιώντας μια ευαίσθητη στατιστική τεχνική που ονομάζεται FOSR, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι 25 θετικοί σε αμυλοειδές συμμετέχοντες, σε σύγκριση με τους 57 αρνητικούς, είχαν υψηλότερη μέση δραστηριότητα νωρίς το απόγευμα, μεταξύ 1:00 έως 3. :30 μ.μ. και λιγότερη καθημερινή μεταβλητότητα στη δραστηριότητα από τις 1:30 έως τις 4:00 μ.μ. και τις 7:30 έως τις 10:30 μ.μ.
Σε πιο συντηρητικές αναλύσεις, ορισμένα από αυτά τα χρονικά παράθυρα οι διαφορές δεν ήταν πλέον στατιστικά σημαντικές. Ωστόσο, η υψηλότερη απογευματινή δραστηριότητα και η χαμηλότερη απογευματινή μεταβλητότητα απηχούσαν τα προηγούμενα ευρήματα των ερευνητών.
Διαφορές στα πρότυπα ύπνου-εγρήγορσης μεταξύ των ασθενών με Αλτσχάιμερ
Τα μη φυσιολογικά πρότυπα δραστηριότητας ύπνου και εγρήγορσης έχουν μελετηθεί ως πιθανοί πρώιμοι δείκτες της νόσου Αλτσχάιμερ. Οι ασθενείς με Αλτσχάιμερ έχουν συνήθως μη φυσιολογικούς ρυθμούς ύπνου-αφύπνισης και προηγούμενες μελέτες έχουν βρει στοιχεία ότι η συσσώρευση αμυλοειδούς μπορεί να διαταράξει τους ρυθμούς ύπνου-εγρήγορσης σχετικά νωρίς στη διαδικασία της νόσου. Υπάρχουν επίσης στοιχεία ότι η απώλεια ύπνου προάγει τη συσσώρευση αμυλοειδούς, υποδηλώνοντας έναν «φαύλο κύκλο».
Τέτοια ευρήματα υποδηλώνουν την πιθανότητα ότι οι ηλικιωμένοι μπορεί κάποια μέρα να φορούν συσκευές σαν ρολόι χειρός που θα παρακολουθούν και θα αναλύουν αυτόματα τη δραστηριότητα ύπνου και εγρήγορσης. Τα άτομα με ανώμαλα μοτίβα δραστηριότητας θα μπορούσαν στη συνέχεια να συμβουλευτούν τους γιατρούς για πιο εκτεταμένο έλεγχο για τη νόσο Αλτσχάιμερ.
Το φαινόμενο της «δύσης του ήλιου» στους ασθενείς με Αλτσχάιμερ
Οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν γιατί η συσσώρευση αμυλοειδούς προκαλεί διαφορές στα μοτίβα δραστηριότητας σε αυτές τις συγκεκριμένες ώρες της ημέρας. Σημειώνουν όμως ότι υπάρχει ένα πολύ γνωστό φαινόμενο μεταξύ των ατόμων με νόσο Αλτσχάιμερ που ονομάζεται «δύση του ηλίου», κατά το οποίο η διέγερση αυξάνεται το απόγευμα και νωρίς το βράδυ.
«Είναι κατανοητό ότι η υψηλότερη απογευματινή δραστηριότητα που παρατηρήσαμε είναι ένα σήμα προκλινικής δύσης του ηλίου. Ταυτόχρονα, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι αυτά τα ευρήματα αντιπροσωπεύουν μέσους όρους μεταξύ ενός μικρού δείγματος ηλικιωμένων σε σύντομο χρονικό διάστημα», λέει ο Δρ. Spira και καταλήγει:
«Δεν μπορούμε να προβλέψουμε εάν ένα άτομο θα αναπτύξει πλάκες αμυλοειδούς με βάση το χρόνο της δραστηριότητάς του. Έτσι , θα ήταν πρόωρο για τους ηλικιωμένους να ανησυχούν γιατί οι μετρητές φυσικής τους κατάστασης λένε ότι είναι ιδιαίτερα δραστήριοι το απόγευμα, για παράδειγμα».
Ο ερευνητές και οι συνεργάτες του σχεδιάζουν να κάνουν μεγαλύτερες μελέτες αυτού του είδους. Ελπίζουν επίσης να κάνουν μακροπρόθεσμες μελέτες για να δουν εάν οι καθημερινές αλλαγές στο πρότυπο δραστηριότητας σχετίζονται όχι μόνο με το αμυλοειδές του εγκεφάλου αλλά και με την πραγματική γνωστική έκπτωση.
Πηγή: https://www.oloygeia.gr
Πηγή φωτογραφίας: https://secure.gravatar.com
