15/1/2024
Ενώ η έννοια της αμφιδεξιότητας συγκεντρώνει μεγάλη προσοχή, το λιγότερο γνωστό αντίστοιχό της, η αδεξιότητα και με τα δύο χέρια, παραμένει ένα μυστήριο. Είναι ευρέως αναγνωρισμένο ότι η δεξιότητα των ανθρώπων σε διάφορες εργασίες που γίνονται με τα χέρια, όπως το πλέξιμο, το σχέδιο ή η ξυλουργική, ποικίλλει. Ορισμένοι υπερέχουν, δημιουργώντας περίπλοκα σχέδια ή αληθοφανή σκίτσα, ενώ άλλοι δυσκολεύονται ακόμη και με βασικές εργασίες. Η εξάσκηση παίζει σίγουρα σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη αυτών των δεξιοτήτων, οδηγώντας συνήθως σε βελτίωση. Ορισμένοι άνθρωποι, όμως, όσο και να εξασκηθούν, δεν φαίνεται να μπορούν να ξεπεράσουν την έμφυτη αδεξιότητά τους.
Υπάρχει μια γαλλική έκφραση, που χαρακτηρίζει αυτόν που έχει παντελή έλλειψη ρυθμού ως άνθρωπο με «δύο αριστερά πόδια». Διαπιστώνεται, όμως, ότι αυτή η φράση έχει επιστημονική βάση σε ό,τι αφορά στα χέρια, περιγράφοντας τους ανθρώπους που είναι αδέξιοι και με τα δύο χέρια. Για να εξηγήσει αυτό το φαινόμενο, ο δρ. Sebastian Ocklenburg, καθηγητής ερευνητικών μεθόδων ψυχολογίας στο Τμήμα Ψυχολογίας της Ιατρικής Σχολής του MSH, εμβαθύνει στην επιστήμη της κίνησης των χεριών και την κατάταξη των ανθρώπων σε δεξιόχειρες, αριστερόχειρες και αμφίχειρες ή αμφιδέξιους, δηλαδή ανθρώπους που εκτελούν τις διάφορες εργασίες με διαφορετικά χέρια.
Το σε ποια κατηγορία κατατάσσεται κάποιος καθορίζεται με δύο τρόπους:
- Προτίμηση: Πρόκειται για μια υποκειμενική μέτρηση, που βασίζεται στο ποιο χέρι προτιμά ένα άτομο για διάφορες δραστηριότητες, όπως το γράψιμο ή το σχέδιο, και συνήθως αξιολογείται μέσω ερωτηματολογίων.
- Δεξιότητα: Πρόκειται για ένα αντικειμενικό μέτρο, το οποίο βασίζεται στις δεξιότητες που επιδεικνύονται με κάθε χέρι σε διάφορες εργασίες.
Τι γίνεται, όμως, με όσους εμφανίζουν ίσα, αλλά χαμηλά επίπεδα δεξιοτήτων και στα δύο χέρια;
Λίγα είναι τα επιστημονικά δεδομένα που έχουν προκύψει σχετικά με τους ανθρώπους που είναι αδέξιοι και στα δύο χέρια. Μια σπάνια μελέτη του 1978 από τους John I. Todor και Thomas Doane διερεύνησε τις δεξιότητες των χεριών μέσω μιας εργασίας. Ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες να χτυπήσουν στόχους διάφορων μεγεθών με μια γραφίδα, με την εργασία να εκτελείται ξεχωριστά για κάθε χέρι. Τα αποτελέσματα ήταν ενδιαφέροντα: Ενώ ορισμένοι συμμετέχοντες έδειξαν σαφή κυριαρχία του δεξιού χεριού και ένας σημαντικός αριθμός παρουσίασε αμφιδεξιότητα, μια αξιοσημείωτη ομάδα (24%) εμφάνισε ίση, αλλά χαμηλή απόδοση και με τα δύο χέρια.
Παρόλο που τα στοιχεία είναι περιορισμένα, το να παρουσιάζει κάποιος αδεξιότητα και στα δύο χέρια είναι πιο διαδεδομένο απ’ ό,τι πιστεύεται. Περισσότερη έρευνα είναι απαραίτητη για την πλήρη κατανόηση του φαινομένου.
