27/9/2023
Πολλές δυσάρεστες εκπλήξεις έρχονται όσο μεγαλώνουμε: εκείνοι οι περίεργοι θόρυβοι που κάνουν οι αρθρώσεις μας ή τα οδυνηρά hangover μετά από δύο γουλιές μπύρας. Αλλά κάποιες είναι πιο τρομακτικές, όπως το να βλέπουμε το στομάχι μας να χάνει το ενδιαφέρον του για την πέψη των τροφών.
Μερικά από τα πιο κοινά συμπτώματα στις πεπτικές παθήσεις είναι η καούρα, το φούσκωμα, το κοιλιακό άλγος και αλλαγές στις συνήθειες του εντέρου (όπως δυσκοιλιότητα, διάρροια ή ακόμα και συνδυασμός των δύο).
Το να καταλάβετε τι προκαλεί τα πεπτικά προβλήματα μπορεί να είναι δύσκολο, καθώς είναι ένα πολύπλευρο πρόβλημα που συνήθως προέρχεται από έναν εξαιρετικά προσωπικό συνδυασμό παραγόντων που σχετίζονται με τη γήρανση και τον τρόπο ζωής.
Πώς η διαδικασία γήρανσης μπορεί να επηρεάσει την πέψη
Καθώς μεγαλώνουμε, τα νεύρα και οι μύες στη γαστρεντερική οδό μπορεί να αρχίσουν να παρουσιάζουν δυσλειτουργία, με αποτέλεσμα αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο τα πεπτικά όργανα λειτουργούν μεμονωμένα ή συνεργάζονται. Συνήθως, αυτό μεταφράζεται στο ότι η ίδια η διαδικασία πέψης γίνεται αργή και τα σήματα επικοινωνίας μεταξύ των πεπτικών οργάνων γίνονται τυχαία.
Για παράδειγμα, η κίνηση εντός του οισοφάγου και των μυών που εμπλέκονται στην κατάποση μπορεί να μην είναι τόσο αποτελεσματική ή συντονισμένη, και μπορεί να οδηγήσει σε υψηλότερα ποσοστά γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης, ενώ πιο αργή κινητικότητα στο στομάχι να προκαλέσει δυσπεψία.
Η επένδυση του στομάχου μπορεί επίσης να γίνει πιο λεπτή με την ηλικία, γεγονός που σας καθιστά πιο ευαίσθητους σε τραυματισμούς στο στομάχι από παράγοντες όπως η φλεγμονή.
Η μειωμένη παραγωγή προσταγλανδίνης με την πάροδο του χρόνου (μια ουσία που μοιάζει με ορμόνη και παίζει ρόλο στην έκκριση οξέων του στομάχου και στη λειτουργία των μυών του γαστρεντερικού σωλήνα) σημαίνει επίσης μείωση της προστατευτικής επένδυσης του στομάχου, αφήνοντάς σας πιο επιρρεπείς σε γαστρίτιδα και έλκη.
Η επόμενη στάση στο πεπτικό ταξίδι του φαγητού είναι στο λεπτό έντερο. Η πιο αργή κινητικότητα εδώ μπορεί να οδηγήσει σε υψηλότερα ποσοστά βακτηριακής υπερανάπτυξης, η οποία μπορεί να προκαλέσει φούσκωμα και διάρροια, σύμφωνα με την HuffPost.
Και εάν η κινητικότητα σταματάει στο παχύ έντερο, ετοιμαστείτε για πιθανές κρίσεις δυσκοιλιότητας και εκκολπώματος (μια κατάσταση όπου σχηματίζονται μικροί σάκοι και πιέζουν τα αδύναμα σημεία στο τοίχωμα του παχέος εντέρου, αυξάνοντας τον κίνδυνο εξάρσεων συμπτωμάτων, όπως αιμορραγία και φλεγμονή).
Έπειτα, υπάρχουν οι χρόνιες παθήσεις υγείας που τείνουν να συσσωρεύονται καθώς μεγαλώνουμε (αρθρίτιδα, καρδιαγγειακές και μεταβολικές παθήσεις), πολλές από τις οποίες μπορεί να προκαλέσουν περιορισμούς στο επίπεδο κίνησης που μπορούμε να ανεχτούμε, επιδεινώνοντας περαιτέρω τα προβλήματα κινητικότητας του εντέρου.
Όσον αφορά τα φάρμακα που παίρνουμε για να αντιμετωπίσουμε αυτές τις καταστάσεις (τόσο συνταγογραφούμενα όσο και μη συνταγογραφούμενα, ειδικά αναλγητικά μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα όπως η ασπιρίνη και η ιβουπροφαίνη, είναι γνωστό ότι προκαλούν παρενέργειες στο γαστρεντερικό σύστημα, όπως ναυτία, δυσκοιλιότητα, διάρροια, πόνους στην κοιλιά, ακόμη και έλκη.
Το να μασάτε πιο αργά είναι ένας τρόπος για να διευκολύνετε το φαγητό στο πεπτικό σας σύστημα.
Οι 7 καλύτεροι τρόποι για να βελτιστοποιήσετε την πέψη καθώς μεγαλώνετε
Όλα αυτά είναι απογοητευτικά και ανησυχητικά. Ωστόσο, οι ειδικοί τονίζουν ότι υπάρχουν τρόποι για να ελαχιστοποιηθούν τυχόν επιπτώσεις από προβλήματα στο στομάχι που σχετίζονται με την ηλικία. Συνιστούν:
- Να μασάτε καλύτερα
- Να τονώνετε την παραγωγή σάλιου
- Να τρώτε περισσότερες φυτικές τροφές και λιγότερες επεξεργασμένες
- Να ενυδατώνεστε
- Να κινείστε περισσότερο
- Να κοιμάστε αρκετά
- Να ελέγχετε τα φάρμακά σας
1. Να μασάτε καλύτερα
Η καλύτερη πέψη ξεκινά από το στόμα. Τα ένζυμα του σάλιου βοηθούν στην πέψη του αμύλου και του λίπους στο στόμα, μειώνοντας τον φόρτο εργασίας του γαστρεντερικού σωλήνα. Το αλκαλικό pH του σάλιου βοηθά επίσης στην εξουδετέρωση του οξέος στον οισοφάγο λόγω της παλινδρόμησης και στην ανακούφιση των συμπτωμάτων της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης.
Επιπλέον, το να κόβετε το φαγητό σε μικρότερα κομμάτια και να μασάτε τουλάχιστον 15 έως 20 φορές ανά μπουκιά μπορεί να βοηθήσει στην άμβλυνση τυχόν επιπλοκών που σχετίζονται με δυσκολία στην κατάποση.
2. Να τονώνετε την παραγωγή σάλιου
Η παραγωγή σάλιου τείνει να μειώνεται καθώς γερνάμε, κάτι που μπορεί να επηρεάσει τη μάσηση και την κατάποση. Σύμφωνα με την Αμερικανική Οδοντιατρική Ένωση, η ξηροστομία είναι δύο φορές πιο πιθανό να εμφανιστεί όταν παίρνετε ένα ή περισσότερα φάρμακα καθημερινά, σε σύγκριση με άτομα που δεν παίρνουν φάρμακα.
Πράγματα όπως η τακτική χρήση υποκατάστατου σάλιου χωρίς συνταγή γιατρού ή η κατανάλωση νερού μεταξύ κάθε μπουκιάς μπορεί να είναι χρήσιμα εάν η ξηροστομία είναι πρόβλημα την ώρα του γεύματος.
3. Να τρώτε περισσότερες φυτικές τροφές και λιγότερες επεξεργασμένες
Ο καλύτερος τρόπος για να βελτιστοποιήσετε την πέψη είναι να ακολουθήσετε μια δίαιτα με όσο το δυνατόν με λιγότερα επεξεργασμένα τρόφιμα και πλούσια σε φυτικές τροφές.
Δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε επεξεργασμένα τρόφιμα μπορούν να αλλάξουν το μικροβίωμα του εντέρου, οδηγώντας σε δυσβίωση, μια ανθυγιεινή ισορροπία βακτηρίων του εντέρου που σχετίζεται με υψηλότερα ποσοστά πεπτικών ασθενειών.
Εκτός από τη διατήρηση του μικροβιώματος του εντέρου σε καλή κατάσταση, η κατανάλωση φυτικών τροφών είναι ο καλύτερος τρόπος για να αυξήσετε την πρόσληψη φυτικών ινών, οι οποίες είναι ζωτικής σημασίας για την ποιότητα και τη συνέπεια στις κενώσεις του εντέρου.
4. Να ενυδατώνεστε
Η ενυδάτωση είναι ζωτικής σημασίας για την αποφυγή της δυσκοιλιότητας, ειδικά όταν αρχίσετε να αυξάνετε την πρόσληψη φυτικών ινών. Το Εθνικό Συμβούλιο για τη Γήρανση συνιστά να πίνετε το ένα τρίτο του βάρους σας σε υγρά καθημερινά. Αυτό σημαίνει ότι εάν ζυγίζετε 68 κιλά, τότε θα πρέπει να πίνετε 1,5 λίτρο νερό την ημέρα.
5. Να κινείστε περισσότερο
Η άσκηση διεγείρει την κινητικότητα του γαστρεντερικού σωλήνα, επομένως αυτό μπορεί να είναι πολύ χρήσιμο για την πέψη. Το να ξαπλώνετε στον καναπέ μετά το φαγητό είναι ένα από τα χειρότερα πράγματα που μπορείτε να κάνετε γιατί όχι μόνο δεν βοηθά στην κινητικότητα του γαστρεντερικού σωλήνα, αλλά μπορεί επίσης να προάγει την γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση.
Οι ειδικοί συνιστούν να περπατάτε για περίπου 15 λεπτά μετά τα γεύματά σας για να ενεργοποιήσετε το στομάχι σας και να βελτιώσετε τη γαστρική κένωση.
6. Να κοιμάστε αρκετά
Ο ύπνος είναι ένας θεραπευτικός μηχανισμός για το σώμα, επομένως το να μην έχετε αρκετά ποιοτικό ύπνο -η σύσταση είναι επτά έως εννέα ώρες τη νύχτα– μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τον φραγμό του εντέρου και την ανοσία.
Οι ερευνητές εξακολουθούν να καταγράφουν τους ακριβείς μηχανισμούς, αλλά μια θεωρία είναι ότι η στέρηση ύπνου οδηγεί σε αύξηση της μικροσκοπικής φλεγμονής στο έντερο που μπορεί να οδηγήσει σε γαστρεντερικά συμπτώματα.
7. Να ελέγχετε τα φάρμακά σας
Κάθε φάρμακο μπορεί να έχει παρενέργειες του γαστρεντερικού συστήματος -ακόμη και αυτά που συνταγογραφούνται για ασθένειες του γαστρεντερικού συστήματος. Το να βεβαιωθείτε ότι παίρνετε τα φάρμακά σας ακριβώς όπως συνταγογραφούνται μειώνει τον κίνδυνο παρενεργειών.
Για παράδειγμα, τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα δεν πρέπει ποτέ να καταναλώνονται με άδειο στομάχι, ενώ τα κατασταλτικά των οξέων φάρμακα θα πρέπει να λαμβάνονται 30 λεπτά πριν από το πρωινό.
