11/5/2025
Παρότι δείχνουν άσχετα μεταξύ τους, τα πόδια είναι οι πρώτοι «αγγελιοφόροι» προβλημάτων της καρδιάς.
Μια αθώα κράμπα στη γάμπα, ένας πόνος στο πέλμα, ένα ανεξήγητο πρήξιμο στους αστραγάλους… Είναι εύκολο να τα αποδώσουμε στην κούραση της ημέρας ή στα παπούτσια. Όμως, τι γίνεται αν αυτά τα σημάδια δεν είναι τόσο αθώα; Αν το σώμα προσπαθεί να μας προειδοποιήσει ότι κάτι πιο σοβαρό συμβαίνει στην καρδιά μας;
Όλο και περισσότερες επιστημονικές ενδείξεις δείχνουν πως τα πόδια – παρότι δείχνουν άσχετα με την καρδιά – είναι συχνά οι πρώτοι «αγγελιοφόροι» καρδιαγγειακών προβλημάτων.
Όπως επισημαίνουν ειδικοί στο Rolling Out, η σύνδεση αυτή, που συχνά παραβλέπεται στην καθημερινή ιατρική φροντίδα, είναι κρίσιμη και αξίζει περισσότερη προσοχή.
Πώς συνδέεται η κυκλοφορία του αίματος με την καρδιά και τα πόδια
Το καρδιαγγειακό σύστημα διοχετεύει αίμα από την καρδιά προς όλο το σώμα, με τα πόδια να βρίσκονται στο πιο απομακρυσμένο σημείο. Αυτή η απόσταση τα καθιστά ιδιαίτερα ευάλωτα όταν υπάρχει πρόβλημα κυκλοφορίας.
Όταν η καρδιά δυσκολεύεται να αντλήσει αποτελεσματικά αίμα, τα άκρα – και κυρίως τα πόδια – συχνά παρουσιάζουν τα πρώτα συμπτώματα και οι βασικοί μηχανισμοί που εξηγούν αυτή τη σύνδεση είναι:
- Η περιφερική αρτηριοπάθεια προκαλεί πόνο στα πόδια πολύ πριν εμφανιστούν καρδιακά επεισόδια.
- Η δυσλειτουργία του ενδοθηλίου επηρεάζει ταυτόχρονα τις στεφανιαίες και περιφερικές αρτηρίες.
- Οι φλεγμονώδεις διεργασίες επηρεάζουν την κυκλοφορία σε καρδιά και πόδια.
- Οι μικροαγγειακές επιπλοκές επηρεάζουν τόσο την καρδιά όσο και τα νεύρα των ποδιών.
- Η σκλήρυνση των αρτηριών μειώνει τη ροή αίματος σε όλο το σώμα.
Αυτοί οι παράγοντες εξηγούν γιατί τα συμπτώματα στα πόδια μπορεί να προηγηθούν άλλων καρδιολογικών ενδείξεων κατά μήνες ή και χρόνια.
Περιφερική αρτηριοπάθεια: Όταν ο πόνος στο πόδι προειδοποιεί για την καρδιά
Η περιφερική αποφρακτική αρτηριοπάθεια (ΠΑΑ) αποτελεί την πιο ξεκάθαρη σύνδεση ανάμεσα στην καρδιά και τον πόνο στα πόδια. Προκαλείται από αθηρωματικές πλάκες που φράσσουν τις αρτηρίες των κάτω άκρων, όπως συμβαίνει και στην καρδιά.
Το πιο χαρακτηριστικό σύμπτωμα είναι ο πόνος ή οι κράμπες στα πόδια κατά το περπάτημα, που υποχωρούν με την ξεκούραση. Πρόκειται για ένα φαινόμενο γνωστό ως «διαλείπουσα χωλότητα». Το σύμπτωμα αυτό δείχνει ότι οι μύες δεν λαμβάνουν αρκετό οξυγόνο κατά την κίνηση.
Η διάγνωση ΠΑΑ σχετίζεται με σημαντικά αυξημένο κίνδυνο για εμφράγματα, εγκεφαλικά και θνησιμότητα από καρδιαγγειακά αίτια. Δεν πρόκειται απλώς για συσχέτιση, αλλά για δείκτη πρόβλεψης συστηματικής αθηροσκλήρωσης.
Πρήξιμο στα πόδια: Πώς η καρδιακή ανεπάρκεια φαίνεται στους αστραγάλους
Το πρήξιμο στα πόδια και τους αστραγάλους (οίδημα) είναι συχνό πρώιμο σημάδι καρδιακής ανεπάρκειας. Όταν η καρδιά δεν αντλεί αποτελεσματικά, τα υγρά του σώματος συσσωρεύονται και, λόγω βαρύτητας, συγκεντρώνονται στα κάτω άκρα.
Ενδείξεις πως το οίδημα σχετίζεται με την καρδιά:
- Πρήξιμο και στα δύο πόδια (όχι μονόπλευρο).
- Παραμένει βαθούλωμα όταν πιέζουμε το οίδημα
- Επιτείνεται μετά από πολύωρη ορθοστασία ή καθιστή στάση.
- Βελτιώνεται με ανύψωση των ποδιών.
- Συνοδεύεται από δύσπνοια, ιδιαίτερα στην άσκηση.
Αν παραμεληθεί, το οίδημα μπορεί να επιδεινώσει περαιτέρω τη λειτουργία της καρδιάς.
Διαβήτης: Τριπλή απειλή για καρδιά και πόδια
Ο διαβήτης πλήττει ταυτόχρονα την καρδιά, την κυκλοφορία και τα νεύρα των ποδιών. Η υψηλή γλυκόζη καταστρέφει τα αγγεία, τόσο της καρδιάς όσο και των ποδιών, ενώ η διαβητική νευροπάθεια μειώνει την αίσθηση στα πέλματα. Αποτελέσματα αυτών των καταστάσεων είναι:
- Δυσκολία επούλωσης τραυμάτων.
- Αυξημένη φλεγμονή στην καρδιά.
- Μεγάλος κίνδυνος για έλκη ποδιών και καρδιακά επεισόδια.
- Ατομα με διαβητικά έλκη έχουν αυξημένη πιθανότητα εμφράγματος ή εγκεφαλικού στο μέλλον.
Ουρική αρθρίτιδα: Πόνος στο μεγάλο δάχτυλο που δείχνει μεταβολική ανισορροπία
Η ουρική αρθρίτιδα, γνωστή από τις επώδυνες κρίσεις στο μεγάλο δάχτυλο, έχει στενή σχέση με καρδιοπάθειες λόγω της ίδιας μεταβολικής δυσλειτουργίας. Τα υψηλά επίπεδα ουρικού οξέος:
- Επηρεάζουν την αρτηριακή λειτουργία.
- Αυξάνουν τον κίνδυνο θρόμβων.
- Επιβαρύνουν τα νεφρά και την καρδιά.
Τα άτομα με ουρική αρθρίτιδα έχουν αυξημένα ποσοστά καρδιακής ανεπάρκειας και αρρυθμιών.
Κρύα πόδια: Πώς η θερμοκρασία δείχνει προβλήματα στην κυκλοφορία
Τα μόνιμα κρύα πόδια – ειδικά με αλλαγές στο χρώμα, μουδιάσματα ή πόνο – συχνά υποδηλώνουν κυκλοφορική ανεπάρκεια. Αν ανιχνευτούν διαφορές θερμοκρασίας μεταξύ των δύο ποδιών ή ξαφνικές μεταβολές, ενδέχεται να υπάρχουν σοβαρά αγγειακά προβλήματα.
Συμπτώματα που δεν πρέπει να αγνοήσετε
Τα παρακάτω συμπτώματα θα πρέπει να αξιολογηθούν άμεσα από κάποιον γιατρό, ώστε να διαπιστωθεί εάν υπάρχει κάποιο σοβαρότερο πρόβλημα:
- Κράμπες στο περπάτημα που περνούν με ξεκούραση.
- Μη επουλώσιμες πληγές ή έλκη στα πόδια.
- Αλλαγές χρώματος: κυάνωση, έντονη ωχρότητα, ή κοκκίνισμα όταν τα πόδια κρέμονται.
- Τριχόπτωση στα δάχτυλα και αλλαγές στο δέρμα.
- Κάψιμο στα πόδια, ειδικά τη νύχτα.
Ο τακτικός έλεγχος των ποδιών βοηθά και στην πρόληψη και των καρδιακών παθήσεων, ιδιαίτερα για όσους συνδέονται με υψηλούς παράγοντες κινδύνου (διαβήτη, υπέρταση, κάπνισμα). Επίσης είναι σημαντική η ενίσχυση της κυκλοφορίας με άσκηση, όπως και η διακοπή του καπνίσματος.
Καλέστε άμεσα για ιατρική βοήθεια εάν:
- Έχετε ξαφνικό, έντονο πόνο στο πόδι χωρίς τραυματισμό, ειδικά αν είναι κρύο ή έχει αλλάξει χρώμα.
- Παρατηρείτε νέο, γρήγορα εξελισσόμενο πρήξιμο και δύσπνοια.
- Πληγές με ενδείξεις λοίμωξης (ερυθρότητα, ζέστη, πρήξιμο).
- Αλλαγές χρώματος που ανεβαίνουν προς το πόδι συνοδευόμενες από πόνο.
Η καρδιά και τα πόδια δεν λειτουργούν ανεξάρτητα. Αντί να αγνοούνται τα συμπτώματα στα πόδια, πρέπει να εκλαμβάνονται ως έγκαιρες προειδοποιήσεις.
Πηγή: https://www.newsbeast.gr
Πηγή φωτογραφίας: https://secure.gravatar.com