Οι κύστεις στα νεφρά (νεφρικές κύστεις) είναι συνήθως μικροί, στρογγυλοί σάκοι με λεπτά τοιχώματα, γεμάτοι με υγρό. Καθώς μεγαλώνουμε, μπορεί να εμφανιστούν στην επιφάνεια των νεφρών ή μέσα στους νεφρώνες, τις βασικές μονάδες φιλτραρίσματος των νεφρών.

Τα νεφρά φιλτράρουν το αίμα και απομακρύνουν την περίσσεια νερού και άχρηστων ουσιών, οι οποίες αποβάλλονται μέσω των ούρων. Οι νεφρώνες αποτελούνται από ένα φίλτρο και ένα σωληνάκι που συμμετέχει στη διαδικασία αυτή. Οι κύστες μπορεί να εμφανιστούν όταν το σωληνάκι διογκωθεί και γεμίσει με υγρό.

Πόσο συχνές είναι;

Σύμφωνα με το Cleveland Clinic, οι απλές νεφρικές κύστεις είναι κοινές, ιδιαίτερα μετά την ηλικία των 50 ετών. Πάνω από το 50% των ανθρώπων άνω των 50 παρουσιάζουν τουλάχιστον μία κύστη, με τους άνδρες είναι πιο επιρρεπείς σε σχέση με τις γυναίκες.

Είδη κύστεων

Υπάρχουν δύο βασικά είδη: οι απλές και οι σύνθετες κύστεις.

  • Απλές κύστεις: Είναι σχεδόν πάντα καλοήθεις, χωρίς συμπτώματα, εκτός αν μεγαλώσουν πολύ. Δεν χρειάζονται θεραπεία ή παρακολούθηση (κατηγορία I κατά Bosniak).
  • Σύνθετες κύστεις: Έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να είναι ή να εξελιχθούν σε κακοήθεις. Μπορεί να περιέχουν στερεά στοιχεία, να έχουν παχιά ή ακανόνιστα τοιχώματα και κατατάσσονται στις κατηγορίες II, II-F, III και IV, ανάλογα με την επικινδυνότητά τους. Οι κατηγορίες III και IV απαιτούν συνήθως αφαίρεση.

Συμπτώματα και Επιπλοκές

Οι περισσότερες απλές κύστεις δεν προκαλούν συμπτώματα. Εάν παρουσιαστούν, αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν:

  • Πόνο στα πλευρά, στην κοιλιά ή στη μέση
  • Πυρετό
  • Συχνουρία
  • Αίμα στα ούρα ή σκουρόχρωμα ούρα

Επιπλοκές μπορεί να προκύψουν όταν η κύστη σπάσει, μολυνθεί ή μεγαλώσει αρκετά ώστε να εμποδίζει τη ροή των ούρων, προκαλώντας βλάβη στα νεφρά.

Διάγνωση

Για τη διάγνωση των κύστεων χρησιμοποιούνται:

  • Υπερηχογράφημα
  • Αξονική τομογραφία (CT)
  • Μαγνητική τομογραφία (MRI)
  • Εξετάσεις λειτουργίας νεφρών (αίμα και ούρα)

Αν η κύστη θεωρηθεί ύποπτη, ο γιατρός μπορεί να προτείνει παρακολούθηση ανά 6 μήνες έως 2 χρόνια.

Αντιμετώπιση

Οι περισσότερες απλές κύστεις δεν απαιτούν θεραπεία. Αν όμως προκαλούν συμπτώματα ή πιέζουν άλλα όργανα, υπάρχουν δύο βασικές μέθοδοι:

  • Παρακέντηση και σκλήρυνση: Με τη μέθοδο αυτή αποστραγγίζεται η κύστη με βελόνα και εγχέεται υγρό που αποτρέπει την επανασυγκέντρωση.
  • Λαπαροσκοπική χειρουργική: Με αυτή τη μέθοδο γίνεται αφαίρεση της κύστης μέσω μικρών τομών στην κοιλιά.

Πρόληψη και πρόγνωση

Για να μειώσετε τον κίνδυνο εμφάνισης κύστης μπορείτε:

  • Να πίνετε αρκετό νερό
  • Να περιορίστε το αλάτι
  • Να διαχειριστείτε παθήσεις όπως διαβήτη ή υπέρταση

Η πρόγνωση για τις απλές κύστεις είναι σημαντική. Αν προκύψουν προβλήματα (μόλυνση, ρήξη, απόφραξη), η θεραπεία είναι συνήθως αποτελεσματική. Οι σύνθετες κύστεις παρακολουθούνται ή αφαιρούνται προληπτικά για να αποτραπεί καρκινογένεση.

Πότε να επικοινωνήσετε με γιατρό

Επικοινωνήστε με τον γιατρό σας αν εμφανίσετε:

  • Πόνο στη μέση ή στην κοιλιά
  • Αίμα στα ούρα
  • Πυρετό σε συνδυασμό με άλλα συμπτώματα
  • Αλλαγές στις συνήθειες ούρησης

Η ύπαρξη κύστης στα νεφρά δεν είναι πάντα λόγος ανησυχίας. Οι απλές κύστεις είναι κοινές και ακίνδυνες. Όμως, η σωστή διάγνωση και η παρακολούθηση είναι σημαντικές.