Μήπως έχετε έλλειψη σιδήρου; 7 συμπτώματα και τι πρέπει να κάνετε

27/4/2025

Ο σίδηρος αποτελεί ένα από τα πλέον σημαντικά μέταλλα για την υγεία και τη σωστή λειτουργία του οργανισμού μας. Όμως η έλλειψη του είναι πιο συχνή απ’ όσο νομίζετε. Περίπου το 15% των ενηλίκων παρουσιάζουν απόλυτη ή λειτουργική έλλειψη σιδήρου.

Απόλυτη έλλειψη σημαίνει ότι το σώμα δεν έχει αρκετό σίδηρο, ενώ λειτουργική έλλειψη υπάρχει όταν ο οργανισμός έχει σίδηρο αλλά δεν μπορεί να τον χρησιμοποιήσει σωστά. Συνήθως, η απόλυτη έλλειψη πλήττει νεαρές γυναίκες, ενώ η λειτουργική μπορεί να επηρεάσει άτομα κάθε ηλικίας.

Πόσο σημαντικός είναι ο σίδηρος για τον οργανισμό μας

• Μεταφορά οξυγόνου: Ο σίδηρος είναι βασικό συστατικό της αιμοσφαιρίνης, της πρωτεΐνης στα ερυθρά αιμοσφαίρια που μεταφέρει το οξυγόνο από τους πνεύμονες στους ιστούς του σώματος.
• Παραγωγή ενέργειας: Χωρίς αρκετό σίδηρο, το σώμα δεν μπορεί να παράγει επαρκή ενέργεια.
• Καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού: Ο σίδηρος βοηθάει το ανοσοποιητικό σύστημα να αντιμετωπίζει λοιμώξεις πιο αποτελεσματικά.
• Ανάπτυξη του σώματος: Είναι κρίσιμος σε περιόδους ταχείας ανάπτυξης, όπως στην παιδική ηλικία, στην εφηβεία και στην εγκυμοσύνη.
• Λειτουργία του εγκεφάλου: Η έλλειψη σιδήρου μπορεί να επηρεάσει τη συγκέντρωση, τη μνήμη και τη διάθεση.

Αν δεν λαμβάνετε αρκετές τροφές πλούσιες σε σίδηρο, μπορεί να αισθανθείτε κόπωση ή αδυναμία και σε κάποιες περιπτώσεις, η λήψη συμπληρωμάτων σιδήρου κατόπιν ιατρικής συμβουλής μπορεί να είναι απαραίτητη.

Τι προκαλεί κυρίως την έλλειψη σιδήρου;

Σύμφωνα με το CNET, η πιο κοινή αιτία είναι η ανεπαρκής πρόσληψη σιδήρου μέσω της διατροφής. Άλλες αιτίες περιλαμβάνουν αιμορραγίες (όπως βαριά έμμηνο ρύση, αιμορραγίες από το γαστρεντερικό), εγκυμοσύνη ή νοσήματα που μειώνουν την απορρόφηση του σιδήρου. Πιο σπάνια αίτια είναι λοιμώξεις του στομάχου, χειρουργικές επεμβάσεις ή κληρονομικές διαταραχές.

7 συμπτώματα έλλειψης σιδήρου που πρέπει να προσέξετε

1.  Έντονη κόπωση ή αδυναμία. Το σώμα δεν παράγει αρκετά ερυθρά αιμοσφαίρια, με αποτέλεσμα να μην μεταφέρεται σωστά το οξυγόνο.
2.  Πόνος στο στήθος, ταχυκαρδία και δύσπνοια. Οφείλονται στη μειωμένη μεταφορά οξυγόνου.
3.  Πονοκέφαλος, ζάλη και σκοτοδίνη. Η έλλειψη οξυγόνου μπορεί να επηρεάσει και τον εγκέφαλο.
4.  Κρύα χέρια και πόδια. Κακή κυκλοφορία λόγω μειωμένου οξυγόνου.
5.  Λαχτάρα για μη βρώσιμα υλικά (pica). Η επιθυμία για πάγο, χώμα ή χαρτί αποτελεί σημάδι σοβαρής έλλειψης.
6.  Μειωμένη όρεξη. Παρότι δεν υπάρχει επιστημονική αιτιολόγηση, η μείωση της όρεξης παρατηρείται συχνά όταν υπάρχει έλλειψη σιδήρου.
7.  Ωχρό δέρμα. Λιγότερα ερυθρά αιμοσφαίρια οδηγούν σε πιο χλωμή όψη.

ADVERTISING

Ποιες είναι οι αιτίες της αναιμίας από έλλειψη σιδήρου;

Η αναιμία από έλλειψη σιδήρου (σιδηροπενική αναιμία) μπορεί να αναπτυχθεί για σειρά από λόγους, όπως:

• Απώλεια περισσότερου αίματος απ’ όσο το σώμα μπορεί να αντικαταστήσει.
• Δυσκολία απορρόφησης σιδήρου από τον οργανισμό.
• Ανεπαρκής πρόσληψη σιδήρου μέσω της διατροφής.
• Αυξημένες ανάγκες σε σίδηρο.

Παράγοντες όπως το φύλο, ο τρόπος ζωής, υποκείμενα νοσήματα και η ηλικία επηρεάζουν την πιθανότητα εμφάνισης έλλειψης σιδήρου.

Παίρνετε αρκετό σίδηρο από τη διατροφή σας;

Η συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη σιδήρου διαφέρει ανάλογα το φύλο, αλλά και την ηλικία:

• Άνδρες: 8 mg
• Γυναίκες έως 50 ετών: 18 mg
• Γυναίκες άνω των 51 ετών: 8 mg
• Έγκυες γυναίκες: 27 mg
• Θηλάζουσες γυναίκες: 9 mg

Ποιες είναι οι καλύτερες πηγές σιδήρου;

• Κόκκινο κρέας, συκώτι, πουλερικά και χοιρινό
• Φακές, φασόλια, ρεβίθια και αρακάς
• Θαλασσινά
• Κινόα
• Σκούρα φυλλώδη λαχανικά όπως το σπανάκι και το kale
• Σταφίδες, βερίκοκα και αποξηραμένα φρούτα
• Ξηροί καρποί
• Εμπλουτισμένα δημητριακά και ζυμαρικά

Ομάδες υψηλού κινδύνου για έλλειψη σιδήρου είναι άτομα που έχουν έμμηνο ρύση, βρέφη και παιδιά, συχνοί αιμοδότες, καθώς και χορτοφάγοι ή vegans που δεν καλύπτουν επαρκώς τις ανάγκες τους.

Πώς να αυξήσετε την πρόσληψη σιδήρου

Αν υποψιάζεστε ότι έχετε έλλειψη, είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε γιατρό και να κάνετε εξετάσεις αίματος, ώστε να διαπιστωθεί το επίπεδο του σιδήρου στον οργανισμό σας.

Για να αυξήσετε την πρόσληψη σιδήρου μπορείτε:

• Να επιλέγετε τροφές πλούσιες σε σίδηρο, όπως το κόκκινο κρέας
• Να τρώτε περισσότερους ξηρούς καρπούς και σπόρους.
• Να συνδυάζετε σιδηρούχα τρόφιμα με πηγές βιταμίνης C, Α και βήτα – καροτίνης για καλύτερη απορρόφηση.
• Να επιλέγετε προϊόντα ολικής άλεσης και να προτιμάτε εμπλουτισμένα δημητριακά και ψωμί.
• Φτιάχνετε σαλάτες πλούσιες σε φυτικές πηγές σιδήρου, όπως σπανάκι, μπιζέλια, φακές, λευκά μανιτάρια ή μαύρες ελιές.

Σε δύσκολες περιπτώσεις ή αν η διατροφή δεν επαρκεί, μπορεί να χρειαστεί η χρήση συμπληρωμάτων, πάντα με ιατρική καθοδήγηση.