28/4/2025
Μια επαναστατική αιματολογική εξέταση, που συνδυάζει τη δύναμη της τεχνητής νοημοσύνης με την ανάλυση ελάχιστων ποσοτήτων αίματος, ανοίγει νέο δρόμο στην πρώιμη διάγνωση καρκίνου και βρίσκεται ήδη σε δοκιμαστική εφαρμογή στο Εθνικό Σύστημα Υγείας (NHS) του Ηνωμένου Βασιλείου.
Το τεστ, που φέρει την ονομασία miONCO-Dx, απαιτεί μόλις 10 σταγόνες αίματος για να εντοπίσει ενδείξεις παρουσίας έως και 12 διαφορετικών τύπων καρκίνου, συμπεριλαμβανομένων μορφών ιδιαίτερα δύσκολων στη διάγνωση όπως του πνεύμονα, των ωοθηκών, του εντέρου, του μαστού, του παγκρέατος και ορισμένων όγκων του εγκεφάλου.
Η αναγκαιότητα τέτοιων καινοτομιών είναι επιτακτική: Παρά τη σημαντική πρόοδο στις θεραπείες, η καθυστερημένη διάγνωση εξακολουθεί να αποτελεί τον μεγαλύτερο εχθρό. Για παράδειγμα, στην περίπτωση του καρκίνου του εντέρου, η έγκαιρη διάγνωση στο πρώτο στάδιο οδηγεί σε ποσοστά επιβίωσης που αγγίζουν το 90%, ενώ όταν η διάγνωση γίνεται στο τέταρτο στάδιο, το ποσοστό αυτό κατακρημνίζεται στο 10%.
Σε αυτό το πλαίσιο, η ανάπτυξη καινοτόμων μεθόδων ανίχνευσης αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για την ενίσχυση των πιθανοτήτων επιβίωσης. Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Σαουθάμπτον και τη νεοσύστατη βιοτεχνολογική εταιρεία Xgenera έχουν αναπτύξει το miONCO-Dx, ένα τεστ που βασίζεται στην ανάλυση μικροσκοπικών γενετικών θραυσμάτων, γνωστών ως microRNA, τα οποία απελευθερώνονται στο αίμα από τους όγκους, πολύ πριν εμφανιστούν κλινικά συμπτώματα.
Η δύναμη του τεστ ενισχύεται περαιτέρω από τη χρήση εξελιγμένων αλγορίθμων τεχνητής νοημοσύνης, που προσφέρουν δυνατότητα όχι μόνο ανίχνευσης καρκίνου, αλλά και εντοπισμού της θέσης του στο σώμα.
Η τεχνική έχει ήδη δοκιμαστεί σε ένα δείγμα 20.000 ασθενών, καταγράφοντας ένα εντυπωσιακό ποσοστό ακρίβειας 99%. Το επόμενο βήμα προβλέπει την κλινική δοκιμή σε 8.000 ασθενείς στο πλαίσιο του NHS, με χρηματοδότηση ύψους 2,4 εκατομμυρίων λιρών που εξασφαλίστηκε από την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου.
«Καινοτομίες όπως η εξέταση αίματος miONCO-Dx προσφέρουν μια συναρπαστική νέα εποχή στην ανίχνευση καρκίνου», δήλωσε η καθηγήτρια Lucy Chappell, επιστημονική σύμβουλος του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Φροντίδας, σε επίσημη ανακοίνωσή της. Η καθηγήτρια τόνισε επίσης τη σημασία της αξιοποίησης της τεχνητής νοημοσύνης για την παροχή στους ασθενείς και στο ευρύ κοινό «έγκαιρων, ακριβών και εύκολα προσβάσιμων επιλογών διάγνωσης».
Λιγότερο επεμβατική, πιο γρήγορη διάγνωση
Η ευκολία και η μη επεμβατική φύση του miONCO-Dx ενδέχεται να μειώσουν δραστικά την ανάγκη για παραδοσιακά επώδυνες και χρονοβόρες διαγνωστικές μεθόδους, όπως οι κολονοσκοπήσεις και οι βιοψίες.
«Η συγκεκριμένη εξέταση αίματος έχει τη δυνατότητα να μας βοηθήσει να ανιχνεύσουμε τον καρκίνο του εντέρου νωρίτερα και να μειώσουμε την ανάγκη για επεμβατικές εξετάσεις», υπογράμμισε ο καθηγητής Sir Stephen Powis, εθνικός ιατρικός διευθυντής του NHS England.
Ο καθηγητής πρόσθεσε ότι το επόμενο στάδιο της δοκιμής θα είναι καθοριστικό για τη συλλογή περαιτέρω στοιχείων σχετικά με την αποτελεσματικότητα της μεθόδου, αλλά και για την αξιολόγηση του τρόπου με τον οποίο μπορεί να ενταχθεί πρακτικά στο σύστημα υγείας.
Η δυνατότητα ευρείας εφαρμογής μιας τέτοιας εξέτασης ενδέχεται να έχει πολυδιάστατες θετικές επιπτώσεις: Ταχύτερη διάγνωση συνεπάγεται έγκαιρη έναρξη θεραπείας, βελτίωση των ποσοστών επιβίωσης και, μακροπρόθεσμα, σημαντική μείωση του κόστους για τα συστήματα υγείας.
Τιμής ένεκεν στη μνήμη της Ντέιμ Ντέμπορα Τζέιμς
Η δοκιμή του miONCO-Dx πραγματοποιείται σε μια περίοδο που το Ηνωμένο Βασίλειο τιμά τη μνήμη της Ντέιμ Ντέμπορα Τζέιμς, δημοσιογράφου και μαχητικής ακτιβίστριας για τον καρκίνο του εντέρου, η οποία έχασε τη ζωή της στα 40 της χρόνια από τη νόσο. Η Τζέιμς ενέπνευσε τη δημιουργία του Εργαστηρίου Bowelbabe, το οποίο φέρει το όνομά της και δημιουργήθηκε με σκοπό τη βελτίωση της πρώιμης διάγνωσης και της θεραπείας του καρκίνου του εντέρου.
Η ίδια είχε καταφέρει να συγκεντρώσει περισσότερες από 7,5 εκατομμύρια λίρες για το Ταμείο Bowelbabe υπέρ της Έρευνας για τον Καρκίνο στο Ηνωμένο Βασίλειο.
«Η Ντέιμ Ντέμπορα Τζέιμς υπήρξε μια ακούραστη και εμπνευσμένη ακτιβίστρια που συνέβαλε καθοριστικά στο να αλλάξει η εθνική συζήτηση για τον καρκίνο του εντέρου», δήλωσε ο καθηγητής Sir Stephen Powis.
Το νέο εργαστήριο φιλοδοξεί να στηρίξει καινοτομίες όπως το τεστ miONCO-Dx, προσφέροντας τη δυνατότητα για σωτήριες πρώιμες διαγνώσεις και λιγότερο επεμβατικές διαδικασίες, με τελικό στόχο τη σωτηρία χιλιάδων ζωών.
Η ανάπτυξη και η ευρεία διάδοση εργαλείων όπως το miONCO-Dx ενισχύουν το μήνυμα ότι η τεχνολογία μπορεί να παίξει καταλυτικό ρόλο στη μάχη κατά του καρκίνου, οδηγώντας σε μια εποχή όπου η έγκαιρη διάγνωση θα είναι η νέα κανονικότητα και όχι η εξαίρεση.
Πηγή: https://www.newsbeast.gr
Πηγή φωτογραφίας: https://secure.gravatar.com
