15/1/2025
Στον ασφυκτικό κλοιό των χαμηλών θερμοκρασιών που αυξάνουν την ζήτηση σε ηλεκτρική ενέργεια και πυροδοτούν ένα νέο ράλι τιμών αλλά και του γεωπολιτικού πόκερ που δυσχεραίνει τις προμήθειες και διαταράσσει τους διαδρόμους μεταφοράς του Ρωσικού αερίου βρίσκεται η ΕΕ στην καρδιά της χειμερινής περιόδου.
Το σήμα της αστάθειας των τιμών και των κινδύνων για υψηλές «πτήσεις» δίνει η διεθνής πορεία του φυσικού αερίου που φλερτάρει πλέον ανοικτά με τα 50 ευρώ η μεγαβατώρα (χθες το TTF έκλεισε με 47,3 ευρώ) ενώ για σήμερα Τετάρτη στην Ελλάδα, η χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρισμού εκτινάσσεται στα 205 ευρώ/MWh καταγράφοντας ημερήσια αύξηση 46% με την μέγιστη τιμή ημέρας στα 452 ευρώ και την ελάχιστη στα 108 ευρώ.
Την μεγάλη αβεβαιότητα στην αγορά ενισχύουν και μια σειρά από άλλοι παράγοντες όπως οι αμερικανικές κυρώσεις στο ρωσικό LNG, οι ουκρανικές επιθέσεις στον TurkStream και η έντονη φημολογία για δολιοφθορές στον αγωγό φυσικού αερίου από τον οποίο αντλεί τις μεγαλύτερες ποσότητες και η Ελλάδα αλλά και η προσωρινή διακοπή στις ροές το αζέρικου αερίου από τον ΤΑP αλλά και στις εγκαταστάσεις LNG της Νορβηγίας παράγοντες που βάφουν στα «κόκκινα» την μέση τιμής της χονδρεμπορικής σε όλη την Ευρώπη.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η τιμή χονδρεμπορικής στη Γερμανία εκτινάσσεται κατά 75% σαφώς επηρεασμένη και από το φαινόμενο της άπνοιας και της συννεφιάς (γνωστό και ως dunkelflaute κατά την γερμανική γλώσσα) και διαμορφώνεται στα 222 ευρώ ανά μεγαβατώρα ενώ σε Ρουμανία και Βουλγαρία οι τιμές κινούνται στα 241,89 ευρώ η μεγαβατώρα και στην Ουγγαρία στα 225,17 ευρώ.
Το ενεργειακό κόστος ακολουθεί επομένως μια ανοδική πορεία και μετατρέπεται σε κορυφαία προτεραιότητα της ελληνικής κυβέρνησης και αυτό τον χειμώνα με τους καταναλωτές να καταφεύγουν όλο και περισσότερο στην ασφάλεια των σταθερών τιμολογίων για να προστατευτούν από τις διακυμάνσεις των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας.
Δεύτερη επιστολή Μητσοτάκη
Τους φόβους ότι η ενεργειακή κρίση δεν έχει τελειώσει και με τις ανισότητες που την χαρακτηρίζουν μέσα στην Ευρωπαϊκή «οικογένεια» συνεχίζει να ταλαιπωρεί νοικοκυριά και επιχειρήσεις εξέφρασε χθες και ο Πρωθυπουργός με την δεύτερη επιστολή που απέστειλε στην Πρόεδρο της ΕΕ Ούρσουλα φον ντε Λάιεν.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης με την παρέμβασή του κρούει το καμπανάκι για μείωση του ενεργειακού κόστους, για τον διχασμό της Ευρώπης ως προς τις τιμές και την ανάγκη για επαναπροσδιορισμό πολιτικών και μέτρων που θα κινούνται στο τρίπτυχο: αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, φυσικό αέριο και ρύποι.
Ο Πρωθυπουργός στην επιστολή του κάνει λόγο για τιμές ενέργειας στην Ευρώπη που παραμένουν πολύ υψηλές καθώς σε σχέση με το 2019, η χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, ήταν 82 ευρώ/MWh το 2024 -αύξηση 78% σε σχέση με το 2019. Τονίζει δε ότι σε πολλά κράτη μέλη οι τιμές έχουν διπλασιαστεί από το 2019. Οι τιμές του φυσικού αερίου έχουν επίσης αυξηθεί απότομα και παραμένουν πολύ πάνω από τον μακροπρόθεσμο μέσο όρο.
«Αυτοί οι αριθμοί μάς υπενθυμίζουν καθημερινά ότι η ενεργειακή μας κατάσταση παραμένει επισφαλής, παρά την πρόοδο που έχουμε σημειώσει όσον αφορά στην ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και τη διαφοροποίηση του εφοδιασμού μας με φυσικό αέριο» επισημαίνει.
Ο Πρωθυπουργός τονίζει ότι η Ελλάδα έχει τριψήφιες τιμές ηλεκτρικής ενέργειας την ίδια ώρα που μια άλλη χώρα έχει μηδενικές ή αρνητικές τιμές. «Αυτό είναι απαράδεκτο σε πολιτικό επίπεδο και πολυδάπανο από οικονομικής πλευράς. Παραβιάζει επίσης τον πιο βασικό κανόνα της εσωτερικής αγοράς, που είναι η ελεύθερη διακίνηση των αγαθών».
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης τάσσεται υπέρ της συγκρότησης μιας ειδικής ομάδας εργασίας με σκοπό την αύξηση των διασυνοριακών ροών όπου υπάρχουν διαφορές στις τιμές με την εξέταση όλων των τεχνικών, ρυθμιστικών και επενδυτικών λύσεων που θα αποκαταστήσουν την ομαλότητα στην αγορά.
Μακροπρόθεσμα, πρέπει να σκεφτούμε διαφορετικά όσον αφορά τα δίκτυα μας. Σημειώσαμε πρόοδο με το σχέδιο δράσης της ΕΕ για τα δίκτυα. Αλλά πρέπει να κάνουμε περισσότερα και το επόμενο βήμα είναι να επαναχαράξουμε τη διαδικασία μακροπρόθεσμου σχεδιασμού μας, τονίζει. Σήμερα, βασιζόμαστε υπερβολικά στα συμφέροντα κάθε χώρας και στις προτεραιότητες των διαχειριστών δικτύων. Αντίθετα, πρέπει να σκεφτούμε με ευρωπαϊκούς όρους. Πρέπει να καταγράψουμε ποιους πόρους ή τεχνολογίες μπορεί ο καθένας μας να συνεισφέρει και στη συνέχεια να σχεδιάσουμε ένα δίκτυο που θα βασίζεται σε αυτούς τους πόρους. Χρειαζόμαστε κατά τον Πρωθυπουργό έναν μηχανισμό για την αποζημίωση χωρών που υλοποιούν επενδύσεις οι οποίες ωφελούν σε υπέρμετρο βαθμό το ευρωπαϊκό δίκτυο.
Το αέριο θα παραμείνει
Στην επιστολή αναφέρεται και στην νέα ώθηση που πρέπει να δοθεί στον τομέα του φυσικού αερίου, επισημαίνοντας ότι σωστά διαμορφώνουμε ένα κόσμο χωρίς φυσικό αέριο αλλά στο τελευταίο θα βασιζόμαστε για τουλάχιστον δύο δεκαετίες.
Η πρωθυπουργική επιστολή υπογραμμίζει ότι πρέπει να υπάρξει μια νέα προσέγγιση ώστε το φυσικό αέριο στην Ευρώπη να έρθει σε ανταγωνιστική τιμή. Οι αλλαγές στο γεωπολιτικό τοπίο καθιστούν το έργο αυτό ακόμη πιο επιτακτικό. «Πρέπει να δώσουμε στις ευρωπαϊκές εταιρείες δύναμη να επενδύσουν σε έργα και υποδομές φυσικού αερίου και να υπογράψουν συμβάσεις που εγγυώνται την ευρωπαϊκή πρόσβαση σε παγκόσμιες προμήθειες -με δικλίδες ασφαλείας, βέβαια, για τη διασφάλιση της κλιματικής ουδετερότητας. Δεν μπορούμε να επιτύχουμε στην παγκόσμια αγορά φυσικού αερίου με το ένα χέρι δεμένο πίσω από την πλάτη μας».
Ο τρίτος τομέας που κατά τον κ. Μητσοτάκη χρειάζεται να ρυθμιστεί είναι οι εκπομπές ρύπων. Προτείνει να τεθεί ένας κεντρικός στόχος για μείωση των εκπομπών και στη συνέχεια το κάθε κράτος να επιλέξει τη δική του πολιτική για να μπορεί να τον πετύχει. «Τις εκπομπές δεν τις «ενδιαφέρει» από ποια χώρα ή τομέα προέρχονται. Ούτε εμάς θα έπρεπε να μας απασχολεί αυτό. Θα πρέπει να “αγκαλιάσουμε” τη συμπληρωματικότητα και όχι την ομοιομορφία σε όλη την Ευρώπη και να καθοδηγούμαστε από τις αρχές της άτεγκτης ουδετερότητας ως προς τις διαφορετικές τεχνολογίες και της σχέσης κόστους-αποτελεσματικότητας. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να επιτύχουμε μια μετάβαση το κόστος της οποίας θα μπορούν να αποδεχθούν οι πολίτες μας και οι επιχειρήσεις μας να αντέξουν οικονομικά» τονίζει ο Πρωθυπουργός.
Υπενθυμίζεται ότι ο κ. Μητσοτάκης είχε ζητήσει την παρέμβαση της Επιτροπής και προ μηνών, με αφορμή τις αναταράξεις που είχαν προκληθεί στην αγορά από τις δυσλειτουργίες στο διασυνοριακό εμπόριο ηλεκτρικής ενέργειας. Τότε όμως η Πρόεδρος της ΕΕ ενώ είχε αναγνωρίσει τις παραμέτρους που συνηγορούν στην αύξηση των τιμών δεν είχε δεσμευτεί σε μέτρα επισημαίνοντας ότι πρόκειται για ένα συγκυριακό φαινόμενο που δεν δικαιολογεί ριζικές παρεμβάσεις στην αγορά.
Πηγή https://www.womenonly.gr
Πηγή φωτογραφίας: https://secure.gravatar.com
