9/1/2025
Ακόμα και 130 χρόνια, ή και περισσότερο, θα μπορούσαν να ζήσουν είδη φαλαινών σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύθηκε στο Science Advances αν δεν… έβαζε το χέρι του ο άνθρωπος για να κόψει το νήμα της ζωής τους νωρίτερα.
Όπως αποκαλύπτει η μελέτη το προσδόκιμο ζωής της Μαύρης φάλαινας του Νότου ξεπερνά κατά πολύ τα 100 χρόνια. Σε ποσοστό, μάλιστα, της τάξης του 10% οι φάλαινες αυτές μπορούν να ζήσουν και πάνω από 130 χρόνια, ενώ μέρος εξ αυτών είναι πιθανό να αγγίξει ακόμα και τα 150 χρόνια ζωής.
Οι ερευνητές κατέληξαν ότι το προσδόκιμο είναι διπλάσιο από τις παλαιότερες εκτιμήσεις. Την ίδια στιγμή η «εξαδέλφη» της, η Μαύρη φάλαινα του Βόρειου Ατλαντικού που εκτιμάται ότι έχει διάρκεια ζωής περίπου 70 ετών, στην πραγματικότητα ζει μόλις 22 και πολύ σπάνια ξεπερνά τα 50 έτη.
Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι τα δύο αυτά είδη μέχρι πριν 25 χρόνια θεωρούνταν ένα είδος, επομένως θα περίμενε κανείς ότι θα είχαν παρόμοιο προσδόκιμο ζωής, ωστόσο οι επιστήμονες αποδίδουν το ποσοστό θνησιμότητας εκείνων του Βόρειου Ατλαντικού στον άνθρωπο και δη στην αλιευτική δραστηριότητα και στους θανάσιμους τραυματισμούς από πλοία.
Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Φέρμπανκς της Αλάσκας χρησιμοποιώντας φωτογραφικά δεδομένα θηλυκών φαλαινών που καταγράφηκαν τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες, δημιούργησαν καμπύλες χάρη στις οποίες υπολόγισαν τη μέγιστη πιθανή διάρκεια ζωής.
Διαπίστωσαν, λοιπόν, ότι τα θηλυκά της Μαύρης φάλαινας του Νότου που ζουν στους ωκεανούς νότια του Ισημερινού μπορούν να φτάσουν σε πολύ μεγάλη ηλικία, ενώ εκείνες του Βόρειου Ατλαντικού που κινδυνεύουν με εξαφάνιση και ζουν κατά μήκος της ακτής του Ατλαντικού στη Βόρειο Αμερική πεθαίνουν πολύ νωρίτερα, με μέση διάρκεια ζωής μόλις τα 22 έτη.
Σύμφωνα με τον καθηγητή Γκρεγκ Μπριντ στο Πανεπιστήμιο της Αλάσκας Φέρμπανκς, η έντονη αντίθεση στη διάρκεια ζωής μεταξύ αυτών των δύο στενά συγγενών ειδών οφείλεται κυρίως στον άνθρωπο.
«Οι φάλαινες του Βόρειου Ατλαντικού έχουν ασυνήθιστα μικρή διάρκεια ζωής σε σύγκριση με άλλες φάλαινες, αλλά αυτό δεν οφείλεται σε εγγενείς βιολογικές διαφορές και θα έπρεπε να ζήσουν πολύ περισσότερο. Συχνά μπλέκονται σε αλιευτικά εργαλεία ή τραυματίζονται από πλοία και υποφέρουν από πείνα, που πιθανώς συνδέεται με περιβαλλοντικές αλλαγές που δεν κατανοούμε πλήρως», δήλωσε ο καθηγητής.
Όπως είπε, χρειάζονται σημαντικές προσπάθειες για τη διατήρηση του είδους, καθώς για να αναπτυχθεί ο πληθυσμός που περιλαμβάνει ηλικιωμένα ζώα, απαιτούνται πολλά χρόνια.
«Για τα ζώα που ζουν μέχρι τα 100 ή τα 150 και γεννούν μόνο ένα μικρό κάθε 10 περίπου χρόνια, αναμένεται αργή ανάκαμψη», πρόσθεσε.
Την ίδια στιγμή, τόνισε ότι η παρουσία των ηλικιωμένων φαλαινών δεν συμβάλλει μόνο στη διατήρηση του είδους, αλλά τα νεότερα μαθαίνουν αφού παρατηρούν και αντιγράφουν τη συμπεριφορά των μεγαλύτερων.
Η απώλεια ηλικιωμένων ατόμων διαταράσσει αυτή την κρίσιμη μεταφορά γνώσης και μπορεί να επιδράσει αρνητικά στην επιβίωση των νέων.
