16/10/2024
Η μουσική είναι παντού γύρω μας. Μας συνοδεύει καθημερινά στη διαδρομή για τη δουλειά ή το σχολείο, στη διασκέδαση, στις εξόδους με φίλους και σε εκδηλώσεις, ακόμα και κατά τη διάρκεια της χαλάρωσης στο σπίτι.
Όσο ευχάριστη και ουσιαστική μπορεί να είναι, πολλοί διερωτώνται: Μήπως πρέπει να υπάρχει όριο στην ακρόαση μουσικής; Υπάρχουν μελωδίες που μας ωφελούν και άλλες που ίσως μας βλάπτουν;
Τα οφέλη της μουσικής
Η μουσική μπορεί να επηρεάσει την καθημερινότητά μας με θετικούς τρόπους, όπως η βελτίωση της συγκέντρωσης και του κινήτρου. Όπως επισημαίνεται σε άρθρο του The Conversation, έρευνες έχουν δείξει ότι η ακρόαση μουσικής, ιδίως χωρίς στίχους, μπορεί να βοηθήσει κατά τη διάρκεια της μελέτης, των σχολικών εργασιών ή της δουλειάς.
Είναι γεγονός πως οι άνθρωποι διαφέρουν στην ικανότητά τους να κάνουν πολλά πράγματα ταυτόχρονα, αλλά η σωστή μουσική μπορεί να ενισχύσει την απόδοση σε συγκεκριμένες δραστηριότητες.
- Η ορχηστρική μουσική είναι πιο αποτελεσματική για μελέτη ή δουλειές που απαιτούν λεκτική και οπτική μνήμη.
- Η μουσική με γρήγορο ρυθμό βοηθά στην τόνωση του κινήτρου και της ενέργειας όταν κάνετε κάτι που απαιτεί κίνηση ή επανάληψη, όπως η γυμναστική ή το καθάρισμα του σπιτιού.
Πότε να αποφεύγετε τη μουσική
Παρά τα οφέλη που αναφέρθηκαν παραπάνω υπάρχουν και ορισμένες περιπτώσεις που είναι προτιμότερο να αποφεύγεται η ακρόαση μουσικής, αναφέρεται στο άρθρο του The Conversation. Όσο πιο δύσκολο και περίπλοκο είναι το έργο που κάνετε, όπως για παράδειγμα η απομνημόνευση ή η επίλυση προβλημάτων, τόσο περισσότερο πιθανό είναι η μουσική αντί να σας βοηθάει τελικά να αποσπά την προσοχή σας. Ειδικά σε αυτές τις περιπτώσεις, η σιωπή μπορεί να είναι πιο ωφέλιμη.
Οι κίνδυνοι της συνεχούς ακρόασης
Όσο και αν αγαπάτε να ακούτε μουσική, υπάρχει και μια σοβαρή ανησυχία: Η ένταση και η διάρκεια της ακρόασης. Η μουσική σε υψηλή ένταση μπορεί να προκαλέσει σοβαρή ή και μόνιμη βλάβη στην ακοή, ακόμα και από σύντομες εκθέσεις. Ο δε χρόνος ακρόασης ενέχει επίσης κινδύνους.
- Υψηλή ένταση: Η ακρόαση μουσικής σε πολύ δυνατή ένταση μέσω ακουστικών, ηχείων ή άλλων συσκευών μπορεί να καταστρέψει τα λεπτά, τριχοειδή κύτταρα στο εσωτερικό του αυτιού, τα οποία δεν μπορούν να επανορθωθούν.
- Διάρκεια ακρόασης: Η ακρόαση μουσικής σε ασφαλή επίπεδα έντασης είναι σημαντική, αλλά εξίσου σημαντική είναι και η διάρκεια. Η παρατεταμένη έκθεση, ακόμη και σε μέτρια ένταση, μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στην ακοή μακροπρόθεσμα.
Πώς να προστατευτείτε
Για να αποφύγετε την ακουστική βλάβη, είναι σημαντικό να λαμβάνετε υπόψη την ένταση, το χρόνο και την απόσταση από την πηγή του ήχου. Εδώ είναι μερικά απλά βήματα που μπορείτε να ακολουθήσετε:
- Κρατήστε την ένταση έως το 60%: Ειδικά όταν χρησιμοποιείτε ακουστικά ή earbuds, φροντίστε η ένταση να μην ξεπερνά το 60% της μέγιστης έντασης της συσκευής σας.
- Χρησιμοποιήστε ακουστικά απομόνωσης του θορύβου: Τα ακουστικά αυτά βοηθούν στην ακρόαση σε χαμηλότερες εντάσεις, καθώς δεν χρειάζεται να ανταγωνίζονται εξωτερικούς θορύβους.
- Διαλείμματα ακρόασης: Κάντε συχνά διαλείμματα για να δώσετε στα αυτιά σας χρόνο να ξεκουραστούν. Ακόμα και μικρά διαλείμματα μπορούν να μειώσουν την πιθανότητα ακουστικής βλάβης.
- Μέτρηση του ήχου: Χρησιμοποιήστε εφαρμογές μέτρησης του ήχου για να ελέγχετε αν βρίσκεστε σε περιβάλλοντα με επικίνδυνη ένταση ήχου, όπως συναυλίες ή αθλητικές εκδηλώσεις.
Η κλίμακα επικινδυνότητας του ήχου
Οι ήχοι μετρώνται σε ντεσιμπέλ (dB) και η κλίμακα dBA αντανακλά τον τρόπο με τον οποίο το ανθρώπινο αυτί ακούει τον ήχο. Συνήθως, οι ήχοι στα 70 dBA και είναι ασφαλείς. Οι συνομιλίες καταγράφονται γενικά σε περίπου 60 dBΑ και η κίνηση στην πόλη περίπου στα 80 dBA. Η έκθεση σε ήχους πάνω από το συνιστάμενο επίπεδο μπορούν να προκαλέσουν βλάβες άμεσα ή μακροπρόθεσμα.
Τα σημάδια ότι έχετε εκτεθεί σε έναν επικίνδυνα δυνατό ήχο περιλαμβάνουν εξασθένηση ακοής, κουδούνισμα στα αυτιά και δυσκολία να συνομιλήσετε από απόσταση περίπου 1 μέτρου. Αν και η ακοή σας μπορεί να επιστρέψει μετά από κάποια ώρα στο φυσιολογικό, κάθε έκθεση σε ήχους υπερβολική έντασης έχει ένα κόστος. Τα προσωρινά προβλήματα στην ακοή θα μπορούσαν να οδηγήσουν τελικά σε μόνιμη βλάβη στις δομές του εσωτερικού αυτιού.
Αν θέλετε να ακούτε μουσική κάντε το σωστά
Η μουσική μπορεί να αποτελέσει έναν πολύτιμο σύμμαχο στην καθημερινότητά μας, βοηθώντας μας να συγκεντρωθούμε, να χαλαρώσουμε ή να αντλήσουμε ενέργεια. Ωστόσο, η συνεχής και ανεξέλεγκτη ακρόαση, ιδίως σε υψηλές εντάσεις, μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα ακοής.
Η επιλογή κατάλληλης μουσικής, η ρύθμιση της έντασης και του χρόνου ακρόασης μπορούν να βοηθήσουν να απολαμβάνουμε με ασφάλεια τις αγαπημένες μας μελωδίες για πολλά χρόνια. Αν λοιπόν σας αρέσει και εσάς να ακούτε συνέχεια μουσική είναι σημαντικό να το κάνετε με τον σωστό τροπο ώστε να μη θέσετε σε κίνδυνο την ακοή σας.
