20/3/2024
Η διαταραχή ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας, γνωστή και ως ΔΕΠΥ, είναι μια νευροαναπτυξιακή κατάσταση που προκαλεί συμπτώματα όπως απροσεξία, δυσκολία εστίασης, υπερκινητικότητα, ανησυχία, παρορμητικότητα και λήψη βιαστικών αποφάσεων.
Μελέτες έχουν δείξει πως τα αγόρια είναι πιο πιθανό να εμφανίσουν ΔΕΠΥ από τα κορίτσια. Ωστόσο σύμφωνα με το Health, επισκόπηση Ελλήνων ερευνητών από το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής υποδεικνύει πως τα συμπτώματα ΔΕΠΥ μπορεί απλώς να διαφέρουν μεταξύ των δύο φύλων.
Τα συμπτώματα ΔΕΠΥ σε κορίτσια και γυναίκες εκδηλώνονται μεν ως ανησυχία, αλλά και ως συναισθηματική αστάθεια, αποδιοργάνωση, υπερεστίαση, χαμηλή αυτοεκτίμηση κ.ά. Τα συμπτώματα ενδέχεται να υφίστανται κατά την παιδική ηλικία ή να αναπτύσσονται σταδιακά ή ακόμη και να επιδεινωθούν καθώς το άτομο έρχεται αντιμέτωπο με μια σειρά από στρεσογόνους παράγοντες ή ορμονικές διακυμάνσεις.
Τα συμπτώματα ΔΕΠΥ σε γυναίκες
Απροσεξία: Δυσκολία εστίασης σε εργασίες ή συζητήσεις. Μπορεί επίσης να χάνετε συχνά τα κλειδιά, το πορτοφόλι, το τηλέφωνο ή τα γυαλιά σας καθώς τα τοποθετείτε σε λάθος σημεία.
Υπερκινητικότητα: Στα αγόρια και τους άνδρες εκφράζεται κυρίως με υπερβολική σωματική κίνηση. Σε κάποιο βαθμό αυτό ισχύει και για τις γυναίκες, ωστόσο η υπερκινητικότητα μπορεί επίσης να εκδηλωθεί ως ένα αίσθημα ανήσυχου-υπερδραστήριου εγκεφάλου. Το αποτέλεσμα είναι να προκαλούνται: αϋπνίες, ανησυχία, διαρκής ανάγκη για δραστηριότητα, ταραχή, τάση για υπερβολική κουβέντα και διεγερτικές συμπεριφορές (stimming).
Το stimming είναι επαναλαμβανόμενες κινήσεις που ανακουφίζουν το άτομο κατά τη διάρκεια ανήσυχων ή και πληκτικών καταστάσεων, βοηθώντας να αυξήσει τη συγκέντρωσή του. Συνήθως οι συμπεριφορές διέγερσης συνδέονται με διαταραχές στο φάσμα του αυτισμού, αλλά μπορούν να εμφανιστούν και στη ΔΕΠΥ.
Ορισμένα παραδείγματα
- Συνεχές κούνημα ποδιών ή έντονος βηματισμός
- Δάγκωμα νυχιών ή τσίμπημα δέρματος
- Πείραγμα μαλλιών ή παιχνίδισμα με τις υφές υφασμάτων
- Αναδιάταξη αντικειμένων
- Αναπαραγωγή ενός βουητού
- Τρίξιμο των δοντιών
- Doodling (σχεδίασμα απλών σχημάτων στο χαρτί)
Παρορμητικότητα: Πρόκειται για αυθόρμητες ενέργειες που πραγματοποιούνται από το άτομο χωρίς να υπολογίζονται οι συνέπειες. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει παράλογες αγορές, απερίσκεπτο τρόπο οδήγησης, συμμετοχή σε επικίνδυνες ενέργειες, αλλαγές σχεδιασμού αδιαφορώντας για τις συνέπειες στους άλλους κ.λπ.
Δυσκολία οργάνωσης και διαχείρισης χρόνου: Η αποδιοργάνωση οδηγεί μερικές φορές σε ακατάστατους χώρους διαβίωσης ή εργασίας, δυσκολία στην εύρεση αντικειμένων και προβλήματα στην τήρηση των προγραμμάτων ή μιας ρουτίνας. Μπορεί επίσης να υποτιμήσετε το χρόνο διάρκειας εργασιών (μια συμπεριφορά γνωστή και ως χρονική τύφλωση) ή να δυσκολεύεστε να μετατοπίσετε την προσοχή σας μεταξύ πολλών εργασιών, με αποτέλεσμα συχνά να καθυστερείτε σε συναντήσεις και εργασίες και να χάνετε προθεσμίες.
Συναισθηματική αστάθεια: Η συναισθηματική αστάθεια μπορεί να προκαλέσει γρήγορες εναλλαγές της διάθεσης. Μπορεί να βιώσετε εκρήξεις ενθουσιασμού, εκνευρισμού, θλίψης, απογοήτευσης ή άγχους σε σύντομο χρονικό διάστημα, εξαιτίας κάποιων μικρών ερεθισμάτων ή γεγονότων.
Χαμηλή αυτοεκτίμηση: Η χαμηλή αυτοεκτίμηση είναι η αρνητική αντίληψη για τον εαυτό σας και την αξία σας. Αυτό το συναίσθημα είναι συχνά κοινό μεταξύ των κοριτσιών και των γυναικών με ΔΕΠΥ.
Αναβλητικότητα: Η αναβλητικότητα περιλαμβάνει την καθυστέρηση των εργασιών προς όφελος άλλων δραστηριοτήτων, συνήθως πιο ευχάριστων, παρά τη γνώση των πιθανών αρνητικών συνεπειών. Η αναβολή της μελέτης για εξετάσεις μέχρι την τελευταία στιγμή, η καθυστέρηση των εργασιακών αναθέσεων έως ότου είναι επείγουσες ή η παραμέληση των οικιακών εργασιών μέχρι η κατάσταση να γίνει ανεξέλεγκτη είναι μερικά κοινά παραδείγματα αναβλητικότητας.
Εκτελεστική δυσλειτουργία: Η εκτελεστική λειτουργία είναι η ικανότητα προγραμματισμού και ιεράρχησης για την επίλυση προβλημάτων και τη λήψη αποφάσεων. Ορισμένες γυναίκες με ΔΕΠΥ μπορεί να αντιμετωπίσουν ζητήματα σε αυτούς τους τομείς, όπως και να ξεχνούν συχνά απαραίτητα εργαλεία της δουλειάς τους, να δυσκολεύονται να ακολουθήσουν οδηγίες για πολύπλοκες εργασίες ή για την τήρηση ενός προϋπολογισμού.
Υπερεστίαση: Πρόκειται για την κατάσταση κατά την οποία το άτομο απορροφάται υπερβολικά σε ένα πράγμα και αγνοεί όλα τα άλλα. Για παράδειγμα μπορεί να μελετά για ώρες ένα θέμα και να ξεχνά άλλες εργασίες ή για παράδειγμα κατά τη διάρκεια της καθαριότητας του σπιτιού να εστιάζει σε ένα μόνο δωμάτιο, αφιερώνοντας όλη την ώρα για να είναι τέλειο, ενώ παραμελεί όλες τις άλλες δουλειές.
Δυσκολία στις σχέσεις: Τα συμπτώματα της ΔΕΠΥ μπορεί να επιβαρύνουν τις προσωπικές και επαγγελματικές σχέσεις. Οι συναισθηματικές εκρήξεις, η απροσεξία και όλα όσα προαναφέρθηκαν μπορεί να επηρεάσουν τα άτομα που βρίσκονται γύρω σας. Επομένως είναι σημαντικό να απευθυνθείτε σε κάποιον επαγγελματία ψυχικής υγείας για να σας βοηθήσει να συνεχίσετε τη ζωή και τις σχέσεις με ΔΕΠΥ.
Τα συμπτώματα ΔΕΠΥ σε κορίτσια
Η ΔΕΠΥ είναι μια από τις πιο κοινές νευροαναπτυξιακές διαταραχές στην παιδική ηλικία. Ακολουθούν ορισμένα συμπτώματα που έχουν παρατηρηθεί σε κορίτσια.
- Παρουσιάζει υπερκινητικότητα, τρέχει ή σκαρφαλώνει σε ακατάλληλες ώρες
- Δυσκολεύεται να συμμετάσχει σε ήσυχες δραστηριότητες
- Είναι υπερβολικά ομιλητική και έχει τάση να διακόπτει συνέχεια άλλους που μιλάνε
- Δυσκολεύεται να περιμένει στη σειρά για την εκτέλεση ενός παιχνιδιού
- Αρπάζει συνεχώς πράγματα χωρίς άδεια
- Γρήγορη εναλλαγή μεταξύ δραστηριοτήτων – Η προσοχή της αποσπάται από δευτερεύοντα πράγματα
- Έχει τρομερά ακατάστατο δωμάτιο ή γραφείο
- Ξεχνά συνεχώς την εργασία της ή κάνει λάθος πράγματα
Οι γονείς είναι σημαντικό να κατανοήσουν ότι οι παραπάνω συμπεριφορές μπορεί να είναι σημάδια ΔΕΠΥ και όχι απλώς αναστάτωση ή τεμπελιά του παιδιού. Εάν έχετε παρατηρήσει αυτές τις συμπεριφορές, είναι σημαντικό να απευθυνθείτε σε κάποιον παιδίατρο για υποστήριξη και διάγνωση.
Η επικοινωνία με κάποιον ειδικό κρίνεται εξαιρετικά σημαντική εάν τα συμπτώματα της ΔΕΠΥ επηρεάζουν την καθημερινή ζωή και σας δυσκολεύουν στις σχέσεις και την εργασία σας. Υπάρχουν τρόποι να βελτιώσετε την καθημερινότητά σας με μια σειρά από θεραπευτικές επιλογές και αλλαγές στον τρόπο ζωής για τη διαχείριση της ΔΕΠΥ.
Πηγή: https://www.newsbeast.gr
Πηγή φωτογραφίας: https://secure.gravatar.com
