4/2/2024
Κραγιόν, μάσκαρα, μέικ απ, κονσίλερ… πολλά ακόμα είναι τα καλλυντικά που χρησιμοποιεί μια γυναίκα στην καθημερινότητά της. Δεν είναι λίγα, ωστόσο, όσα περιέχουν χημικές ουσίες επιβλαβείς για την υγεία και το περιβάλλον.
Οι λεγόμενες PFAS υπολογίζονται σε περίπου 14.000 χημικές ουσίες, γνωστές και ως «παντοτινά χημικά» που χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά τη δεκαετία του 1940 και περιέχονται σε προϊόντα προσωπικής περιποίησης, όπως καλλυντικά και καθαριστικά.
Η Νέα Ζηλανδία ετοιμάζεται να δώσει «τέλος» στη χρήση τους αφού συνδέονται με σοβαρά προβλήματα υγείας όπως επιπλοκές κύησης, ηπατική, νεφρική νόσο, ακόμα και με καρκίνο.
Η Αρχή Προστασίας του Περιβάλλοντος της χώρας (EPA) ανακοίνωσε ότι θα προχωρήσει στην απαγόρευση των υπερφθοριωμένων και πολυφθοριωμένων αλκυλιωμένεων ουσιών (Perfluoroalkyl -Polyfluoroalkyl) έως το 2027.
Αυτές οι ουσίες ανιχνεύονται σε βερνίκια νυχιών, αφρούς ξυρίσματος, μέικ απ, κραγιόν και μάσκαρα καθιστώντας τα προϊόντα πιο ανθεκτικά και πιο εύκολα στην εφαρμογή τους.
Ο Σον Πρέσοου της Αρχής Προστασίας του Περιβάλλοντος μιλώντας στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων εξέφρασε την ανησυχία του για την παρουσία των «παντοτινών χημικών» καθώς «δε διασπώνται ούτε στο σώμα, ούτε στο περιβάλλον», με σοβαρές επιπτώσεις.
«Καθώς συσσωρεύονται έχουν συνδεθεί με σειρά σοβαρών επιπτώσεων, όπως ορισμένοι καρκίνοι και ορμονικά προβλήματα», πρόσθεσε.
Η βιομηχανία καλλυντικών έχει προθεσμία μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2026 για να καταργήσει σταδιακά τη χρήση των χημικών ουσιών, οι οποίες μεταξύ άλλων έχουν ανιχνευθεί σε πηγές πόσιμου νερού, βροχή, υπόγεια ύδατα, παγετώνες και ανθρώπινο αίμα.
Επιπλέον, η Νέα Ζηλανδία θα απαγορεύσει τη χρήση των PFAS στους πυροσβεστικούς αφρούς κατάσβεσης από τον Δεκέμβριο του 2025.
Στο μεταξύ, η Καλιφόρνια ήταν η πρώτη που απαγόρευσε όλα τα PFAS στα καλλυντικά, τον Σεπτέμβριο του 2022, ορίζοντας μεταβατική περίοδο για την εφαρμογή του μέτρου έως την 1η Ιανουαρίου 2025. Παράλληλα, οι πολιτείες Μέιν και Μινεσότα ψήφισαν πρόσφατα νόμο που θα απαγορεύει από το 2030 τα προϊόντα, τα οποία παρασκευάζονται με χημικές ουσίες PFAS. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, από την πλευρά της, επεξεργάζεται ευρύτερη απαγόρευση των χημικών ουσιών.
Εκτός από την απαγόρευση των PFAS στα είδη προσωπικής φροντίδας, η Νέα Ζηλανδία επικαιροποίησε το πρότυπο των καλλυντικών με περισσότερες οδηγίες για συγκεκριμένα συστατικά και νέους κανόνες για τα αρώματα.
Επιπλέον, τα προϊόντα που περιέχουν επικίνδυνα συστατικά -ακόμη και αν το τελικό προϊόν προς πώληση θεωρείται μη επικίνδυνο- πρέπει να συμμορφώνονται με τους κανόνες του προτύπου.
Όπως αναφέρει ο Guardian παρότι καμία εταιρία παραγωγής καλλυντικών στη Νέα Ζηλανδία που εξετάστηκε από την EPA δεν εντοπίστηκε να χρησιμοποιεί «παντοτινά χημικά» στα προϊόντα της, περίπου το 90% των καλλυντικών εισάγεται.
Επομένως, είναι πιθανό οι εταιρίες που εξάγουν τα προϊόντα τους στη Νέα Ζηλανδία να χρειαστεί να συμμορφωθούν με τα νέα μέτρα ή ακόμα και να εξαφανιστούν ορισμένα από αυτά από τα ράφια μετά το 2027.
«Θα είναι ενδιαφέρον να δούμε τι και αν θα συμβεί κάτι με άλλες πηγές PFAS, όπως τα αντικολλητικά μαγειρικά σκεύη και τα αδιάβροχα υφάσματα», δήλωσε ο καθηγητής Άλαν Μπλάκμαν από τη Σχολή Θετικών Επιστημών του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου του Όκλαντ.
