Στο σημερινό υπουργικό συμβούλιο η ρύθμιση για την εκτός σχεδίου δόμηση – Τι προβλέπει

9/1/2024

Οι αεροφωτογραφίες του 1977, το πλάτος του κοινόχρηστου δρόμου στο οποίο έχουν «πρόσωπο» τα οικόπεδα και η καταβολή νέου περιβαλλοντικού τέλους που θα καταβάλλεται στο Παρακαταθηκών και Δανείων για την έκδοση της οικοδομικής άδειας, προβλέπει ο νέος πολεοδομικός σχεδιασμός για την εκτός σχεδίου δόμηση που ξεπαγώνει η κυβέρνηση.Το σχέδιο της ρύθμισης που αναμένεται να παρουσιάσει σήμερα στο υπουργικό συμβούλιο ο Υπουργός και αντίστοιχα ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θεόδωρος Σκυλακάκης και Νίκος Ταγαράς, θα ανοίξει το δρόμο για την αξιοποίηση οικοπέδων τουλάχιστον τεσσάρων στρεμμάτων που με διαδοχικές αποφάσεις του Συμβουλίου Επικρατείας είχαν βάλλει στο πάγο δεκάδες οικοδομικές άδειες.Την ρύθμιση του υπουργείου συμπληρώνουν τα μέτρα για την πάταξη της αυθαίρετης δόμησης αλλά και η δημιουργία ενός αποτελεσματικότερου μηχανισμού κατεδαφίσεων προκειμένου η πολιτεία να βγει από την διαχρονική και εκ του αποτελέσματος ανεφάρμοστη πολιτική καθαίρεσης παράνομων κτισμάτων. Στόχος είναι η υλοποίηση των πρωτοκόλλων κατεδάφισης, θεσπίζοντας μέτρα που μεταξύ άλλων θα λειτουργήσουν αποτρεπτικά στη γέννηση μιας νέας γενιάς αυθαιρέτων και θα προστατεύσουν το περιβάλλον από την άναρχη δόμηση.

Ρυθμίσεις για την εκτός σχεδίουΣύμφωνα με το σχεδιασμό, η ρύθμιση για την εκτός σχεδίου δόμηση περιλαμβάνει τον συνδυασμό τριών μέτρων, τα οποία μπαίνουν σε εφαρμογή μέχρι να ολοκληρωθεί ο πολεοδομικός σχεδιασμός της χώρας που θα δώσει και την οριστική λύση. Η ρύθμιση αφορά οικόπεδα που  δημιουργήθηκαν από την 31η Μαίου του 1985 μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου του 2003 και έχουν πρόσωπο σε “κοινόχρηστο” δρόμο ή σε δρόμο που εφάπτεται το ένα από τα όριά τους σε οδό  μήκος τουλάχιστον 3,5 μέτρων που διακρίνεται στις αεροφωτογραφίες του 1977. Τα οικόπεδα αυτά θα πρέπει να συνδέονται με διεθνή, επαρχιακή, δημοτική ή κοινοτική οδό ή να έχουν  διανοιχθεί με απόφαση κρατικού φορέα ή εναλλακτικά να έχουν γίνει εργασίες συντήρησης και βελτίωσης από δημόσιο οργανισμό. Το μέτρο περιλαμβάνει και όσα οικόπεδα δημιουργήθηκαν προ της 31ης Μαίου  του 1985 με τα ίδια χαρακτηριστικά. Από το 2003, ο νόμος (3212/2003) θέτει ως προϋπόθεση τα τέσσερα στρέμματα και «πρόσωπο» 25 μέτρων σε αναγνωρισμένη οδό για δόμηση σε εκτός σχεδίου οικόπεδα.Δεν απαιτείται ο όρος του πλάτους των 3,5 μέτρων της οδού, εφόσον πρόκειται για οικόπεδα μετά το 1985 που έγιναν αντικείμενο δικαιοπραξιών με επαχθή αιτία που συνήφθησαν την τελευταία πενταετία πριν από την δημοσίευση του νέου νόμου και εφόσον η συμβολαιογραφική πράξη αναφέρεται σε άρτιο και οικοδομήσιμο οικόπεδο.

Περιβαλλοντικό ισοδύναμοΜε υπουργική απόφαση καθορίζεται το περιβαλλοντικό τέλος που θα καταβάλλουν οι ιδιοκτήτες οικοπέδων, το οποίο θα πληρώνεται προ της έκδοσης της οικοδομικής άδειας σε ειδικό λογαριασμό του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων, και θα διατίθεται αποκλειστικά για έργα υποδομής και προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή, εντός των διοικητικών ορίων του Δήμου που βρίσκεται το οικόπεδο.

Τι θα γίνει με την τακτοποίηση της κατηγορίας 5Σύμφωνα με πληροφορίες το υπουργείο έχει επεξεργαστεί μέτρα και για την κατηγορία 5 που περιλαμβάνει τις  μεγάλες πολεοδομικές παραβάσεις. Μέχρι χθες το απόγευμα δεν ήταν σαφές αν η πολιτική ηγεσία θα είχε έτοιμη την ρύθμιση για να την παρουσιάσει στο σημερινό υπουργικό συμβούλιο ή θα την  μεταθέσει σε δεύτερο χρόνο. Επίσης δεν έχει αποσαφηνιστεί αν θα είναι μια οριζόντια ρύθμιση που θα αφορά όλες τις περιπτώσεις αυθαιρέτων ή θα αφορά μόνο τα δημόσια κτήρια. Σήμερα, η κατηγορία 5 δεν μπορεί να πάρει εξαίρεση από την κατεδάφιση παρά μόνο αν πρόκειται για ακίνητα που ανήκουν σε τράπεζες, προέρχονται από πλειστηριασμούς, κληρονομιές, είναι της ΕΤΑΔ ή αν βρίσκονται σε περιοχές που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές.Γκρέμισμα αυθαιρέτωνΠρόνοια λαμβάνει το σχέδιο νόμου και για την κατεδάφιση αυθαιρέτων καθώς προβλέπει κατά προτεραιότητα γκρέμισμα για αυθαίρετες κατασκευές της νέας γενιάς πολεοδομικών παραβάσεων – από το 2022 και πίσω. Θα υπάρξουν επίσης αυστηρότερες κυρώσεις για τους παραβάτες και  συντομότερες διαδικασίες για την επιβολή των προστίμων και την εκτέλεση των κατεδαφίσεων. Στα νέα μέτρα που θα θεσπιστούν προβλέπεται η παρακολούθηση της αυθαίρετης δόμησης σε όλη τη χώρα, ιδίως στις παράκτιες και τουριστικές περιοχές, μέσω αεροφωτογραφιών και με τη συνδρομή συστήματος τεχνητής νοημοσύνης. Επίσης προβλέπονται αυστηρές κυρώσεις για τους παραβάτες και  συντομότερες διαδικασίες για την επιβολή των προστίμων και την εκτέλεση των κατεδαφίσεων. Το νέο σύστημα θα είναι διασυνδεδεμένο με το σύστημα οικοδομικών αδειών, προκειμένου να εντοπίζεται άμεσα η δημιουργία νέων αυθαιρέτων και να ενεργοποιείται ο ελεγκτικός και κατασταλτικός μηχανισμός.Θα προβλέπεται επίσης υποχρεωτικός έλεγχος από ελεγκτές δόμησης ανά τακτά χρονικά διαστήματα, κατά προτεραιότητα σε εγκαταστάσεις τουριστικών περιοχών και μεγάλα κτίρια στα οποία εδράζονται οικονομικές δραστηριότητες.

Επίσης θα υπάρξει συντονισμός  αρμοδιοτήτων για την παρακολούθηση και αντιμετώπιση αυθαιρέτων σε αιγιαλό και παραλία καθώς σήμερα, απαιτείται η εμπλοκή επτά  υπουργείων, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Προστασίας του Πολίτη, Δικαιοσύνης, Τουρισμού, Ανάπτυξης, Εσωτερικών και Οικονομικών, από κοινού με την οικεία αποκεντρωμένη διοίκηση, ώστε να παραχθεί αποτέλεσμα.