23/4/2022
Μπορεί να είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς κοιτάζοντας ένα νεογέννητο μωρό ότι έχει περίπου 300 οστά! Κι όμως, αυτός είναι ο αριθμός και μάλιστα τα οστά μεγαλώνουν και αλλάζουν σχήμα κάθε μέρα.
Οι ενήλικες, από την άλλη πλευρά, έχουν 206 οστά, τα οποία αποτελούν περίπου το 15% του σωματικού τους βάρους.
Πώς γίνεται αυτό;
Παρόλο που τα οστά φαίνονται σκληρά και άκαμπτα, στην πραγματικότητα αποτελούνται από ζωντανό ιστό και ασβέστιο.
Ανάπτυξη των οστών του μωρού
Η διαδικασία ανάπτυξης των οστών ονομάζεται οστεοποίηση και ξεκινά γύρω από 8η εβδομάδα εμβρυϊκής ανάπτυξης. Κατά τη γέννηση, πολλά από τα οστά του μωρού είναι κατασκευασμένα εξ ολοκλήρου από χόνδρο, έναν τύπο συνδετικού ιστού που είναι σκληρός αλλά εύκαμπτος. Αυτή η ευελιξία είναι απαραίτητη, ώστε τα μωρά καθώς μεγαλώνουν, να μπορούν να κουλουριαστούν στον περιορισμένο χώρο της μήτρας πριν τη γέννηση. Επίσης, διευκολύνει τη μαμά και το μωρό όταν έρθει η ώρα για το μωρό να κάνει το συναρπαστικό ταξίδι μέσα από το κανάλι γέννησης κατά τη διάρκεια του τοκετού.
Αλλαγή οστών καθώς μεγαλώνουν τα μωρά
Καθώς το μωρό μεγαλώνει, μεγάλο μέρος αυτού του χόνδρου θα αντικατασταθεί από πραγματικό οστό. Συμβαίνει όμως και κάτι άλλο, που εξηγεί γιατί τα 300 οστά κατά τη γέννηση γίνονται 206 οστά στην ενηλικίωση.
Πολλά από τα οστά του μωρού θα συγχωνευτούν μεταξύ τους, πράγμα που σημαίνει ότι ο πραγματικός αριθμός των οστών θα μειωθεί. Ο χώρος που χωρίζει τα άκρα δύο οστών που τελικά συγχωνεύονται είναι επίσης χόνδρος.
Η σύντηξη των οστών συμβαίνει σε όλο το σώμα. Μπορεί να παρατηρήσετε ότι υπάρχουν ένα ή περισσότερα μαλακά κενά μεταξύ των οστών στο κρανίο του μωρού σας. Αυτά τα «μαλακά σημεία» μπορεί ακόμη και να σας τρομάξουν, αλλά είναι απολύτως φυσιολογικά. Ονομάζονται «fontanelles» και τελικά θα κλείσουν καθώς τα οστά μεγαλώνουν μαζί.
Η αντικατάσταση του χόνδρου με συντηγμένο οστό ξεκινά όταν τα μικροσκοπικά αιμοφόρα αγγεία – που ονομάζονται τριχοειδή – παραδίδουν αίμα πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά στους οστεοβλάστες, τα κύτταρα που σχηματίζουν τα οστά. Οι οστεοβλάστες δημιουργούν οστό που καλύπτει αρχικά τον χόνδρο και στη συνέχεια τον αντικαθιστά. Στη συνέχεια, η ανάπτυξη των οστών στα παιδιά εμφανίζεται στα άκρα πολλών οστών, τα οποία έχουν πλάκες ανάπτυξης. Ο αναπτυσσόμενος ιστός σε κάθε πλάκα καθορίζει το τελικό μέγεθος και σχήμα του οστού. Όταν ένα άτομο σταματήσει να αναπτύσσεται, οι πλάκες ανάπτυξης κλείνουν.
Οι πλάκες ανάπτυξης είναι πιο αδύναμες από άλλα μέρη του σκελετού του παιδιού και επομένως είναι πιο επιρρεπείς σε κατάγματα και άλλους τραυματισμούς. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο μια πτώση από ένα ποδήλατο μπορεί προκαλέσει σπάσιμο ή κάταγμα και άλλες φορές μόνο μώλωπες.
Ποιος ο ρόλος του ασβεστίου
Tο ασβέστιο είναι ένα μεταλλικό στοιχείο απαραίτητο για το σχηματισμό νέου οστικού ιστού. Βρίσκεται τόσο στο μητρικό γάλα όσο και στο γάλα φόρμουλα.
Για τη διασφάλιση της υγείας των οστών από μικρή ηλικία θα πρέπει να φροντίσετε τα εξής:
- Το σώμα δεν παράγει ασβέστιο, επομένως όλο το ασβέστιο που χρειάζεται το παιδί πρέπει να προέρχεται τη διατροφή του κατά κύριο λόγο.. Οι υγιεινές τροφές πλούσιες σε ασβέστιο περιλαμβάνουν γαλακτοκομικά προϊόντα με χαμηλά λιπαρά (γάλα, τυρί, γιαούρτι), σπόρους, αμύγδαλα, λευκά φασόλια και φυλλώδη λαχανικά, όπως το σπανάκι και τα λαχανικά.
- Η συμμετοχή σε εξωσχολικές αθλητικές δραστηριότητες βοηθούν στο να έχουν τα παιδιά γερά οστά. Ακόμα και το καθημερινό περπάτημα βοηθά στην προώθηση της υγείας των οστών.
- Η βιταμίνη D βοηθά το σώμα να απορροφήσει το ασβέστιο. Η λήψη αρκετής πρωτεΐνης είναι επίσης σημαντική για τη μακροπρόθεσμη δύναμη των οστών και των μυών.