20/6/2025
Μπορεί οι εκπομπές υδραργύρου στην ατμόσφαιρα σε όλο τον πλανήτη να μειώνονται, όμως, δεν ισχύει το ίδιο για τα ποσοστά που καταγράφονται στη θάλασσα της Αρκτικής. Αυτό προκύπτει από έρευνα του Πανεπιστημίου του Άαρχους και του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης στη Δανία που δημοσιεύθηκε στο Nature Communications, σύμφωνα με την οποία τα ωκεάνια ρεύματα μεταφέρουν τους ρύπους στην Αρκτική ακόμα και από μακρινές περιοχές όπως η Κίνα με σοβαρές επιπτώσεις στο οικοσύστημα.
Ο υδράργυρος (Hg) αποτελεί περιβαλλοντικό πρόβλημα στην Αρκτική, αναφέρουν οι επιστήμονες, όπου υψηλές συγκεντρώσεις εντοπίζονται σε κορυφαίους θηρευτές όπως οι πολικές αρκούδες και οι φάλαινες.
Οι ρύποι προέρχονται από σταθμούς παραγωγής ενέργειας, από μονάδες καύσης άνθρακα για ηλεκτρική ενέργεια, από την καύση ξύλου, από εξόρυξη χρυσού, καθώς και από την αποτέφρωση αποβλήτων.
Ο υδράργυρος μεταφέρεται στο έδαφος και το νερό, όπου μετατρέπεται φυσικά από βακτήρια και αναερόβιους μικροοργανισμούς σε μεθυλυδράργυρο, ο οποίος συσσωρεύεται στους θαλάσσιους οργανισμούς.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ο υδράργυρος που απελευθερώνεται στην ατμόσφαιρα από πηγές όπως η καύση άνθρακα και η εξόρυξη χρυσού μπορεί να παραμείνει στον αέρα για περίπου ένα χρόνο.
Ωστόσο, μόλις εισέλθει στον ωκεανό, η διάρκεια ζωής του μπορεί να ξεπεράσει τα 300 χρόνια. Κατά συνέπεια, ακόμα και αν μειώνονται οι εκπομπές στην ατμόσφαιρα, η Αρκτική ενδέχεται να παρουσιάζει υψηλά ποσοστά υδραργύρου για αιώνες.
Σε αυτό το συμπέρασμα κατέληξαν έπειτα από ανάλυση 700 δειγμάτων, εκ των οποίων ιστούς από πολικές αρκούδες, φώκιες, ψάρια και τύρφη, στη Γροιλανδία.
Ειδικότερα, στις πολικές αρκούδες και τις φάλαινες, οι συγκεντρώσεις ξεπερνούν τα επίπεδα προ βιομηχανοποίησης κατά 20-30 φορές!
Οι επιστήμονες τονίζουν ότι το φαινόμενο μπορεί να απειλήσει όχι μόνο την άγρια ζωή, αλλά και τις τοπικές κοινότητες που στηρίζουν τη διαβίωση και την οικονομία τους στα θαλάσσια είδη.
Σύμφωνα με τον Κρίστιαν Σόννε από το Πανεπιστήμιο του Άαρχους «ο υδράργυρος επηρεάζει το ανοσοποιητικό σύστημα, την αναπαραγωγή και πιθανώς τις αισθητηριακές λειτουργίες στα ζώα, γεγονός που μπορεί να επηρεάσει την επιβίωσή τους».
Όσο για το ταξίδι που πραγματοποιεί ο υδράργυρος από τη μακρινή Κίνα, ο Ρούνε Ντάιτς από το ίδιο εκπαιδευτικό ίδρυμα, εξήγησε ότι η μεταφορά του από «πηγές όπως η Κίνα στη Γροιλανδία μέσω των ωκεάνιων ρευμάτων μπορεί να διαρκέσει έως και 150 χρόνια», γεγονός που εξηγεί για ποιο λόγο δε μειώνονται τα επίπεδα στην Αρκτική.