26/9/2025
Έρευνα αναδεικνύει μια πολύ σημαντική πτυχή που σχετίζεται με την ολιστική προσέγγιση της θεραπείας
Ο πόνος στη μέση ταλαιπωρεί εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Οι θεραπείες που υπάρχουν προσφέρουν συνήθως περιορισμένη ανακούφιση, κι έτσι πολλοί στρέφονται σε εναλλακτικές λύσεις. Ο βελονισμός είναι μια από τις πιο αμφιλεγόμενες.
Επιστήμονες στις ΗΠΑ πραγματοποίησαν μια νέα μελέτη θέλοντας να απαντήσουν στο κρίσιμο ερώτημα: Μπορεί πραγματικά να βοηθήσει ο βελονισμός;
Συνοπτικά η έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Jama Network και βασίστηκε σε αυτοαναφορικά δεδομένα, έδειξε ότι ο βελονισμός προσφέρει κάποια περιορισμένη ανακούφιση σε άτομα με πόνο στη μέση, ενώ οι επιπλέον συνεδρίες «συντήρησης» δεν ενίσχυσαν το αποτέλεσμα.
Ωστόσο η ανάλυση των συμπερασμάτων και η σύγκριση με αντίστοιχες προηγούμενες έρευνες, αναδεικνύει μια πολύ σημαντικότερη πτυχή, που σχετίζεται με την ολιστική προσέγγιση της θεραπείας.
Πώς έγινε η μελέτη
Στη μελέτη συμμετείχαν 800 άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, τα οποία χωρίστηκαν τυχαία σε ομάδα «συνήθους φροντίδας» ή σε ένα από δύο προγράμματα βελονισμού. Το βασικό πρόγραμμα περιλάμβανε 11 συνεδρίες σε διάστημα 12 εβδομάδων, ενώ η ενισχυμένη εκδοχή πρόσθετε πέντε επιπλέον συνεδρίες συντήρησης στις επόμενες 12 εβδομάδες. Η δοκιμή πραγματοποιήθηκε σε 55 βελονιστές σε διάφορες περιοχές των ΗΠΑ και επικεντρώθηκε σε ηλικιωμένους.
Μετά από έξι και 12 μήνες, τα αποτελέσματα ήταν παρόμοια και για τις δύο ομάδες βελονισμού – οι επιπλέον συνεδρίες δεν πρόσφεραν επιπλέον όφελος. Ωστόσο, και οι δύο ομάδες εμφάνισαν λιγότερο πόνο σε σύγκριση με όσους έλαβαν συνήθη φροντίδα: Περίπου το 40% παρουσίασε βελτίωση τουλάχιστον κατά 30%. Οι βελτιώσεις αυτές διατηρήθηκαν και στους 12 μήνες, χωρίς να καταγραφούν σοβαρά ζητήματα ασφάλειας.
Τι δείχνουν οι συγκρίσεις με άλλες έρευνες
Σύμφωνα με το Conversation, τα ευρήματα συμβαδίζουν με μεγάλες ανασκοπήσεις θεραπειών για τον πόνο στη μέση που εξετάζουν τον βελονισμό και άλλες μη φαρμακευτικές, μη χειρουργικές προσεγγίσεις. Συνολικά, ο βελονισμός φαίνεται να έχει ένα μικρό όφελος σε σύγκριση με την απουσία θεραπείας ή τη συνήθη φροντίδα.
Μάλιστα οι ανασκοπήσεις δείχνουν πως τα οφέλη του βελονισμού είναι ακόμη μικρότερα όταν συγκρίνεται με εικονικές θεραπείες (placebo). Αυτό σημαίνει ότι μέρος του αποτελέσματος ίσως οφείλεται στην ψυχολογία του ασθενούς από την ίδια την εμπειρία της θεραπείας και όχι από τον βελονισμό καθαυτό.
Οι προσδοκίες των ασθενών μπορούν να επηρεάσουν τη βελτίωση που δηλώνουν ότι αισθάνονται. Πρόκειται για ένα εξαιρετικά κρίσιμο παράγοντα, ιδιαίτερα σε μελέτες που βασίζονται σε αυτοαναφορές για τον πόνο. Γι’ αυτό είναι ουσιαστικό να εξετάζεται πάντα με τι συγκρίθηκε μια θεραπεία.
Υπάρχουν καλύτερες επιλογές;
Κάποιοι μπορεί να πουν ότι οποιαδήποτε ανακούφιση – έστω και μικρή – από τον πόνο στη μέση αξίζει. Ωστόσο, είναι σημαντικό να εξετάσουμε αν υπάρχουν καλύτερες, ασφαλέστερες ή και φθηνότερες λύσεις.
Οι έρευνες στην Αυστραλία και τις ΗΠΑ για διαφορετικές θεραπείες δείχνουν μεγαλύτερη μείωση στον πόνο, χωρίς αύξηση κόστους ή κινδύνων.
Η αυστραλιανή μελέτη έδειξε πολύ μεγαλύτερη μείωση στον πόνο και την αναπηρία μέσω ενός προγράμματος αποκατάστασης που υλοποιήθηκε από φυσικοθεραπευτές και συνδύαζε σωματικές και ψυχολογικές πτυχές του πόνου. Ακόμα σημαντικότερο: η οικονομική ανάλυση έδειξε ουσιαστική εξοικονόμηση κόστους.
Από την άλλη η αμερικανική μελέτη επικεντρώθηκε στο να εξηγήσει στους ασθενείς ότι ο πόνος στη μέση, σε ένα μεγάλο ποσοστό, προέρχεται από μια «υπερπροστατευτική» αντίδραση του εγκεφάλου και όχι από πραγματική βλάβη.
Με τη βοήθεια τεχνικών ψυχοθεραπείας, οι συμμετέχοντες έμαθαν να σκέφτονται και να ανταποκρίνονται διαφορετικά στον πόνο. Και αυτή η μελέτη έδειξε πολύ μεγαλύτερες βελτιώσεις από τον βελονισμό, έστω και με ελαφρώς διαφορετικά μέτρα αξιολόγησης.
Όπως επισημαίνεται από το Conversation, το γεγονός ότι ολιστικά προγράμματα αποκατάστασης υπερτερούν του βελονισμού – αλλά και άλλων απλών θεραπειών όπως το μασάζ ή η φαρμακευτική αγωγή – αντικατοπτρίζει τη διεθνή συναίνεση ότι οι ολοκληρωμένες προσεγγίσεις είναι περισσότερο βοηθητικές από τον πόνο στη μέση.
Αποτελεσματική βοήθεια υπάρχει. Η πρόκληση είναι να εκπαιδευτούν οι επαγγελματίες υγείας ώστε να την προσφέρουν σωστά και να ενημερωθούν οι ασθενείς για τις διαθέσιμες επιλογές. Μέχρι τότε, οι άνθρωποι με πόνο στη μέση είναι λογικό να στρέφονται σε θεραπείες όπως ο βελονισμός, που είναι πιο γνωστές και προσβάσιμες, έστω κι αν προσφέρουν μόνο περιορισμένη ανακούφιση.