11/7/2025
«20.000 παιδιά εκτέθηκαν στο φάρμακο όταν βρίσκονταν στη μήτρα»
Η σκοτεινή πέτρα από γρανίτη σε παιδικό νεκροταφείο στο Μπρίστολ αφηγείται μια ημιτελή ιστορία: «Trelissa Whitbread, γεννημένη στις 3 Φεβρουαρίου 1988. Έζησε 2 ώρες».
Η Deborah Mann δεν είχε επισκεφθεί τον τάφο του πρωτότοκου παιδιού της εδώ και 30 χρόνια, αλλά σήμερα βρέθηκε εκεί με την κόρη της, Branwen, για να της πει την ιστορία. «Δεν θα έπρεπε να έχει συμβεί», λέει ήσυχα.
Η κ. Mann είχε τέσσερις εγκυμοσύνες. Τα δύο πρώτα παιδιά της, η Trelissa και ο Kaverne, πέθαναν λίγο μετά τη γέννησή τους. Η ίδια πιστεύει ότι οι θάνατοι οφείλονταν σε ένα φάρμακο για την επιληψία που έπαιρνε, το sodium valproate, το οποίο της είχε συνταγογραφήσει ο οικογενειακός γιατρός.
Μετά από ένα μεγάλο διάστημα απέκτησε δύο ακόμα κόρες, οι οποίες διαγνώστηκαν με αυτό που σήμερα αναγνωρίζεται ως σύνδρομο εμβρυϊκού βαλπροϊκού οξέος, το οποίο τους έχει αφήσει διά βίου σωματικά και νευρολογικά προβλήματα.
Η κ. Mann δήλωσε στο Sky News: «Έκανα τόσο πολλές ερωτήσεις και μου έλεγαν “έτσι είναι τα πράγματα”. Δεν μπορεί να είναι έτσι τα πράγματα όταν χάνεις δύο μωρά. Πώς γίνεται να είναι έτσι;».
Έκθεση κατέδειξε «αποτρέψιμη βλάβη», αλλά καμία αποζημίωση πέντε χρόνια μετά. Πριν από πέντε χρόνια, το βαλπροϊκό οξύ ήταν ανάμεσα σε τρία ιατρικά προϊόντα, μαζί με το Primodos (φάρμακο-τεστ εγκυμοσύνης) και τα πλέγματα πυέλου (pelvic mesh), που διαπιστώθηκε ότι προκάλεσαν «αποτρέψιμη βλάβη» σε ασθενείς.
Η ανεξάρτητη επιτροπή υπό την Baroness Julia Cumberlege ήταν σαφής: το βαλπροϊκό οξύ μπορεί να προκαλέσει διά βίου αναπηρίες στα παιδιά γυναικών που το έλαβαν κατά την εγκυμοσύνη. Η έκθεση επέκρινε δριμύτατα τη φαρμακοβιομηχανία και τις ρυθμιστικές αρχές και συνέστησε, μεταξύ άλλων, τη δημιουργία ταμείου αποζημίωσης για όλα τα εμπλεκόμενα θύματα.
Όπως ανέφερε σχετικά με το βαλπροϊκό: «Τίποτα δεν μπορεί να αναιρέσει τη ζημιά που έχει γίνει σε αυτούς τους ανθρώπους, αλλά μπορούν να ληφθούν μέτρα για να γίνει η ζωή τους ευκολότερη».
Πέντε χρόνια αργότερα, δεν έχει υπάρξει ακόμη κανένα τέτοιο σχήμα αποζημίωσης. Την ίδια εβδομάδα με τις εξελίξεις στο σκάνδαλο των ταχυδρομείων και στο μολυσμένο αίμα, πρόκειται για ένα ακόμη σκάνδαλο, εξίσου σημαντικό.
20.000 παιδιά εκτέθηκαν στο φάρμακο όταν βρίσκονταν στη μήτρα.
Η ρυθμιστική αρχή MHRA στο Ηνωμένο Βασίλειο δηλώνει πως ο αυξημένος κίνδυνος νεογνικής απώλειας δεν αναγνωρίζεται αυτή τη στιγμή ως ανεπιθύμητη ενέργεια, αλλά προειδοποιεί για μια σειρά συγγενών προβλημάτων που είναι πιο πιθανό να εμφανιστούν όσο αυξάνεται η δόση.
Το Sky News έχει στη διάθεσή του επίσης μια μελέτη του 1972 που δείχνει πως υψηλές δόσεις sodium valproate μπορεί να είναι θανατηφόρες για τα έμβρυα αρουραίων. Σε ορισμένες περιόδους, η κ. Mann λάμβανε 5.000 mg ημερησίως, δηλαδή διπλάσια από τη μέγιστη συνιστώμενη δόση.
Η ίδια ανησυχεί για το μέλλον των παιδιών της που επέζησαν. «Είναι οικονομικά πιο βολικό να προσποιούνται ότι δεν υπάρχουν καν. Τόσα παιδιά έχουν πληγεί, τόσα παιδιά που δεν θα καλυφθούν οι ανάγκες τους μεγαλώνοντας», λέει.
Στη γέννηση της μεγαλύτερης κόρης της, Rhonwen, οι ιατρικοί φάκελοι έγραφαν ότι «τα επίπεδα βαλπροϊκού προκάλεσαν βλάβη στο έμβρυο και στην ασθενή», μεταξύ των οποίων και κώφωση.
Η κόρη της ανησυχεί για το αν θα γίνει μητέρα. Η κ. Mann δεν ενημερώθηκε αρχικά για την αιτία των προβλημάτων της κόρης της, ούτε καν όταν ήταν έγκυος στην Branwen.
Η 29χρονη είπε στο Sky News: «Έχω σφιχτούς αστραγάλους, σφιχτά πόδια, σφιχτούς γοφούς και αδύνατη μέση. Πρέπει να φοράω νάρθηκες κάθε μέρα για να μπορώ να συνεχίσω να περπατάω, και πρέπει να κάνω ασκήσεις κάθε μέρα. Έχω αυτισμό, σύνδρομο Asperger».
Συμπλήρωσε πως έχει και μια σειρά εγκεφαλικών προβλημάτων που πρέπει να εξετάζονται με μαγνητική κάθε δύο χρόνια «για να βεβαιωθούμε ότι δεν έχει μεγαλώσει ή μετακινηθεί κάτι».
Στο σχολείο την κορόιδευαν για την εμφάνισή της, ενώ τώρα ανησυχεί αν θα μπορέσει να γίνει μητέρα, καθώς μπορεί να μεταβιβάσει την πάθηση στα παιδιά της.
«Νιώθω πολύ προδομένη από την κυβέρνηση. Νιώθω προδομένη από όσους υποσχέθηκαν ότι θα μας βοηθήσουν, ότι θα διασφαλίσουν πως θα έχουμε καλύτερη ποιότητα ζωής», αναφέρει.
«Επιτέλους κάποιος μας άκουσε», αλλά πέντε χρόνια μετά, καμία δικαιοσύνη. Η έκθεση Cumberlege ζητούσε αποζημίωση και για τα παιδιά που γεννήθηκαν με δυσμορφίες επειδή οι μητέρες τους είχαν πάρει το Primodos, ένα φάρμακο-τεστ εγκυμοσύνης με ορμόνες που χορηγήθηκε σε χιλιάδες γυναίκες τις δεκαετίες του 1960 και 1970. Κατηγορείται ότι προκάλεσε ποικίλες δυσπλασίες, από κοντά άκρα έως καρδιοπάθειες, κάτι που ο κατασκευαστής αρνείται.
Η Marie Lyon, επικεφαλής της Ένωσης για Παιδιά που Υπέστησαν Ζημιές από Ορμονικά Τεστ Εγκυμοσύνης (ACDHPT), είπε στο Sky News: «Οι οικογένειές μας ενθουσιάστηκαν που επιτέλους κάποιος μας άκουσε, και η Julia Cumberlege έκανε μια διεξοδική έρευνα. Οι προσδοκίες μας ήταν ουάου! Αυτό είναι τώρα. Μια συγγνώμη από τον υπουργό Υγείας, τόσα χρόνια και επιτέλους φτάσαμε εδώ, και μετά τίποτα».
Η Baroness Cumberlege συνέστησε επίσης στην κυβέρνηση να θεσπίσει αποζημίωση για τις γυναίκες που καταστράφηκαν από τα εμφυτεύματα mesh πυέλου.
Η Kath Sansom, ιδρύτρια της ομάδας εκστρατείας Sling The Mesh, δήλωσε στο Sky News: «Υπάρχουν γυναίκες εκεί που δεν μπορούν πια να περπατήσουν, που χρειάζονται μπαστούνι, έχουν χάσει δουλειές, γάμους, συντάξεις. Κάποιες χρειάστηκε να πουλήσουν τα σπίτια τους και φαίνεται πολύ άδικο που ακόμη περιμένουμε απάντηση για αποζημίωση. Η κυβέρνηση καθυστερεί. Συνεχώς μας λένε ότι το εξετάζουν με ταχύτητα – αλλά το σύνθημα στην ομάδα είναι με ταχύτητα σαλιγκαριού».
Το υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Φροντίδας δήλωσε: «Η ζημιά που προκάλεσαν τα πλέγματα mesh συνεχίζει να γίνεται αισθητή σήμερα και είμαστε πλήρως προσηλωμένοι στο πώς μπορούμε να στηρίξουμε καλύτερα τους ασθενείς και να αποτρέψουμε μελλοντική βλάβη».
«Η υφυπουργός Υγείας Baroness Gillian Merron συνάντησε ασθενείς που επηρεάστηκαν και δεσμεύτηκε να δώσει περαιτέρω ενημέρωση», συνέχισε.
Η κυβέρνηση δήλωσε ότι εξετάζει τις συστάσεις του επιτρόπου ασφάλειας ασθενών για τη δημιουργία σχήματος αποζημίωσης, αλλά δεν υπάρχει χρονοδιάγραμμα ούτε αναφορά στη ζημιά από βαλπροϊκό ή Primodos.
Η δρ Alison Cave, επικεφαλής ασφάλειας στο MHRA, είπε: «Η ασφάλεια των ασθενών είναι η ύψιστη προτεραιότητά μας και κανείς δεν πρέπει να σταματήσει να λαμβάνει βαλπροϊκό χωρίς να συμβουλευτεί τον γιατρό του. Το βαλπροϊκό είναι ένα εξαιρετικά τερατογόνο φάρμακο και υπάρχουν εξελισσόμενα στοιχεία για βλάβες και στους άνδρες, γι’ αυτό η Επιτροπή Ανθρώπινων Φαρμάκων (CHM) συνέστησε νέα μέτρα για να μειωθούν οι γνωστοί κίνδυνοι, συμπεριλαμβανομένου του σοβαρού κινδύνου για το μωρό κατά την εγκυμοσύνη και του κινδύνου μειωμένης γονιμότητας στους άνδρες».
Η Sanofi, κατασκευάστρια του sodium valproate, δήλωσε: «Πάντα συνεργαζόμασταν στενά με τη MHRA και τηρήσαμε πλήρως όλες τις νομικές και κανονιστικές μας υποχρεώσεις σε σχέση με το βαλπροϊκό, που είναι ένα απαραίτητο φάρμακο για τη θεραπεία μιας σοβαρής και δυνητικά απειλητικής για τη ζωή κατάστασης.
Η Sanofi πάντοτε παρείχε πληροφορίες για το βαλπροϊκό που αντικατοπτρίζουν τις τρέχουσες γνώσεις όπως έχουν εγκριθεί από τη MHRA.
Δεσμευόμαστε να συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη για την εκπαίδευση σχετικά με τους κινδύνους και τις προφυλάξεις για την κατάλληλη χρήση του βαλπροϊκού».
Πηγή: https://www.newsbeast.gr
Πηγή φωτογραφίας: https://secure.gravatar.com
