3/7/2025
Μελέτη ερευνητών αμερικανικών πανεπιστημίων (Καλιφόρνια και Στάνφορντ) σε 62 γνωστικά υγιείς ενήλικες, διαπίστωσε εγκεφαλικές αλλαγές που έδειχναν ότι όσο περισσότερο κοιμόντουσαν βαθιά, τόσο καλύτερες ήταν οι επιδόσεις τους σε τεστ μνήμης.
Η ισχύς των ευρημάτων ήταν ανεξάρτητη από το μορφωτικό επίπεδο και τη σωματική δραστηριότητα, δύο παράγοντες που σε συνδυασμό με την κοινωνική ζωή, είναι γνωστό ότι συμβάλλουν στη γνωστική ανθεκτικότητα των ηλικιωμένων.
Όσοι εμφάνισαν παρόμοιες αλλαγές που σχετίζονται με τη νόσο Αλτσχάιμερ αλλά δεν κοιμούνταν τόσο βαθιά, δεν τα πήγαν τόσο καλά στα ίδια τεστ.
Συνολικά, τα ευρήματα δείχνουν ότι ο επαρκής ύπνος θα μπορούσε να βοηθήσει ένα άτομο που εμφανίζει επιδείνωση της μνήμης, καθώς αρχίζει η άνοια.
Στο παρακάτω βίντεο παρουσιάζεται συνοπτικά η μελέτη:
«Σκεφτείτε τον βαθύ ύπνο σαν μια σωσίβια λέμβο που κρατά τη μνήμη στην επιφάνεια, αντί να την αφήνει να παρασύρεται από το βάρος της παθολογίας της νόσου Αλτσχάιμερ», δήλωσε ο νευροεπιστήμονας του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια, Μάθιου Γουόκερ.
«Αυτό είναι συναρπαστικό επειδή μπορούμε να κάνουμε κάτι γι’ αυτό. Υπάρχουν τρόποι να βελτιώσουμε τον ύπνο, ακόμη και στους ηλικιωμένους», πρόσθεσε.
Η μελέτη επιβεβαιώνει προηγούμενη έρευνα που έχει βρει συσσωματώματα βήτα αμυλοειδούς στον εγκέφαλο ατόμων με διαταραγμένο ύπνο.
Ο κακός ύπνος πάντως, αποτελεί τόσο παράγοντα κινδύνου όσο και σύμπτωμα της νόσου Αλτσχάιμερ, καθιστώντας δύσκολη τη διάκριση αιτίας και αποτελέσματος. Ομοίως, τα συσσωματώματα βήτα αμυλοειδούς μπορεί να είναι μόνο ένα σημάδι της νόσου Αλτσχάιμερ και όχι η βασική της αιτία.
Παρόλα αυτά, τα επίπεδα βήτα αμυλοειδούς χρησιμοποιούνται συνήθως ως δείκτης της νόσου Αλτσχάιμερ, καθώς η έρευνα υποδηλώνει ότι αυτά, αλλά και μια άλλη πρωτεΐνη που ονομάζεται Ταυ, μπορούν να αρχίσουν να φράζουν τα εγκεφαλικά κύτταρα δεκαετίες πριν εμφανιστούν τα συμπτώματα της νόσου.
Προηγούμενη έρευνα του Γουόκερ και των συνεργατών του διαπίστωσε ότι σημαντικά επίπεδα βήτα αμυλοειδούς που συσσωρεύονται στον εγκέφαλο ηλικιωμένων, μπορούν να διαταράξουν τον βαθύ ύπνο και να επηρεάσουν τη λειτουργία της μνήμης.
Κάποιοι άνθρωποι φαίνεται ότι αποτρέπουν τη γνωστική έκπτωση που συνοδεύει τη νόσο Αλτσχάιμερ, ακόμη και όταν τα επίπεδα βήτα αμυλοειδούς είναι σχετικά υψηλά. Για να μάθουν γιατί, ο Γουόκερ και οι συνεργάτες του παρακολούθησαν τα εγκεφαλικά κύματα των συμμετεχόντων ενώ κοιμόντουσαν και την επόμενη ημέρα τους υπέβαλαν σε τεστ μνήμης.
Μεταξύ εκείνων που οι μαγνητικές εγκεφάλου αποκάλυψαν υψηλά επίπεδα βήτα αμυοειδούς, ο καλός ύπνος φάνηκε να προκαλεί σημαντική διαφορά στη γνωστική λειτουργία.
Απαιτούνται μακροπρόθεσμες μελέτες σε ηλικιωμένους για να αποδειχθεί αν το να αυξήσει κάποιος τον βαθύ ύπνο, μπορεί να βοηθήσει στη διατήρηση της γνωστικής λειτουργίας, ακόμη και όταν αυξάνονται τα επίπεδα βήτα αμυλοειδούς.
Η έρευνα επιβεβαιώνει τα ευρήματα δεκάδων μελετών που δείχνουν ότι ο ύπνος θα μπορούσε να είναι ένας τροποποιήσιμος παράγοντας κινδύνου για τη νόσο Αλτσχάιμερ, ένας παράγοντας που θα μπορούσε ενδεχομένως να αποτρέψει τις μοριακές αλλαγές δίνοντας στον εγκέφαλο χρόνο να καθαρίσει τα απόβλητα που συσσωρεύονται κατά τη διάρκεια της ημέρας. Υποδεικνύει επίσης ότι η ποιότητα του ύπνου είναι σημαντική.
Άλλες έρευνες έχουν δείξει ότι οι χρήστες υπνωτικών χαπιών φαίνεται να έχουν χαμηλότερα επίπεδα πρωτεϊνών στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό. Αυτά τα φάρμακα όμως, έχουν παρενέργειες, ενώ μπορεί να οδηγήσουν σε ελαφρύ και όχι βαθύ αναζωογονητικό ύπνο.
Τα πιο πάνω ευρήματα επιβεβαιώνει έρευνα της Ιατρικής Σχολής του Γέιλ, σύμφωνα με την οποία η μειωμένη ποιότητα ύπνου σχετίζεται με μικρότερο όγκο τμήματος του εγκεφάλου που είναι ευάλωτο στη νόσο Αλτσχάιμερ.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ο λιγότερος ύπνος αργών κυμάτων, γνωστός και ως βαθύς ύπνος, συσχετίστηκε με μικρότερο όγκο του βρεγματικού λοβού -του μέρους του εγκεφάλου που βοηθά στην ενσωμάτωση των αισθητηριακών πληροφοριών- μια δεκαετία αργότερα.
Για να προετοιμάσετε τον εαυτό σας για έναν καλό ύπνο, οι ειδικοί προτρέπουν να κόψετε τον απογευματινό καφέ, να κάνετε λίγη άσκηση, να αποφεύγετε τον χρόνο στις οθόνες και να κάνετε ένα ζεστό ντους πριν από τον ύπνο.
Πηγή: https://www.onmed.gr
