18/7/2025
Για τα πολύ σοβαρά ζητήματα που έχουν προκύψει σχετικά με τη λειτουργία της κατ’ οίκον διανομής Φαρμάκων Υψηλού Κόστους (Φ.Υ.Κ.) και ταλαιπωρούν τους πολίτες με αναπηρία, χρόνιες ή/και σπάνιες παθήσεις και τις οικογένειές τους απέστειλε επιστολή στο υπουργείο Υγείας η ΕΣΑμεΑ, ζητώντας την επίλυσή τους.
Σύμφωνα με την Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία, η έλλειψη ποιοτικών χαρακτηριστικών από τα ιδιωτικά φυσικά φαρμακεία καθώς και από τα ηλεκτρονικά φαρμακεία, αλλά και η κατάργηση του Άρθρου 61 στον νέο Ενιαίο Κανονισμό Παροχών Υγείας (Ε.Κ.Π.Υ. / ΦΕΚ 2106, Β , 02-05-2025), αντί να διευκολύνει την προσβασιμότητα των δικαιούχων περίθαλψης στην υγεία, την εμποδίζει σε κάθε επίπεδο.
Αναλυτικά, η ΕΣΑμεΑ εξηγεί:
1. Για την κατάργηση του Άρθρου 61 από τον Ε.Κ.Π.Υ. (ΦΕΚ 2106, Β, 02-05-2025)
Παρά την προστασία της νομοθεσίας, σοβαρά ήταν ήδη τα προβλήματα που τα άτομα με αναπηρία, χρόνιες/ή και σπάνιες παθήσεις αντιμετώπιζαν σε αναλώσιμα ιατροτεχνολογικά προϊόντα (Ι/Π) και υλικά όπως, αναπνευστήρες τραχειοστομιών, αναπηρικά αμαξίδια, ιατροτεχνολογικά υλικά διαβήτη, οστομικά υλικά κ.ά., με παράνομες υπερχρεώσεις σε όλη την Ελλάδα, από παρόχους συμβεβλημένους με τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. και ιδιωτικά φαρμακεία. Με την κατάργηση του Άρθρου 61, στα πλαίσια αναθεώρησης του Ε.Κ.Π.Υ., η κατάσταση έχει επιδεινωθεί δραματικά, σε ελάχιστο χρονικό διάστημα από την εφαρμογή του, σε βαθμό τέτοιο που πάροχοι και φαρμακοποιοί αρνούνται να εκτελέσουν συνταγές ή όταν εκτελούν τη συνταγή ζητούν, δύο και τρείς φορές επιπλέον την αξία του Ι/Π, ακόμη και όταν αυτό έχει μηδενική συμμετοχή σύμφωνα με τον Ε.Κ.Π.Υ.
Η ΕΣΑμεΑ ζητά την τροποποίηση του ΦΕΚ 2106, Β’ 02-05-2025 και επαναφορά του Άρθρου 61 για απαγόρευση πρόσθετης χρέωσης σε περίπτωση αναβάθμισης θέσης νοσηλείας.
2. Για την κατάρρευση της κατ’ οίκον διανομής Φαρμάκων Υψηλού Κόστους (Φ.Υ.Κ.) και την έλλειψη ποιοτικών χαρακτηριστικών από τα ιδιωτικά φυσικά και ηλεκτρονικά φαρμακεία με τη συμμετοχής τους στη διανομή κατ’ οίκον.
Η ενεργοποίηση της διαδικασίας αποστολής Φαρμάκων Υψηλού Κόστους κατ’ οίκον αποτελεί μια νομοθετική πραγματικότητα. «Δυστυχώς, όμως, το υπουργείο επέλεξε να εφαρμόσει μια διαδικασία “για εμάς, χωρίς εμάς” σε συνεργασία με έναν φορέα που προσπαθεί να μοιάσει στην Ε.Σ.Α.μεΑ., πλην όμως δεν πληροί καμία σχετική προϋπόθεση αφού δεν έχει καν την μορφή τριτοβάθμιας οργάνωσης, αλλά είναι ένα πρωτοβάθμιο σωματείο, ενώ οι παρεμβάσεις του είναι συνήθως “επικοινωνιακές” και όχι ουσιαστικές», επισημαίνει.
Η Ε.Σ.Α.μεΑ. από το 2012 έως το 2022 συμμετείχε στο Δ.Σ. του Ε.Ο.Π.Υ.Υ., «με σοβαρές παρεμβάσεις πάντα υπέρ των ανθρώπων που εκπροσωπεί. Γνωρίζει συνεπώς τις ανάγκες των ασφαλισμένων και ήταν το όργανο που πρωτοστάτησε καταθέτοντας την ιδέα της “κατ’ οίκον διανομής φαρμάκων αλλά και ιατροτεχνολογικών προϊόντων”», υπογραμμίζει.
Από την πρώτη στιγμή, στελέχη της εξέφρασαν τις θέσεις της σχετικά με τη διατήρηση του ρόλου των φαρμακείων του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. αλλά και της δημιουργίας φαρμακαποθηκών του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. για τη διανομή των Φ.Υ.Κ. κατ’ οίκον.
«Δυστυχώς, δεν εισακουστήκαμε, με αποτέλεσμα τώρα να αναγκαζόμαστε να αναδείξουμε τα προβλήματα που δημιουργήθηκαν, τόσο από την εμμονή της συμμετοχής των ιδιωτικών φαρμακείων στη διανομή των Φ.Υ.Κ. όσο και από την πολιτική επιθυμία αποκλεισμού της Ε.Σ.Α.μεΑ. από τα δρώμενα στην Υγεία», αναφέρει η Συνομοσπονδία.
Η Ε.Σ.Α.μεΑ. εκφράζει έντονη ανησυχία για τα σοβαρά προβλήματα που προέκυψαν από την εμπλοκή των ιδιωτικών φαρμακείων στη διανομή των Φαρμάκων Υψηλού Κόστους (Φ.Υ.Κ.) και την έλλειψη αποτελεσματικής οργάνωσης του νέου συστήματος κατ’ οίκον διανομής. Ο ίδιος ο Πανελλήνιος Σύλλογος Εργαζομένων Ε.Ο.Π.Υ.Υ. καταγγέλλει την κατάρρευση της υπηρεσίας και υπογραμμίζει ότι η μόνη λύση είναι η αναβάθμιση και στελέχωση των φαρμακείων του Ε.Ο.Π.Υ.Υ.
Επιπλέον, υπάρχουν σοβαρές ελλείψεις στο νομικό πλαίσιο και μη συμμόρφωση των ιδιωτικών φαρμακείων με τις απαιτήσεις ορθής διανομής (GDP), ιδιαίτερα για φάρμακα υψηλού κόστους ή ευαίσθητα προϊόντα που απαιτούν ειδικές συνθήκες φύλαξης. Η ΕΣΑμεΑ τονίζει ακόμη την ανάγκη για τυποποίηση διαδικασιών (SOPs), την υποχρεωτική πιστοποίηση και τον αυστηρό έλεγχο, ώστε να διασφαλίζεται η ποιότητα και η ασφάλεια των ασθενών.
Αξιοσημείωτο, συμπληρώνει, είναι το γεγονός ότι σε κάποιες κατηγορίες χρονίων παθήσεων που λάμβαναν το σύνολο των φαρμάκων τους από τα φαρμακεία του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. μέχρι πρότινος, τώρα με το πρόγραμμα «κατ’ οίκον διανομή» λαμβάνουν τα μισά κατ’ οίκον, ενώ τα υπόλοιπα πρέπει να τα λάβουν από τα φαρμακεία του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. διότι η αξία τους είναι χαμηλή και δεν εμπίπτει στη νομοθεσία περί φαρμάκων υψηλού κόστους.
Χωρίς ουσιαστικό έλεγχο ή πιστοποίηση, η επάρκεια και η καταλληλότητα των υποδομών του φαρμακείου τίθεται εν αμφιβόλω. Η δυνατότητα διάθεσης των φαρμάκων που ανήκουν στα Φ.Υ.Κ. τουλάχιστον, θα έπρεπε να προϋποθέτει την ύπαρξη τεκμηριωμένων και ελεγχόμενων διαδικασιών – κάτι που σήμερα δεν είναι υποχρεωτικό από τη νομοθεσία.
Προτάσεις
Η Ε.Σ.Α.μεΑ. προτείνει:
- Ειδική νομοθετική διάταξη για τις ελάχιστες απαιτήσεις εξοπλισμού.
- Πρωτόκολλα διαχείρισης (SOPs) ανά κατηγορία φαρμάκων.
- Υποχρεωτική πιστοποίηση ή έλεγχο των φαρμακείων που διαθέτουν ευαίσθητα ή πανάκριβα ιδιοσκευάσματα.
- Ένταξη στη «κατ’ οίκον διανομή» όλων των φαρμάκων που μέχρι πρότινος διανέμονταν αποκλειστικά από τα φαρμακεία του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. ανεξαρτήτως αξίας.
- Ενεργοποίηση επίσημης πλατφόρμα από τον Π.Φ.Σ. για την υποβολή και αξιολόγηση φακέλων αδειοδότησης ηλεκτρονικών φαρμακείων, ώστε τα λειτουργούντα σήμερα ηλεκτρονικά καταστήματα που συνδέονται με φυσικό κατάστημα φαρμακείου να μπορούν να διακινούν ιατροτεχνολογικά προϊόντα, καθώς σήμερα δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις του νόμου.
- Διακοπή της εμπλοκής των ιδιωτικών φαρμακείων που θα εμπλακούν στη διανομή των Φ.Υ.Κ. έως ότου πιστοποιηθούν κατάλληλα.
- Πιστοποίηση των φαρμακείων για Φ.Υ.Κ. αλλά και για Ιατροτεχνολογικά Προϊόντα.
- Διακοπή της εμπλοκής των ιδιωτικών φαρμακείων στη διανομή των Φ.Υ.Κ. έως ότου οριστεί το αποδεικτικό παραστατικό που θα δίνουν στον παραλήπτη των Φ.Υ.Κ., το οποίο να περιγράφει πλήρως τι παραλαμβάνει ο πολίτης από το ιδιωτικό φαρμακείο.