8/6/2025
Καθώς μπήκαμε ήδη στο καλοκαίρι, οι περισσότεροι φροντίζουμε να βάζουμε αντηλιακό, να φοράμε καπέλο και να αποφεύγουμε την έκθεση τις πιο καυτές ώρες.
Όμως αυτό που συχνά πολλοί παραβλέπουν είναι πως η υπεριώδης ακτινοβολία δεν επηρεάζει μόνο το δέρμα, αλλά μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα και στην όραση.
Και δεν αρκεί απλώς να φορέσετε οποιαδήποτε γυαλιά ηλίου. Χρειάζεται να ξέρετε τι ακριβώς να επιλέξετε για να έχετε πραγματική προστασία από τις επιβλαβείς ακτίνες UVA και UVB.
Και δεν είναι μόνο οι φακοί. Ακόμη και το σχήμα του σκελετού παίζει ρόλο. Όσο μεγαλύτερος είναι ο σκελετός, και το σχήμα του γυαλιού, τόσο μεγαλύτερη επιφάνεια του προσώπου προστατεύεται από τον ήλιο.
Πώς καταλαβαίνω αν τα μάτια έχουν υποστεί βλάβη από τον ήλιο
Η ιατρική ονομασία του ηλιακού εγκαύματος στα μάτια είναι φωτοκερατίτιδα. Σύμφωνα με ειδικούς, τα μάτια μπορεί να πρηστούν και να δακρύζουν έντονα, ενώ η όραση μπορεί να γίνει θολή. Επίσης, θα είστε πιθανότατα πολύ ευαίσθητοι στο φως.
Άλλα συμπτώματα – που μπορεί να εμφανιστούν 6 έως 12 ώρες μετά την έκθεση στον ήλιο – περιλαμβάνουν:
- Ερυθρότητα
- Πρησμένα βλέφαρα
- Πονοκέφαλο
- Αυξημένη δακρύρροια
- Πόνο που περιγράφεται σαν να έχετε άμμο στα μάτια
Αν εμφανίσετε τέτοια συμπτώματα, μείνετε σε εσωτερικό χώρο, ξεκουράστε τα μάτια σας και χρησιμοποιήστε τυχόν οφθαλμικές σταγόνες, εάν σας τις έχει συστήσει ο γιατρός.
Επίσης, καθώς μεγαλώνουμε, τα μάτια μας υφίστανται φυσιολογικές αλλαγές που μπορεί να οδηγήσουν σε προβλήματα όρασης όπως εκφύλιση της ωχράς κηλίδας λόγω ηλικίας (AMD), γλαύκωμα και καταρράκτη. Η UV ακτινοβολία είναι βασικός παράγοντας που συμβάλλει στην εμφάνιση και εξέλιξη αυτών των παθήσεων.
Πώς να επιλέξετε τα κατάλληλα γυαλιά ηλίου
Αν και το στυλ έχει τη σημασία του, αυτό που προέχει είναι να διαλέξετε γυαλιά που προσφέρουν επαρκή προστασία από την UV ακτινοβολία και έχουν σκελετό που καλύπτει τα μάτια από όλες τις γωνίες.
Η UV ακτινοβολία διακρίνεται σε τρεις τύπους:
- UVA (315-400 nm): Περνά την ατμόσφαιρα και διεισδύει σε βαθύτερες στιβάδες του δέρματος και των οφθαλμικών ιστών.
- UVB (280-315 nm): Απορροφάται κυρίως από τη στιβάδα του όζοντος αλλά μονο ένα ποσοστό φτάνει στα μάτια και στο δέρμα.
- UVC (100-280 nm): Απορροφάται πλήρως από το όζον και δεν φτάνει στο ανθρώπινο σώμα.
Οι ακτίνες UVA και UVB προκαλούν σωρευτική βλάβη στα μάτια. Ο καταρράκτης, για παράδειγμα, θεωρείται αποτέλεσμα χρόνιας έκθεσης σε έντονη ηλιακή ακτινοβολία. Οπότε, γυαλιά ηλίου που μπλοκάρουν 100% την UVA και UVB ακτινοβολία μπορούν να προστατεύσουν σημαντικά τα μάτια σας.
Σκούροι ή ανοιχτόχρωμοι φακοί;
Μια κοινή αντίληψη είναι πως όσο πιο σκούρα είναι τα γυαλιά, τόσο περισσότερη προστασία προσφέρουν. Όμως αυτό δεν ισχύει απαραίτητα.
Αν οι φακοί δεν διαθέτουν ειδικά φίλτρα UV, απλώς μπλοκάρουν το ορατό φως, όχι την UV ακτινοβολία. Μάλιστα, σκουρόχρωμοι φακοί χωρίς την κατάλληλη UV προστασία μπορεί να κάνουν περισσότερο κακό, καθώς προκαλούν διαστολή της κόρης του ματιού, αφήνοντας περισσότερη υπεριώδη ακτινοβολία να εισέλθει.
Το χρώμα ή η σκουρότητα των φακών δεν προσφέρει την προστασία. Το σημαντικό είναι η ικανότητα των φακών να μπλοκάρουν το 100% των ακτίνων UVA και UVB. Ακόμα και οι ανοιχτόχρωμοι φακοί μπορούν να το πετύχουν, αν διαθέτουν το κατάλληλο φίλτρο UV400.
Η ένδειξη UV400 – που θα πρέπει να αναζητάτε στα γυαλιά ηλίου – σημαίνει ότι οι φακοί μπλοκάρουν σχεδόν το 100% της UVA και UVB ακτινοβολίας, μέχρι και τα 400 νανόμετρα.
Πολωτικοί ή Όχι;
Πολλοί συγχέουν τους πολωτικούς (polarized) φακούς με τους UV400. Όμως στην πραγματικότητα οι UV400 φακοί προστατεύουν από την μη ορατή UVA και UVB ακτινοβολία, ενώ οι πολωτικοί φακοί μειώνουν την αντηλιά από ανακλώμενες επιφάνειες (νερό, χιόνι, δρόμος), μπλοκάροντας το φως που αντανακλάται.
Οι πολωτικοί φακοί δεν είναι απαραίτητοι για την προστασία από UV, αλλά είναι ιδιαίτερα χρήσιμοι για μείωση της καταπόνησης των ματιών και βελτίωση της ορατότητας σε έντονο φως.
Οι φακοί UV400 μπορεί να είναι είτε πολωτικοί είτε όχι. Αν είστε ευαίσθητοι στην αντηλιά ή έχετε ανοιχτόχρωμα μάτια, οι πολωτικοί φακοί ίσως σας ωφελήσουν περισσότερο, παρόλο που συνήθως είναι πιο ακριβοί.
Τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά για τα γυαλιά ηλίου
- 100% προστασία UV (UV400). Βεβαιωθείτε ότι αναγράφεται στην ετικέτα.
- Πολωτικούς φακούς για προστασία από την αντηλιά
- Σήμα CE που σημαίνει ότι το προϊόν πληροί τα πρότυπα ασφάλειας, υγείας και περιβαλλοντικής προστασίας της ΕΕ.
- Υψηλής οπτικής ποιότητας φακούς, χωρίς παραμορφώσεις, φυσαλίδες ή κύματα.
- Ανθεκτικότητα στις γρατσουνιές. Οιγρατσουνιές επιτρέπουν στο φως να διασκορπίζεται και να προκαλεί κόπωση στα μάτια.
- Μεγάλο σκελετό. Επιλέξτε γυαλιά που καλύπτουν μεγάλο μέρος του προσώπου. Τα περιμετρικά γυαλιά (wraparound) είναι ιδανικά για αθλητικές δραστηριότητες.
