25/6/2025
Η νέα μέθοδος βασίζεται σε διαθέσιμα αντιβιοτικά και αναστολείς ενέργειας, ανοίγοντας τον δρόμο για πιο εξατομικευμένες θεραπείες
Σημαντική ανακάλυψη στον τομέα της θεραπείας του καρκίνου του δέρματος έκαναν πρόσφατα ερευνητές, εντοπίζοντας έναν τρόπο να εξουδετερώνουν τα πιο επιθετικά κύτταρα του μελανώματος μέσω της στόχευσης των μιτοχονδρίων, των κυτταρικών οργανιδίων που είναι υπεύθυνα για την παραγωγή ενέργειας. Η έρευνα, που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Cancer, έδειξε ότι ο συνδυασμός αντιβιοτικών και εξειδικευμένων αναστολέων ενέργειας μπορεί να σκοτώνει αποτελεσματικά τα καρκινικά κύτταρα, χωρίς να επηρεάζει σημαντικά τους υγιείς ιστούς.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, τα πιο επιθετικά μελανώματα, δηλαδή η πιο επικίνδυνη και θανατηφόρα μορφή καρκίνου του δέρματος, εμφανίζουν υπερενεργοποίηση δύο βασικών μηχανισμών στα μιτοχόνδρια. Πιο συγκεκριμένα, οι όγκοι αυτοί ενισχύουν τον κυτταρικό μηχανισμό παραγωγής μιτοχονδριακών πρωτεϊνών, καθώς και το σύστημα μετατροπής των θρεπτικών συστατικών σε ενέργεια, διαδικασίες που προσφέρουν «καύσιμα» για την ταχεία ανάπτυξη και την ανθεκτικότητα των καρκινικών κυττάρων.
Η ομάδα των ερευνητών χαρτογράφησε τις πρωτεΐνες που εκφράζονται σε συνολικά 151 δείγματα ανθρώπινων ιστών, προερχόμενα τόσο από όγκους όσο και από υγιές δέρμα. Μέσα από τη σύγκριση αυτή, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι πιο επικίνδυνοι όγκοι μελανώματος παρουσιάζουν έντονη υπερλειτουργία των μιτοχονδριακών μηχανισμών.
Αυτό οδήγησε στην ιδέα της φαρμακευτικής παρέμβασης. Οι επιστήμονες δοκίμασαν δύο κατηγορίες φαρμάκων σε καλλιέργειες καρκινικών κυττάρων εργαστηριακά: αφενός αντιβιοτικά που στοχεύουν τη σύνθεση πρωτεϊνών στα βακτήρια (διαδικασία παρόμοια με εκείνη των μιτοχονδρίων) και αφετέρου εξειδικευμένους αναστολείς που μπλοκάρουν την παραγωγή ενέργειας στα μιτοχόνδρια.
Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά. Ο συνδυασμός των δύο θεραπειών είτε ανέκοψε την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων είτε τα κατέστρεψε ολοκληρωτικά. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα υγιή κύτταρα του δέρματος παρέμειναν σε μεγάλο βαθμό ανεπηρέαστα, γεγονός που υπογραμμίζει την πιθανή ασφάλεια και στοχευμένη δράση αυτών των θεραπευτικών παρεμβάσεων.
«Η μελέτη αυτή αποκαλύπτει τη μεγάλη εξάρτηση του μελανώματος από τη μιτοχονδριακή ενέργεια, κάτι που αποτελεί και την αχίλλειο πτέρνα του καρκίνου», δήλωσε ο επικεφαλής της έρευνας, δρ. Jeovanis Gil, από το Πανεπιστήμιο Lund στη Σουηδία. «Αυτό το κενό μπορούμε πλέον να το εκμεταλλευτούμε θεραπευτικά, χρησιμοποιώντας ήδη υπάρχοντα φάρμακα», συμπλήρωσε.
Ο ίδιος εξήγησε ότι με τον συνδυασμό αυτών των μιτοχονδριακών αναστολέων με τις θεραπείες που ήδη εφαρμόζονται, μπορεί να μπλοκαριστεί μία από τις βασικές «οδούς διαφυγής» που αξιοποιούν τα καρκινικά κύτταρα για να ξεφύγουν από τη θεραπεία και να αναπτύξουν αντίσταση ή να υποτροπιάσουν.
Επιπλέον, η ερευνητική ομάδα ανέπτυξε έναν πιθανό βιοδείκτη, βασισμένο σε συγκεκριμένες πρωτεΐνες των μιτοχονδρίων, οι οποίες μπορούν να εντοπιστούν σε δείγματα βιοψίας ρουτίνας. Αυτό το εργαλείο θα μπορούσε να βοηθήσει τους γιατρούς να εντοπίζουν ασθενείς που είναι πιο πιθανό να ανταποκριθούν σε θεραπείες που στοχεύουν τη μιτοχονδριακή λειτουργία, ενισχύοντας έτσι την εξατομίκευση της φροντίδας.
Όπως τόνισε ο δρ. Gil, η ανακάλυψη αυτή δεν αφορά μόνο το μελάνωμα, καθώς η υπερλειτουργία των μιτοχονδρίων έχει συσχετιστεί με την ανάπτυξη αντίστασης και σε άλλες μορφές καρκίνου. «Αν επιβεβαιωθούν τα αποτελέσματα, αυτή η στρατηγική μπορεί να ανοίξει τον δρόμο για παρόμοιες στοχευμένες θεραπείες και σε άλλους καρκίνους που είναι δύσκολο να αντιμετωπιστούν», κατέληξε.
Η έρευνα αυτή θεωρείται ακόμη ένα βήμα προόδου στη μάχη για πιο στοχευμένες, ασφαλείς και αποτελεσματικές θεραπείες κατά των καρκινικών όγκων.
Πηγή: https://www.newsbeast.gr
Πηγή φωτογραφίας: https://secure.gravatar.com
