7/6/2025
Τα παντζάρια δεν είναι απλώς ένα λαχανικό με έντονο χρώμα και ιδιαίτερη γεύση. Είναι μια «θρεπτική βόμβα» γεμάτη βιταμίνες, μέταλλα και φυτικές ενώσεις που ενισχύουν τον οργανισμό.
Από την καρδιά και τον εγκέφαλο μέχρι το ανοσοποιητικό και τη φυσική αντοχή, τα παντζάρια έχει αποδειχθεί επιστημονικά ότι προσφέρουν σημαντικά οφέλη για την υγεία.
Ακολουθούν επτά σοβαροί λόγοι, σύμφωνα με το Very Well Health, για να τα εντάξεις στην καθημερινότητά σου.
1. Μειώνουν την αρτηριακή πίεση
Το συστατικό των παντζαριών που έχει μελετηθεί πιο πολύ από κάθε άλλο είναι τα νιτρικά άλατα.
Σε αντίθεση με τα νιτρικά άλατα των επεξεργασμένων κρεάτων (πχ αλλαντικά, λουκάνικα κ.α) που συνδυάζονται με τα αμινοξέα των πρωτεϊνών και σχηματίζουν τις επιβλαβείς νιτροζαμίνες, όταν τα λαμβάνουμε από φυτικά τρόφιμα, το σώμα τα μετατρέπει σε μονοξείδιο του αζώτου – μία ένωση που χαλαρώνει και διαστέλλει τα αιμοφόρα αγγεία, βοηθώντας στη μείωση της αρτηριακής πίεσης.
Η μείωση της πίεσης είναι κρίσιμη για την καρδιαγγειακή υγεία, καθώς η χρόνια υπέρταση αυξάνει τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων.
2. Καταπολεμούν τη φλεγμονή
Τα παντζάρια περιέχουν βεταλαΐνες – φυσικές χρωστικές που έχουν συνδεθεί με αντιφλεγμονώδη δράση. Η χρόνια φλεγμονή συνδέεται με πολλές ασθένειες, και οι τροφές, όπως τα παντζάρια, μπορεί να βοηθήσουν στον έλεγχο της. Μελέτη έδειξε πως η καθημερινή κατανάλωση 250 ml χυμού παντζαριού για δύο εβδομάδες μείωσε σημαντικά τους δείκτες φλεγμονής.
3. Βελτιώνουν τη λειτουργία του πεπτικού
Οι φυτικές ίνες είναι απαραίτητες για την υγεία του εντέρου, και τα παντζάρια είναι πλούσια σε αυτές. Μισό φλιτζάνι βραστά παντζάρια προσφέρει περίπου 2 γραμμάρια φυτικών ινών. Οι φυτικές ίνες βοηθούν στην ανάπτυξη υγιών βακτηρίων στο έντερο και στη ρύθμιση της πέψης.
4. Ενισχύουν τη λειτουργία του εγκεφάλου
Τα νιτρικά άλατα των παντζαριών, εκτός από τη μείωση της πίεσης, βελτιώνουν τη ροή του αίματος και την οξυγόνωση του εγκεφάλου. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό με την πάροδο της ηλικίας, καθώς οι γνωστικές λειτουργίες μειώνονται. Έρευνες δείχνουν ότι ο χυμός παντζαριού αυξάνει τη ροή αίματος στον μετωπιαίο λοβό, που σχετίζεται με τη μνήμη και τη λήψη αποφάσεων.
5. Ενισχύουν το ανοσοποιητικό
Τα παντζάρια είναι γεμάτα αντιοξειδωτικά και ενώσεις που μειώνουν τη φλεγμονή, ενισχύοντας έτσι το ανοσοποιητικό σύστημα. Ορισμένα συστατικά τους φαίνεται να έχουν και αντικαρκινικές ιδιότητες, κάτι που συμβάλλει επιπλέον στην ανοσολογική προστασία.
6. Προστατεύουν από καρδιοπάθειες και εγκεφαλικά
Με τη βοήθεια των νιτρικών, υποστηρίζουν τη λειτουργία των αιμοφόρων αγγείων και το μονοξείδιο του αζώτου που παράγεται, μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφράγματος και εγκεφαλικού.
7. Αυξάνουν την αντοχή
Αθλητές αντοχής συχνά καταναλώνουν παντζάρια ή χυμό παντζαριού για να ενισχύσουν τις επιδόσεις τους. Τα νιτρικά με τη βελτίωση της ροής αίματος, ενισχύουν και την οξυγόνωση των μυών, ενώ υποστηρίζουν και τη λειτουργία των μιτοχονδρίων – των «εργοστασίων» ενέργειας των κυττάρων. Η μέγιστη απόδοση επιτυγχάνεται όταν τα παντζάρια καταναλώνονται 1-2 ώρες πριν την άσκηση.
Θρεπτική αξία των παντζαριών (ανά 85gr)
- Θερμίδες: 37
- Πρωτεΐνη: 1,4g
- Λίπος: <1g
- Υδατάνθρακες: 8,5g
- Φυτικές Ίνες: 1,7g
- Ζάχαρη: 7g
- Κάλιο: 259mg
- Φολικό οξύ: 68mcg
- Μαγνήσιο: 20mg
- Βιταμίνη C: 3mg
Επιπλέον, περιέχουν υψηλά επίπεδα αντιοξειδωτικών και φυτικών ενώσεων με αντιφλεγμονώδη δράση.
Προφυλάξεις
Τα άτομα με προδιάθεση για πέτρες στα νεφρά ίσως πρέπει να τα περιορίσουν, λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς τους σε οξαλικό οξύ. Ωστόσο για όλους τους υπόλοιπους, τη συντριπτική πλειονότητα, τα παντζάρια δεν είναι απλώς ασφαλή, αλλά είναι μια εξαιρετική προσθήκη σε κάθε διατροφή. Ενισχύουν την καρδιά, το μυαλό, το έντερο, την αντοχή και το ανοσοποιητικό. Μην τα αγνοείς, αξιοποίησέ τα πλήρως, ρίζες και φύλλα.