6/6/2025
Σύμφωνα με τα στοιχεία, ένα ποσοστό περίπου 15% με 17% των ζευγαριών δυσκολεύεται να αποκτήσει παιδί (σ.σ ως υπογονιμότητα χαρακτηρίζεται η ανεπιτυχής προσπάθεια τεκνοποίησης για ένα χρόνο). Με αυτά τα ποσοστά, είναι πολύ πιθανό να γνωρίζετε κάποιον που περνά τη σωματική, οικονομική και συναισθηματική πίεση που συνοδεύει την υπογονιμότητα.
Πολλοί αναφέρουν ότι η υπογονιμότητα επιβαρύνει όχι μόνο την ψυχική τους υγεία, αλλά και τις προσωπικές τους σχέσεις.
Ο λόγος είναι συχνά απλός, αλλά κρίσιμος: οι περισσότεροι άνθρωποι δεν ξέρουν πώς να σταθούν υποστηρικτικά σε φίλους ή συγγενείς που περνούν αυτή τη δοκιμασία.
Παρά τις καλές προθέσεις είναι λογικό πολλοί να μην γνωρίζουν πως να προσεγγίσουν κατάλληλα το ζήτημα και μια απερίσκεπτη κουβέντα μπορεί να τραυματίσει βαθιά τον άνθρωπο ή το ζευγάρι που προσπαθεί να αποκτήσει παιδί.
Το καλύτερο που μπορείτε να κάνετε είναι να τον/την/τους ακούσετε — χωρίς να κρίνετε. Ακολουθεί μια λίστα με όσα ΔΕΝ πρέπει να πείτε, αλλά και όσα μπορείτε να κάνετε.
Τι να ΜΗΝ Πείτε σε κάποιον/α που προσπαθεί να κάνει παιδί
- «Χαλάρωσε λίγο». Εκφράσεις όπως «Απλώς χαλάρωσε» ή «Μην το σκέφτεσαι τόσο» προκαλούν περισσότερο στρες και κάνουν το άτομο να νιώθει ότι κάνει κάτι λάθος, ενώ το πρόβλημα μπορεί να είναι απολύτως ιατρικό και ανεξάρτητο από τη στάση του.
- «Μην τρελαίνεσαι, απόλαυσε τη ζωή σου τώρα». Σχόλια του τύπου «Τουλάχιστον μπορείς να κοιμάσαι όσο θέλεις» ή «Θα γίνει όταν σταματήσεις να το κυνηγάς» δεν παρηγορούν. Αντιθέτως, δίνουν την εντύπωση ότι υποβαθμίζετε τον πόνο του άλλου.
- «Γιατί δεν κάνετε εξωσωματική;». Το τι είδους θεραπεία θα επιλέξει κάποιος εξαρτάται από οικονομικούς, ιατρικούς, ηθικούς και πνευματικούς παράγοντες. Δεν είναι πάντα εύκολη, ούτε εφικτή λύση για όλους.
- Μην κάνετε χιούμορ με το πρόβλημα. Χιουμοριστικές ατάκες περί σπέρματος μπορεί να ακούγονται σε κάποιους αθώες, αλλά μπορεί να είναι προσβλητικές και σίγουρα αδιάφορες, για τον άνθρωπο που προσπαθεί να κάνει παιδί.
- Μην παραπονιέστε για την εγκυμοσύνη σας ή τα παιδιά σας. Σχόλια όπως «Αν είχες τα δικά μου παιδιά, θα άλλαζες γνώμη» δεν προσφέρουν τίποτα. Αντίθετα, πληγώνουν κάποιον που θα έδινε τα πάντα για να έχει ένα παιδί.
- Μην φέρνετε τον Θεό ή τη μοίρα στη συζήτηση. Εκφράσεις όπως «είναι θέλημα Θεού» ή άλλες αναφορές στη μοίρα και σε άλλες «ανώτερες δυνάμεις», μπορεί να αποδειχθούν έως και καταστροφικές. Αν θέλετε οπωσδήποτε να επικαλεστείτε τον «θεϊκό ρόλο», προτιμήστε να πείτε ότι προσεύχεστε για το άτομο, χωρίς ισχυρισμούς περί «θεϊκού θελήματος» πίσω από τον πόνο του.
- Μην προτείνετε την υιοθεσία σαν εναλλακτική. Είναι πολύ πιθανό το ζευγάρι να έχει ήδη εξετάσει την υιοθεσία. Οι λόγοι που τελικά δεν προχωρούν είναι προσωπικοί ή και γραφειοκρατικοί και σε καμία περίπτωση δεν αφορούν εσάς, εκτός εάν θελήσει το άτομο να μιλήσει μαζί σας για αυτό το ζήτημα.
Τι ΜΠΟΡΕΙΤΕ να κάνετε
- Δείξτε το ενδιαφέρον σας και την κατανόησή σας. Ένα απλό «καταλαβαίνω πόσο δύσκολο είναι» ή «είναι πραγματικά συγκινητικό το πώς το αντιμετωπίζεις», μια εκδήλωση ενδιαφέροντος για προσφορά βοήθειας, όπως «μπορώ να κάνω κάτι για να βοηθήσω;» αρκεί για να κάνει κάποιον να νιώσει λιγότερο μόνος.
- Ακούστε. Άλλοι θέλουν να μιλήσουν, άλλοι όχι. Απλώς κάντε σαφές ότι είστε διαθέσιμοι για να ακούσετε, χωρίς πίεση. Το να ακούσετε κάποιον μπορεί να έχει μεγαλύτερη επίδραση απ’ όσο νομίζετε.
- Υποστηρίξτε και τους άνδρες. Η υπογονιμότητα δεν είναι μόνο γυναικείο θέμα. Οι άνδρες μπορεί να πονάνε σιωπηλά. Δείξτε ότι αναγνωρίζετε τη δυσκολία και είστε εκεί και για εκείνους.
- Προτείνετε επαγγελματική βοήθεια (με ευαισθησία). Αν πιστεύετε πως θα τους βοηθούσε, προτείνετε διακριτικά να μιλήσουν με κάποιον ειδικό. Αν έχετε προσωπική εμπειρία με θεραπεία, μοιραστείτε την.
- Προσφερθείτε να προσέξετε τα μεγαλύτερα παιδιά. Αν έχουν ήδη ένα παιδί, ίσως δυσκολεύονται να παρευρεθούν σε ιατρικά ραντεβού. Η βοήθεια σε αυτό μπορεί να είναι πραγματικά πολύτιμη.
Η υπογονιμότητα απαιτεί χρόνο και εξατομικευμένη προσέγγιση. Η κατανόηση και η συμπόνια σας μπορεί να γίνουν καταφύγιο για κάποιον που περνά μία από τις πιο δύσκολες φάσεις της ζωής του. Μπορεί να μην έχετε όλες τις απαντήσεις.
Αλλά το να προσπαθήσετε να σταθείτε πραγματικά δίπλα στους αγαπημένους σας, κάνει όλη τη διαφορά.