30/5/2025
Ορισμένοι Άγγλοι ψαράδες πέτυχαν το τζάκποτ αυτή τη σεζόν, μαζεύοντας τόνους χταποδιών, αλλά η εισβολή των μαλακίων αναδεικνύει επίσης την απειλή από τα θαλάσσια κύματα καύσωνα.
Τα επίμονα καιρικά φαινόμενα υψηλής πίεσης αυτή την άνοιξη επιτάχυναν τη θέρμανση του ήδη ασυνήθιστα θερμού βόρειου Ατλαντικού, εμποδίζοντας τους δροσερούς δυτικούς ανέμους και πνίγοντας τα ρεύματα που αναδεύουν ψυχρότερα στρώματα νερού βαθιά στον ωκεανό, δήλωσε ο Πολ Μουρ, κλιματολόγος της ιρλανδικής Met Éireann.
Οι θερμοκρασίες στην επιφάνεια της θάλασσας δυτικά της Ιρλανδίας εκτοξεύτηκαν κατά 4C πάνω από το κανονικό τον Μάιο, ενώ τα νερά κοντά στο Ηνωμένο Βασίλειο αυξήθηκαν κατά 2,5C και έγιναν οι υψηλότερες που έχουν καταγραφεί ποτέ, σύμφωνα με τη βρετανική Μετεωρολογική Υπηρεσία.
Αυτά τα θερμότερα νερά βόλεψαν το χταπόδι, αλλά όταν ένα μέρος του φυσικού οικοσυστήματος αλλάζει, μπορεί να υπάρξουν επιπτώσεις.
Η έξαρση των χταποδιών έχει αποβεί εις βάρος των πληθυσμών των οστρακοειδών που θηρεύουν. Προς το παρόν, ο Νιλ Γουάτσον, η εταιρεία του οποίου λειτουργεί από την ιχθυόσκαλα του Brixham στη Μάγχη, είναι ένας από τους κερδισμένους.
«Βγάζουν τα καβουροπήρουνα και είναι μόνο ένα χαρούμενο χταπόδι και ένα φορτίο κοχύλια όπου έφαγε το γεύμα του», δήλωσε ο Γουάτσον, αφού τα σκάφη του ξεφόρτωσαν 48 τόνους χταποδιών στις 27 Μαΐου, ένα άλμα 240% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. «Δεν έχω ξαναδεί ποτέ αυτό που βλέπω σήμερα».
Άλλοι ωφελημένοι από τις θερμές θάλασσες είναι οι μέδουσες και τα λαβράκια, αλλά πλήττεται ο μπακαλιάρος – ένα παραδοσιακό βασικό συστατικό της κλασσικής βρετανικής συνταγής fish and chips. Και, κυρίως, πλήττει επίσης το πλαγκτόν, το θεμέλιο της θαλάσσιας τροφικής αλυσίδας, δήλωσε ο Τζορτζ Ίνγκελχαρντ, ανώτερος θαλάσσιος επιστήμονας στο Κέντρο Περιβάλλοντος, Αλιείας και Υδατοκαλλιέργειας του Ηνωμένου Βασιλείου.
Μια πρόσφατη αλλαγή στον καιρό έφερε περισσότερα συστήματα χαμηλών πιέσεων και ασταθείς συνθήκες, μειώνοντας τις θερμοκρασίες των ωκεανών από τα υψηλά τους επίπεδα. Αλλά η θάλασσα παραμένει θερμότερη, αυξάνοντας τις πιθανότητες το θαλάσσιο κύμα καύσωνα να επιδεινωθεί προς την κορύφωση του καλοκαιριού τον Αύγουστο, δήλωσε ο Μουρ της Met Éireann.
Περαιτέρω συστήματα υψηλών πιέσεων – τα οποία έφεραν ρεκόρ θερμοκρασίας στην ξηρά, ξηρασία και πτώση της παραγωγής από ανεμογεννήτριες νωρίτερα φέτος – προβλέπονται κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού.
Η θέρμανση από αυτά τα βραχυπρόθεσμα καιρικά φαινόμενα συμβαίνει πάνω στην υπερθέρμανση του πλανήτη, η οποία αυξάνει τις θερμοκρασίες των ωκεανών και εντείνει τα θαλάσσια κύματα καύσωνα.
Ενώ η Brixham Trawling Agents απολαμβάνει την έκρηξη του χταποδιού – παίρνοντας καλές τιμές από μεγάλους Ευρωπαίους αγοραστές θαλασσινών – ο Γουάτσον ανησυχεί για τη μακροπρόθεσμη ζημιά στην αλιεία.
Οι θερμότερες θάλασσες αλλάζουν τα πρότυπα μετανάστευσης και εξασφαλίζουν υψηλότερα ποσοστά επιβίωσης μεταξύ των αυγών και των προνυμφών των χταποδιών, δήλωσε ο Ίνγκελχαρντ. Αλλά η κατακόρυφη πτώση των αριθμών των οστρακοειδών δείχνει τον άνισο αντίκτυπο στον ωκεανό, πρόσθεσε.
«Είναι απλά αρκετά πρωτοφανές», είπε.
Η απειλή που θέτουν τα θαλάσσια κύματα καύσωνα υπερβαίνει τους νικητές και τους ηττημένους μεταξύ των ωκεάνιων ειδών.
Μπορούν να προκαλέσουν ανθίσεις αλγών που στερούν τα νερά από οξυγόνο, δημιουργώντας «νεκρές ζώνες» με μαζικούς θανάτους ψαριών. Μπορούν επίσης να ενισχύσουν τις τοξίνες και άλλα παθογόνα, τα οποία μπορούν να αρρωστήσουν και τον άνθρωπο.
