9/4/2025
Το Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο διοργανώνει την Παρασκευή 11 Απριλίου 2025, τις εξής εκδηλώσεις:
- Παρουσίαση του βιβλίου με τίτλο «Mundus Imaginalis ή το Φανταστικό και το Φαντασικό. Το κείμενο – διάλεξη που άφησε εποχή» του Henry Corbin, σε μετάφραση-σχόλια-μελέτη και επίμετρο του Παναγιώτη Ο. Δόικου, Αναπληρωτή καθηγητή της Φιλοσοφίας του ΑΠΘ, σε συνεργασία με τις εκδόσεις Παπαζήση. Η βιβλιοπαρουσίαση θα πραγματοποιηθεί στην αίθουσα εκδηλώσεων του Πνευματικού Κέντρου (4ος όροφος, Γ. Βαφόπουλου 3-5), στις 19:00.
Για το βιβλίο θα μιλήσουν οι:
- Δημοσθένης Δαββέτας, Καθηγητής Φιλοσοφίας Τέχνης, Ποιητής και Εικαστικός
- π. Νικόλαος Λουδοβίκος, Καθηγητής Θρησκειολογίας και Ερμηνευτικής των Θρησκειών, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
- Παναγιώτης Ο. Δόικος, Αναπληρωτής καθηγητής της Φιλοσοφίας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
Συντονισμός: Χρύσα Βλάχου, φιλόλογος και ποιήτρια.
Λίγα λόγια για το βιβλίο
Ο Henry Corbin (1903-1978), ο μεγάλος γάλλος φιλόσοφος και ανατολιστής, σημάδεψε με το έργο του τόσο τη σχέση μεταξύ της ανατολικής και της δυτικής σκέψης, όσο και τη φιλοσοφία της φαντασίας.
Παρουσιάζουμε εδώ για πρώτη φορά στην ελληνική γλώσσα το εμβληματικό του κείμενο, στο οποίο ο Corbin εισάγει τον επαναστατικό όρο «το φαντασικό» (“l’ imaginal”), σε ουσιαστική αντίθεση προς τον συνήθη όρο «το φανταστικό» (“l’ imaginaire”).
Το φαντασικό είναι η ποιότητα των μεταφυσικών γεγονότων – αλλιώς, των οραμάτων – και η λογική της δημιουργία τους στον χωροχρόνο της ψυχής μας. Φορέας και πεδίο αυτής της δημιουργίας είναι η οραματική φαντασία, η οποία συγκεκριμενοποιεί την προσωπική σχέση μας με τον Θεό. Τούτη η σχέση αποκτά μορφή χάρη στον οντολογικά ενδιάμεσο κόσμο του φαντασικού: μέσα του οι έννοιες σωματοποιούνται, την ίδια στιγμή που τα σώματα πνευματοποιούνται.
Η άγνοια αυτής της ενδιαμεσότητας οδηγεί στα αδιέξοδα του φανταστικού. Πρόκειται για τις συνέπειες του καθεστώτος μίας αστόχαστης φαντασίας, η οποία αφήνεται στη χειραγώγησή της από την ορθολογική νόηση, μένοντας οριστικά μακριά από την αλήθεια.
Henry Corbin
Ο Henry Corbin (1903-1978), γάλλος φιλόσοφος και ανατολιστής, σημάδεψε με το έργο του τη σχέση της ισλαμικής φιλοσοφίας με τη δυτική σκέψη. Ήταν ο πρώτος μεταφραστής και ερμηνευτής της φιλοσοφίας του Heidegger στην Γαλλία. Από το 1954 ως το 1974 ήταν διευθυντής σπουδών στο Τμήμα των Επιστημών της Θρησκείας, στην Πρακτική Σχολή Ανωτάτων Σπουδών. Το 1946 ίδρυσε στην Τεχεράνη το Τμήμα Ιρανολογίας του γαλλικού Ινστιτούτου. Από το 1954 μοίραζε ανελλιπώς τον χρόνο του ανάμεσα στο Παρίσι – στη Σορβόννη – και στην Τεχεράνη, διδάσκοντας και συγγράφοντας.
Ο Corbin εξέδωσε, μετέφρασε (από τα αραβικά και τα περσικά) και ερμήνευσε με πρωτοποριακό τρόπο κείμενα των μεγάλων μυστικών φιλοσόφων του Ισλάμ (όπως του Sohravardi , του Ibn Arabi και του Molla Sadra), ανοίγοντας ένα νέο πεδίο οντολογικού διαλόγου μεταξύ των πνευματικών παραδόσεων της Ανατολής και της Δύσης.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο ο Henry Corbin υπήρξε ο πρώτος δυτικός φιλόσοφος που διερεύνησε τη φύση και τη λογική της οραματικής φαντασίας, εισάγοντας τον εμβληματικό όρο το Φαντασικό [l’ Imaginal], ο οποίος από τότε καθιερώθηκε στη διεπιστημονική έρευνα και τη διεθνή βιβλιογραφία.
Παναγιώτης Ο. Δόικος
Ο Παναγιώτης Ο. Δόικος γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Θεσσαλονίκη. Κατάγεται από τη Δυτική Μακεδονία και τη Μικρά Ασία. Είναι απόφοιτος του Πειραματικού Σχολείου του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Σπούδασε φιλοσοφία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και στο Πανεπιστήμιο της Bourgogne της Γαλλίας.
Είναι Αναπληρωτής Καθηγητής της Φιλοσοφίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Ήταν ιδρυτής του Διατμηματικού Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών «Φιλοσοφική, Παιδαγωγική και Διεπιστημονική Ανθρωπολογία» του Α.Π.Θ., του οποίου διετέλεσε Διευθυντής (2020-2024), όπως και του Εργαστηρίου Φιλοσοφικής Έρευνας πάνω στο Φαντασιακό του ιδίου Πανεπιστημίου (2020-2024).
Έλαβε μέρος ως ομιλητής σε φιλοσοφικά συνέδρια και σε διεπιστημονικές συναντήσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Μελέτες και άρθρα του έχουν δημοσιευθεί σε φιλοσοφικά και επιστημονικά περιοδικά.
Οι εργασίες του κινούνται στα πεδία της οντολογίας, της αισθητικής και της γνωσιολογίας. Εισηγείται τη θεωρία της Στοχαστικής Φαντασίας. Έχει εισαγάγει τη Φιλοσοφία του Κινηματογράφου στον ελληνικό ακαδημαϊκό χώρο. Έχει ήδη εκδώσει δώδεκα φιλοσοφικά βιβλία.
Ο Παναγιώτης Δόικος είναι ποιητής. Έχει εκδώσει τέσσερις ποιητικές συλλογές.
Από το ακαδημαϊκό έτος 2017-2018 διδάσκει – για πρώτη φορά στο ελληνικό πανεπιστήμιο – τη φιλοσοφική θεωρία του Μίκη Θεοδωράκη για τη Συμπαντική Αρμονία.
Η μελέτη του «Η λογική των μορφών στον κινηματογράφο του Orson Welles» προκρίθηκε στη βραχεία λίστα των πέντε υποψηφίων για το κρατικό βραβείο Δοκιμίου (2007).
- Μουσικοθεατρική παράσταση με τίτλο «Θρήνοι και ύμνοι» βασισμένη σε αποσπάσματα από τους «Θρήνους του Ιερεμίου» από την Παλαιά Διαθήκη, σε εκκλησιαστικούς ύμνους των Παθών και εγκώμια που πλέκονται αρμονικά με τη μελοποιημένη ποίηση του Κώστα Βάρναλη και πρωτότυπες μουσικές συνθέσεις. Η εκδήλωση θα γίνει στο θέατρο, στις 20:00, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του ΒΠΚ για το Πάσχα.
Ο συνδυασμός των Θρήνων και των Ύμνων αναδεικνύει τη διαχρονικότητα και την αξία του λόγου και της ποίησης έξω από την καθιερωμένη απόδοσή τους, σε μία κατανυκτική ατμόσφαιρα, στοχεύοντας στην επικοινωνία κοινού και συντελεστών με τα κείμενα μέσα από την εκφραστικότητα και την απόδοσή τους είτε ως τραγουδίσματα είτε ως λόγος ποιητικός σε λιτή κι απέριττη μορφή, σ’ έναν πρωτότυπο συνδυασμό μουσικής και λόγου.
- Ιδέα, δραματουργική επεξεργασία, μουσική: Αλέξανδρος Τριανταφύλλου
- Απόδοση λόγου, αφήγηση: Μόνικα Αϊβάζογλου, Μαριάννα Καλαϊτζή
- Απαγγελία: Κλαίρη Μπαρμπουνάκη
- Μουσική: Μαρία Φωτίου (τραγούδι), Γιάννης Βρύζας (κλαρίνο, τραγούδι), Γιάννης Κολοβός (κοντραμπάσο), Γιώργος Λιάκης (κιθάρα), Αγγέλα Μάντζιου (λαούτο) και Αλέξανδρος Τριανταφύλλου (φυσαρμόνικες).
Η είσοδος θα είναι ελεύθερη για το κοινό.
