3/4/2025
Συνθλίβουν οστρακοειδή και μαλάκια σε σκληρές επιφάνειες για να ανοίξουν και να καταναλώνουν τη σάρκα τους.
Πολλά είναι τα διαφορετικά ζωικά είδη που χρησιμοποιούν εργαλεία για διάφορους σκοπούς, επιδεικνύοντας αξιοσημείωτη εφευρετικότητα και προσαρμοστικότητα. Οι χιμπατζήδες επιλέγουν με προσοχή ραβδιά για να «ψαρεύουν» τερμίτες, καθώς και πέτρες για να σπάνε καρύδια, οι γορίλες έχουν παρατηρηθεί να μετρούν με ξύλα το βάθος νερού πριν διασχίσουν λίμνες, τα ευφυέστατα κοράκια της Νέας Καληδονίας κατασκευάζουν «αγκίστρια» για να «τσιμπήσουν» έντομα, τα δελφίνια εφαρμόζουν στο ρύγχος τους θαλάσσια σφουγγάρια για να προστατευτούν ενώ αναζητούν τροφή στο βυθό, ακόμα και οι κροκόδειλοι έχουν καταγραφεί να δημιουργούν δολώματα με κλαδιά για να προσελκύσουν πτηνά.
Η χρήση εργαλείων, σύμφωνα με μελέτες, «ταξιδεύει» από γενιά σε γενιά, καθώς τα μικρά παρατηρούν τους γονείς τους, ενώ πρόσφατη έρευνα αποκάλυψε ότι όχι μόνο βελτιώνουν τις δεξιότητές τους μεγαλώνοντας, αλλά στην περίπτωση των χιμπατζήδων οι ίδιοι οι ενήλικες εκπαιδεύουν και μοιράζονται τα μυστικά τους με τα παιδιά τους, ώστε να μάθουν με τη σειρά τους να χειρίζονται εργαλεία.
Τώρα, από έκθεση που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Coral Reefs προκύπτει ότι ακόμα και ειδή τροπικών ψαριών χρησιμοποιούν εργαλεία στην καθημερινότητά τους.
Ερευνητές από το τμήμα Φυσικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Μακουάρι στην Αυστραλία παρατήρησαν τη συμπεριφορά ψαριών της οικογένειας των λαβρίδων διαπιστώνοντας πως συνθλίβουν οστρακοειδή και μαλάκια σε σκληρές επιφάνειες για να ανοίξουν και να καταναλώνουν τη σάρκα τους.
https://www.youtube.com/watch?v=p-GFBcoAByg&t=9s
Η χρήση σκληρής επιφάνειας για την τροφή τους, αποτελεί τρανταχτό παράδειγμα χρήσης εργαλείων από τα ψάρια, με τους ειδικούς να περιγράφουν στην έκθεση ότι «το ψάρι κρατά ένα θηράμα με σκληρό κέλυφος στο στόμα του και το χτυπά σε μια σκληρή επιφάνεια για να το ανοίξει».
Όπως αναφέρουν, μέχρι σήμερα, ανάλογη συμπεριφορά έχει καταγραφεί σε 26 από τα περίπου 550 είδη λαβρίδων, ενώ χάρη στην πρωτοβουλία επιστήμης των πολιτών Fish Tool Use, έχουν συγκεντρωθεί ακόμα περισσότερες πληροφορίες για τη χρήση εργαλείων. Μάλιστα, κάποιες από τις στιγμές όπου ψάρια εφαρμόζουν τις εφευρετικές τεχνικές τους έχουν καταγραφεί σε βίντεο.
Οι επιστήμονες εξηγούν ότι από τα πλάνα διαπιστώνεται ότι τα ψάρια είναι ευέλικτα στη χρήση εργαλείων, καθώς ανοίγουν μεγάλη ποικιλία θηραμάτων σε διαφορετικούς τύπους επιφάνειας, αλλά συμπληρώνουν ότι απαιτούνται ακόμα περισσότερα δεδομένα για να προσδιοριστεί η εξελικτική προέλευση της συμπεριφοράς αυτής, οι οικολογικοί παράγοντες, το κόστος και τα οφέλη της.
Αυτά τα ευρήματα, πάντως, σηματοδοτούν την πρώτη ένδειξη χρήσης εργαλείων για τρία είδη και την πρώτη τεκμηρίωση βίντεο για τα άλλα δύο, προσθέτουν οι ερευνητές.
«Η χρήση εργαλείων συνήθως συνδέεται με τον άνθρωπο, αλλά αυτή η συμπεριφορά είναι απόδειξη ότι τα ψάρια είναι πολύ πιο έξυπνα από ό,τι πιστεύουν», αναφέρει η βιολόγος και εκ των συντακτών της έκθεσης, Τζουλιέτ Τάριελ-Άνταμς και προσθέτει ότι με τα είδη που εντοπίστηκαν πρόσφατα να ακολουθούν τέτοιες μεθόδους «γίνεται σαφές ότι πολλά είδη λαβρίδων χρησιμοποιούν εργαλεία για τα οποία δεν γνωρίζαμε προηγουμένως».
Ο καθηγητής Κάλουμ Μπράουν από το Πανεπιστήμιο Μακουάρι και επικεφαλής συντάκτης της μελέτης τονίζει ότι τα ευρήματα έρχονται να προστεθούν στα στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί από επιστήμονες σχετικά με την ευφυΐα των ψαριών. Όπως λέει, δείχνουν ευελιξία και επιδεξιότητα, διευρύνοντας την κατανόησή μας για την εξέλιξη της χρήσης εργαλείων στο ζωικό βασίλειο.
Η πολύτιμη συμβολή των πολιτών-επιστημόνων
Σε μία προσπάθεια να συγκεντρώσουν περισσότερα στοιχεία, οι ερευνητές καλούν τους πολίτες να αναλάβουν δράση και να καταγράψουν ψάρια που εκδηλώνουν συμπεριφορά όπως οι λαβρίδες.
«Οι άνθρωποι έχουν παρατηρήσει τα ψάρια να χρησιμοποιούν εργαλεία σε αρκετές περιπτώσεις. Γνωρίζουμε όμως πολύ λίγα γι’ αυτό», αναφέρουν και τονίζουν ότι η κοινή αντίληψη ότι τα ψάρια είναι ηλίθια δεν ισχύει, με τρανή απόδειξη τις τεχνικές που εφαρμόζουν στην καθημερινότητά τους.
Στόχος των ειδικών είναι να κατανοήσουν ποια είδη χρησιμοποιούν εργαλεία, αν ακολουθούν κι άλλες μεθόδους, αν εφαρμόζονται μόνο από άτομα ενός φύλου, ή μόνο σε συγκεκριμένη περίοδο της ζωής τους. Για να τα καταφέρουν χρειάζονται τη συμβολή των λεγόμενων πολιτών-επιστημόνων που θα παράσχουν σχετικές πληροφορίες και παρατηρήσεις και τους ενθαρρύνουν να στείλουν οποιοδήποτε στοιχείο ακόμα και αν δεν είναι βέβαιοι για την ποιότητα και αξία και υλικού. Με αυτόν τον τρόπο θα ενισχυθεί η καταγραφή δεδομένων και θα συμπληρωθεί ένας λεπτομερής κατάλογος με τα χαρακτηριστικά των ευφυών ψαριών.
Πηγή: https://www.newmoney.gr
Πηγή βίντεο: https://www.youtube.com
Πηγή φωτογραφίας: https://secure.gravatar.com
