22/7/2024
Περισσότερες από 5.000 γενετικές παραλλαγές που επιτρέπουν σε ορισμένους καρκίνους να ευδοκιμήσουν έχουν εντοπιστεί από επιστήμονες, μαζί με έναν πιθανό θεραπευτικό στόχο για τη θεραπεία ή ακόμη και την πρόληψη της ανάπτυξης αυτών των καρκίνων.
Ερευνητές από το Ινστιτούτο Wellcome Sanger και οι συνεργάτες τους στο Ινστιτούτο Έρευνας για τον Καρκίνο του Λονδίνου και το Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ αξιολόγησαν τον αντίκτυπο στην υγεία όλων των πιθανών γενετικών αλλαγών στο γονίδιο «προστασίας του όγκου», BAP1. Βρήκαν ότι περίπου το ένα πέμπτο αυτών των πιθανών αλλαγών ήταν παθογόνες, αυξάνοντας σημαντικά τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του ματιού, του βλεννογόνου του πνεύμονα, του εγκεφάλου, του δέρματος και των νεφρών.
Τα ευρήματα, που δημοσιεύθηκαν στις 5 Ιουλίου στο Nature Genetics, είναι ελεύθερα διαθέσιμα, ώστε να μπορούν να χρησιμοποιηθούν αμέσως από τους γιατρούς για να βοηθήσουν στη διάγνωση των ασθενών και να επιλέξουν τις πιο αποτελεσματικές θεραπείες για αυτούς. Είναι σημαντικό, καθώς από τη στιγμή που αξιολογήθηκαν όλες οι πιθανές παραλλαγές, τα ευρήματα ωφελούν άτομα με διαφορετική εθνοτική καταγωγή, τα οποία ιστορικά υποεκπροσωπούνται στη γενετική έρευνα.
Γενετικός έλεγχος για την ανίχνευση των παραλλαγών θα οδηγήσει σε πρόληψη και θεραπεία του καρκίνου
Η ομάδα αποκάλυψε επίσης μια σύνδεση μεταξύ ορισμένων παραλλαγών του BAP1 που προκαλούν διαταραχή και υψηλότερων επιπέδων της ορμόνης και αυξητικού παράγοντα IGF-1. Αυτή η ανακάλυψη ανοίγει την πόρτα στην ανάπτυξη νέων φαρμάκων που θα μπορούσαν να αναστείλουν αυτές τις επιβλαβείς επιδράσεις, ενδεχομένως επιβραδύνοντας ή αποτρέποντας την εξέλιξη ορισμένων μορφών καρκίνου.
Η πρωτεΐνη BAP1 δρα ως ισχυρό ογκοκατασταλτικό στο σώμα, προστατεύοντας από καρκίνους του ματιού, του βλεννογόνου του πνεύμονα, του εγκεφάλου, του δέρματος και των νεφρών. Οι κληρονομικές παραλλαγές που διαταράσσουν την πρωτεΐνη μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης αυτών των καρκίνων κατά τη διάρκεια της ζωής ενός ατόμου έως και 50%, που συνήθως συμβαίνει γύρω στη μέση ηλικία.
Η έγκαιρη ανίχνευση αυτών των παραλλαγών μέσω γενετικού ελέγχου μπορεί να καθοδηγήσει προληπτικά μέτρα, να βελτιώσει σημαντικά την αποτελεσματικότητα της θεραπείας και να βελτιώσει την ποιότητα ζωής των ατόμων που επηρεάζονται. Ωστόσο, μέχρι τώρα, υπήρχε περιορισμένη κατανόηση για το ποιες συγκεκριμένες γενετικές αλλαγές στο BAP1 πρέπει να προσέξουμε, ειδικά για σπάνιες παραλλαγές που προκαλούν δυσλειτουργία της και τροφοδοτούν την ανάπτυξη καρκίνου.
Οι γενετικές παραλλαγές που αυξάνουν τουλάχιστον 10% τις πιθανότητες καρκίνου
Ερευνητές από το Ινστιτούτο Sanger και οι συνεργάτες τους στο The Institute of Cancer Research και στο Πανεπιστήμιο του Cambridge εξέτασαν 18.108 αλλαγές DNA στο γονίδιο BAP1 αλλάζοντας τεχνητά τον γενετικό κώδικα των ανθρώπινων κυττάρων που αναπτύσσονται σε ένα τρυβλίο.
Αναγνώρισαν ότι 5.665 από αυτές τις αλλαγές ήταν επιβλαβείς και διέκοψαν τις προστατευτικές επιδράσεις της πρωτεΐνης. Η ανάλυση των δεδομένων της UK Biobank επιβεβαίωσε ότι τα άτομα που φέρουν αυτές τις επιβλαβείς παραλλαγές BAP1 έχουν περισσότερες από 10% περισσότερες πιθανότητες να διαγνωστούν με καρκίνο από τον γενικό πληθυσμό.
Η ομάδα ανακάλυψε επίσης ότι τα άτομα με επιβλαβείς παραλλαγές BAP1 έχουν αυξημένα επίπεδα IGF-1 στο αίμα τους, μια ορμόνη που συνδέεται τόσο με την ανάπτυξη του καρκίνου όσο και με την ανάπτυξη του εγκεφάλου. Ακόμη και άτομα χωρίς καρκίνο εμφάνισαν αυτά τα αυξημένα επίπεδα, υποδηλώνοντας ότι η IGF-1 θα μπορούσε να αποτελέσει στόχο για νέες θεραπείες για την επιβράδυνση ή την πρόληψη ορισμένων μορφών καρκίνου.
Περαιτέρω ανάλυση αποκάλυψε επιβλαβείς παραλλαγές BAP1 και υψηλότερα επίπεδα IGF-1 συνδέθηκαν με χειρότερα αποτελέσματα σε ασθενείς με μελάνωμα ραγοειδούς, υπογραμμίζοντας τη δυνατότητα των αναστολέων IGF-1 για τη θεραπεία του καρκίνου.
Η άποψη των επιστημόνων για τη νέα ανακάλυψη για τον καρκίνο
«Προηγούμενες προσεγγίσεις για τη μελέτη του τρόπου με τον οποίο οι παραλλαγές επηρεάζουν τη λειτουργία των γονιδίων ήταν σε πολύ μικρή κλίμακα ή αποκλείουν σημαντικά περιβάλλοντα που μπορεί να συμβάλλουν στον τρόπο συμπεριφοράς τους», δήλωσε ο Δρ. Andrew Waters, πρώτος συγγραφέας της μελέτης στο Ινστιτούτο Wellcome Sanger, και πρόσθεσε:
«Η προσέγγισή μας παρέχει μια αληθινή εικόνα της γονιδιακής συμπεριφοράς, επιτρέποντας μεγαλύτερες και πιο σύνθετες μελέτες γενετικής ποικιλότητας. Αυτό ανοίγει νέες δυνατότητες για την κατανόηση του πώς αυτές οι αλλαγές οδηγούν στις ασθένειες».
«Αυτή η έρευνα θα μπορούσε να σημαίνει πιο ακριβή ερμηνεία των γενετικών εξετάσεων, πρώιμες διαγνώσεις και βελτιωμένα αποτελέσματα για τους ασθενείς και τις οικογένειές τους», κατέληξε η καθηγήτρια Clare Turnbull, κλινική επικεφαλής της μελέτης, Καθηγήτρια Μεταφραστικής Γενετικής Καρκίνου στο Ινστιτούτο Έρευνας για τον Καρκίνο και Σύμβουλος Κλινικής Γενετικής Καρκίνου στο Royal Marsden NHS Foundation.
