3/4/2024
Για πολλούς η παράδοση κι η ιστορία με την καινοτομία αποτελούν έννοιες ασύνδετες. Όταν δε, σε αυτές προστίθεται και εκείνη της θρησκείας, τότε αυτά τα ετερόκλητα στοιχεία αποκτούν χαρακτήρα ακόμα πιο συμπλεγματικό. Για άλλους, όμως, η σύγχρονη ματιά και η φρεσκάδα του νεωτερισμού, παρότι μπορεί να αποτελεί πρόκληση ή ακόμα και να ανατρέπει όσα είχαν ριζώσει για χρόνια στις αντιλήψεις, σηματοδοτεί την αλλαγή. Μία αλλαγή που κρίνεται αναγκαία στο δρόμο της βιωσιμότητας και της προσπάθειας για έναν πλανήτη πιο υγιή και φιλόξενο.
Σε αυτό το πλαίσιο κινείται και η απόφαση να τοποθετηθούν 438 ηλιακοί συλλέκτες στην οροφή του ιστορικού παρεκκλησίου στο King’s College του Κέιμπριτζ, το οποίο κουβαλά ιστορία 500 ετών.
Μπορεί, λοιπόν, για τους παραδοσιακούς η τοποθέτηση πάνελ σε ένα από τα πιο γνωστά εκκλησιαστικά κτίρια της Μεγάλης Βρετανίας να θεωρείται ακόμα και βλασφημία, για τους αρμόδιους, όμως, πρόκειται για απαραίτητη ενέργεια ικανή να συμβάλλει στην εξοικονόμηση ενέργειας και την προστασία του περιβάλλοντος.
Αρχικά, όπως αναφέρει παλαιότερο δημοσίευμα του Guardian, αντιρρήσεις διατύπωσε ο κρατικός φορέας Historic England, επιτροπή αρμόδια για τα ιστορικά κτίρια και μνημεία της Μεγάλης Βρετανίας, σχετικά με τον σχεδιασμό των πάνελ στη στέγη του αγγλικού γοτθικού αριστουργήματος, προειδοποιώντας για «ανεπανόρθωτη ζημιά». Εκπρόσωπος του δημοτικού συμβουλίου του Κέιμπριτζ είχε υποστηρίξει ότι τα φωτοβολταϊκά θα διάβρωναν την «αυθεντικότητα και την ακεραιότητα» του εμβληματικού κτιρίου. Το βρετανικό συντηρητικό περιοδικό The Spectator, μάλιστα, σε δημοσίευμά του με τον αυστηρό τίτλο «Το παρεκκλήσι του King’s College στο Κέιμπριτζ δεν είναι μέρος για φωτοβολταϊκά» προέβλεπε ότι με την εγκατάσταση των πάνελ «η οροφή θα λιώσει» και επέκρινε τους δημοτικούς συμβούλους, οι οποίοι «μοιάζει να μην νοιάζονται για την αισθητική».
Παρά τις αντιδράσεις, ωστόσο, και παρότι η ηλεκτρική ενέργεια από τα πάνελ θα καλύπτει όλες τις ανάγκες του παρεκκλησίου, αλλά μόλις το 5,5% των συνολικών αναγκών του κολεγίου η κοσμήτορας Τζίλιαν Τετ δεν πτοήθηκε και προχώρησε στο εγχείρημα.
«Δεν πρόκειται για επίδειξη πολιτικής ορθότητας, αλλά για ένα ξεκάθαρο κάλεσμα για αλλαγή. Πράγματι, είναι ένα σύμβολο, αλλά τα σύμβολα ενισχύουν το φυσιολογικό, και εμείς προσπαθούμε να αλλάξουμε αυτό που θεωρείται φυσιολογικό», είχε τονίσει στον Guardian η Τετ.
Εντούτοις, η τοποθέτηση των πάνελ αποδείχθηκε ιδιαίτερα πολύπλοκη με τον επικεφαλής της εγκατάστασης, Τόμπι Λούκας, να εξηγεί στους New York Times το χειρότερο εφιάλτη του: Να καεί ο ναός! Αρκούσε ένα λάθος για να μετατρέψει σε παρανάλωμα του πυρός το γοτθικό στολίδι και «σίγουρα δε θέλεις να είσαι ο άνθρωπος υπεύθυνος για το ξέσπασμα πυρκαγιάς». Αρκεί κανείς να ανατρέξει στο πρόσφατο παρελθόν όταν το 2019 κατέρρευσε τμήμα της οροφής της Παναγίας των Παρισίων όπου πραγματοποιούνταν εργασίες αποκατάστασης.
Με τον κίνδυνο ανάλογου περιστατικού να έχει παρέλθει -προς το παρόν τουλάχιστον- οι αρμόδιοι εστιάζουν στην «πράσινη» μετάβαση του κτιρίου τονίζοντας ότι χάρη στα πάνελ θα παραχθούν περίπου 123.000 κιλοβατώρες ετησίως, ενέργεια αρκετή για να μειωθούν οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα του κολλεγίου κατά περισσότερους από 23 τόνους κάθε χρόνο, αριθμός που ισοδυναμεί στη φύτευση 1.090 δέντρων.
Ο αιδεσιμότατος Στίβεν Τσέρι αρχικά ήταν επιφυλακτικός σχετικά με την αισθητική πλευρά του εγχειρήματος, αφού θα άλλαζε η όψη της οροφής, και από την άλλη αναφορικά με την αποτελεσματική παραγωγή ενέργειας. «Ανησυχούσα πολύ μήπως μπούμε στον πειρασμό να κάνουμε μια κενή συμβολική χειρονομία», είχε πει.
Εντούτοις, στην πορεία έδωσε… τις ευλογίες του και υποστήριξε ότι τα πάνελ προσδίδουν μία πιο ανθρώπινη διάσταση στο κτίριο χαρακτηρίζοντας τον ναό «τον δικό μας, τοπικό σταθμό παραγωγής ενέργειας». Όσο για το αισθητικό κομμάτι αναθεώρησε και δήλωσε έκπληκτος καθώς έκρινε ότι έχει επιτευχθεί ισορροπία με την πρακτικότητα της πρωτοβουλίας.
Πράγματι, τα πάνελ δεν είναι ιδιαίτερα εμφανή από το έδαφος, αλλά είναι ορατά από απόσταση, ενώ η επιφάνειά τους αλλάζει χρώμα σύμφωνα με τον καιρό καθώς η αντανάκλαση του φωτός «παίζει» οπτικά παιχνίδια.
Βέβαια, οι επισκέπτες δεν προσέρχονται στο παρεκκλήσι για τα φωτοβολταϊκά, αλλά για τα βιτρό που κοσμούν τα παράθυρα του ναού, τον υπέροχο γοτθικό θόλο που είναι ο μεγαλύτερος στον κόσμο, την αψίδα του βασιλιά Ερρίκου Η’ και το εκκλησιαστικό όργανο. Η Τετ από την άλλη, επισήμανε πως κανείς δεν προσπαθεί να προσποιηθεί ότι οι ηλιακοί συλλέκτες είναι αόρατοι «διότι δεν είναι».
Όλα αυτά τη στιγμή που η Εκκλησία της Αγγλίας, με τους 16.000 χώρους λατρείας στο Ηνωμένο Βασίλειο, επιχειρεί την επίτευξη του στόχου μηδενικών εκπομπών έως το 2030. Ανάμεσα στους ναούς που έχουν καινοτομήσει ενεργειακά – με τη χρήση LED και χρονοδιακοπτών- είναι και οι καθεδρικοί Σάλισμπουρι και του Γκλάουσεστερ που διαθέτουν εναλλακτικά συστήματα ενέργειας. Παράλληλα, το παράδειγμα του King’s College εξετάζει αν θα εφαρμόσει και το κολέγιο Trinity, τοποθετώντας φωτοβολταϊκά στην οροφή του παρεκκλησίου που χρονολογείται από τον 16ο αιώνα.
Πηγή: https://www.newmoney.gr
Πηγή φωτογραφίας: https://secure.gravatar.com
