28/2/2024
Η αύξηση του προσδόκιμου ζωής, ένα επίτευγμα που αντικατοπτρίζει «την πρόοδο στην κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη καθώς και στην υγεία» κατά τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), θα πρέπει να συνοδεύεται από ποιοτική γήρανση, τη διατήρηση δηλαδή της υγείας, της ευεξίας και της λειτουργικότητας κατά την τρίτη ηλικία.
«Ο καθένας γερνά με διαφορετικό ρυθμό» αναφέρουν σε άρθρο τους οι Miriam Clegg, Senior Lecturer Ανθρώπινης Διατροφής στο Πανεπιστημιακό Κολέγιο του Κορκ, και Rachel Smith, Επιστήμονας Αισθητηριακής Αντίληψης και Καταναλωτικών Συμπεριφορών στο Πανεπιστήμιο του Ρέντινγκ, προσθέτοντας ότι υπάρχουν κοινοί για όλους παράγοντες που επηρεάζουν την ποιότητα της γήρανσης, όπως τα είδη σωματικής δραστηριότητας και οι διατροφικές συνήθειες.
Με την πάροδο της ηλικίας, η φυσική δραστηριότητα περιορίζεται και μαζί μειώνονται οι ενεργειακές απαιτήσεις του οργανισμού. «Ωστόσο, υπάρχει διαφορά μεταξύ των ενεργειακών απαιτήσεων και των απαιτήσεων σε θρεπτικά συστατικά» σημειώνουν οι ειδήμονες, τονίζοντας πως οι τελευταίες μπορεί να είναι και μεγαλύτερες στην τρίτη ηλικία.
Συνεπώς, οι ηλικιωμένοι χρειάζονται περισσότερα περισσότερα θρεπτικά συστατικά σε λιγότερη ενέργεια, κάτι που δυσκολεύει η μικρότερη συνήθως όρεξη που στις μεγάλες ηλικίες. Μια λύση, σύμφωνα με τους επιστήμονες, είναι η ενίσχυση των γευμάτων με θρεπτικά συστατικά.
Σημάδια θρεπτικών ελλειμμάτων
Ένας στους δέκα ηλικιωμένους που ζουν μόνοι υποφέρουν από υποσιτισμό, καταλήγουν διάφορες μελέτες, αναλογία που αυξάνεται σε πέντε στους δέκα στους οίκους ευγηρίας και επτά στους δέκα νοσηλευόμενους σε νοσοκομείο. «Το υπερβολικό σωματικό βάρος, ακόμη και η παχυσαρκία, δεν προστατεύει από τον υποσιτισμό. Και όταν οι ηλικιωμένοι χάνουν βάρος, χάνουν μυϊκή μάζα, γεγονός που αυξάνει τις πιθανότητες να χάσουν την ικανότητα για απλές καθημερινές εργασίες» αναφέρουν.
Η απώλεια βάρους στους ηλικιωμένους είναι ένα βασικό σημάδι υποσιτισμού και χρήζει άμεσης αντιμετώπισης. Η εικόνα ενός ηλικιωμένου που «κολυμπά» μέσα στα ρούχα του ή ενός μπρασελέ ρολογιού που αιωρείται στον καρπό είναι όλα προειδοποιητικά σημάδια υποσιτισμού. Αντίστοιχα, οι ηλικιωμένοι που αρχίζουν να διαμαρτύρονται για το φαγητό επειδή δεν έχουν πολλή όρεξη ή δεν νιώθουν πείνα, ισχυρίζονται ότι είναι φυσιολογικό λόγω ηλικίας ή ότι θα προτιμούσαν ένα μπισκότο από μια κανονική μερίδα φαγητό, είναι πολύ πιθανό να υποσιτίζονται.
Οι Clegg και Smith συστήνουν ζύγιση των ηλικιωμένων τουλάχιστον μία φορά τον μήνα, για γρήγορο εντοπισμό και αντιμετώπιση του υποσιτισμού.
Θρεπτική ενίσχυση των γευμάτων
Στην περίπτωση που το ηλικιωμένο άτομο καταναλώνει μικρές ποσότητες φαγητού, θα πρέπει να υπάρξει μέριμνα για εμπλουτισμό τους με θρεπτικά συστατικά, όπως γίνεται και με προϊόντα που κυκλοφορούν στο εμπόριο.
Για τους ηλικιωμένους, η πρόληψη πρωτεΐνης είναι μεγάλης σημασίας λόγω της φυσιολογικής απώλειας μυϊκής μάζας (σαρκοπενία). Οι δύο συγγραφείς του άρθρου σημειώνουν ότι οι επαρκείς ποσότητες πρωτεΐνες μέσα από τακτικά γεύματα στην μέρα θα μπορούσαν να επιβραδύνουν ή και αντιστρέψουν την κατάσταση. Για αύξηση της πρωτεΐνης στη διατροφή, προτείνουν:
- Προσθήκη γαλακτοκομικών, όπως γάλα, γιαούρτι υψηλής περιεκτικότητας σε πρωτεΐνες, τυριά και αυγά στα γεύματα, ακόμη συνοδευτικά σε πιάτα όπως ο πουρές πατάτας.
- Ξηρούς καρπούς, μια εξαιρετική πηγή πρωτεΐνης, με την προσθήκη π.χ. αλεσμένων αμυγδάλων σε αλμυρά ή γλυκά γεύματα.
- Πρωτεΐνη σόγιας, μια βολική και οικονομική επιλογή για χορτοφάγους είτε για περαιτέρω ενίσχυση των γευμάτων με κιμά.
- Πρωτεΐνη ορού γάλακτος σε σκόνη, ένα συμπλήρωμα που αγαπούν οι λάτρεις της γυμναστικής και αποτελεί μία από τις καλύτερες επιλογές για την τόνωση της μυϊκής ανάπτυξης.
Σωματική δραστηριότητα και ασκήσεις ενδυνάμωσης
Σωματική δραστηριότητα και διατροφή βαδίζουν χέρι-χέρι, αναφέρουν στο άρθρο, με την πρώτη να γίνεται ακόμη πιο σημαντική με την πάροδο της ηλικίας, καθώς συμβάλλει στην πρόληψη ασθενειών, στη διατήρηση της αυτονομίας, στη μείωση του κινδύνου για πτώσεις, στη βελτίωση της γνωστικής λειτουργίας, της ψυχικής υγείας και του ύπνου, αποτελώντας παράλληλα ασπίδα έναντι της απομόνωσης και μοναξιάς που έχει συνδεθεί με την απώλεια όρεξης.
Οι ειδικοί υπογραμμίζουν της σημασία της μέτριας ή μεγαλύτερης έντασης προπόνησης μυϊκής ενδυνάμωσης -με βάρη ή αντιστάσεις όπως λέγεται εναλλακτικά- στη διατήρηση της αυτονομίας και τον μικρότερο κίνδυνο πτώσεων, προτείνοντας τον συνδυασμό τις με ασκήσεις ισορροπίας τρεις ή περισσότερες ημέρες την εβδομάδα.
Πηγή: https://www.ygeiamou.gr
Πηγή φωτογραφίας: https://secure.gravatar.com
