28/3/2023
«Μη με ξυπνάς από τις 6 πριν η μέρα ακόμα να φέξει, ξυπνητήρι χτυπά σαν τρελό, σε μισώ, σε μισώ» τραγουδούσαν τα Στρουμφάκια και μια νεότερη μελέτη δίνει ένα μερίδιο… δίκιου στο μίσος των μικροσκοπικών πλασμάτων στο πρωινό ξύπνημα, αλλά και στο ξυπνητήρι ειδικότερα.
Σύμφωνα με νεότερη μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο PLOS ONE, το πρωινό ξύπνημα για τη δουλειά μειώνει την ικανοποίησή μας για τη ζωή και εντείνει το άγχος για την εργασία που επέρχεται της πρωινής αφύπνισης.
Αυτό συμβαίνει διότι το εσωτερικό μας ρολόι «μισεί» το… ξυπνητήρι, καθώς ανατρέπει τη φυσική του λειτουργία και την ικανότητα του οργανισμού να ξυπνήσει φυσικά. Ο όρος «κοινωνικό jetlag» περιγράφει αυτή ακριβώς την περίπτωση, όταν δηλαδή οι άνθρωποι θα πρέπει να ξυπνήσουν ανάλογα με την ώρα αφύπνισης που έχουν ορίσει το ξυπνητήρι τους κατά τη διάρκεια της εβδομάδας, αντί να ξυπνούν φυσιολογικά και να κοιμούνται περισσότερο, όπως κάνουν τα Σαββατοκύριακα.
Οι ερευνητές εξέτασαν περίπου 4.500 άτομα από την Τσεχία κατά τη διάρκεια τριών ετών μεταξύ του 2018 και του 2020. Ρώτησαν τους συμμετέχοντες τι ώρα κοιμούνται και τι ώρα σηκώνονται το πρωί, τόσο όταν εργάζονται, όσο και κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου ή άλλων μη εργάσιμων ημερών.
Η διαφορά αυτών των ωρών χρησιμοποιήθηκε για τον υπολογισμό του «χρέους ύπνου» των ατόμων.
Aυτό υπολογίστηκε ως εξής: εάν κάποιος κοιμόταν στις 11 το βράδυ και ξυπνούσε στις 7 το πρωί κατά τη διάρκεια της εβδομάδας, το μέσο του ύπνου του ήταν στα μισά αυτής της περιόδου, στις 3 το πρωί.
Αν κοιμόταν τα μεσάνυχτα και ξυπνούσε στις 10 π.μ. τα Σαββατοκύριακα, το μέσο του ύπνου του μετατοπιζόταν στις 5 π.μ.
Αυτό θα είχε ως αποτέλεσμα ένα «χρέος ύπνου» δύο ωρών, το οποίο δείχνει το επίπεδο του κοινωνικού jetlag κάποιου.
Οι άνθρωποι με μεγαλύτερο χρέος ύπνου, δηλαδή με περισσότερο κοινωνικό jetlag, έδωσαν χαμηλότερη βαθμολογία από το 10, όταν ρωτήθηκαν πόσο ικανοποιημένοι ήταν με τη ζωή τους στο σύνολό της.
Επιπλέον, είχαν πιο κακή βαθμολογία, όταν ρωτήθηκαν αν είχαν βιώσει τρία είδη εργασιακού στρες τους τελευταίους 12 μήνες: το άγχος του να εργάζονται πολλές ώρες με πολλές απαιτήσεις, το άγχος του να φοβούνται ότι θα χάσουν τη δουλειά τους και τον φόβο ατυχημάτων ή τραυματισμών στην εργασία.
Τα αποτελέσματα υποδηλώνουν ότι η βεβιασμένη πρωινή αφύπνιση κατά τη διάρκεια της εβδομάδας θα μπορούσε να αυξήσει το αίσθημα της συναισθηματικής πίεσης.
Αντίθετα, οι συμμετέχοντες που που ανέφεραν καλή και όχι κακή ποιότητα ύπνου ήταν γενικά λιγότερο αγχωμένοι στην εργασία τους και πιο ικανοποιημένοι από τη ζωή τους.
«Το κοινωνικό τζετλαγκ δεν έχει μελετηθεί επαρκώς, αλλά είναι σημαντικό, επειδή είναι δύσκολο να αναπληρώσουμε τον ύπνο που χάσαμε μέσα στην εβδομάδα το Σαββατοκύριακο» σημειώνει η Michaela Kudrnačova, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης από το Πανεπιστήμιο του Καρόλου στην Πράγα.
Πηγή: https://www.ygeiamou.gr
