17/7/2025
Την πρόοδο που έχει επιτευχθεί στον τομέα του φυσικού αερίου στην περιφερειακή αγορά της ΝΑ Ευρώπης αλλά και τη δουλειά που πρέπει να γίνει στον κλάδο της ηλεκτρικής ενέργειας επεσήμανε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου σε δηλώσεις του σήμερα στο πλαίσιο του άτυπου Υπουργικού Συμβουλίου της Ενεργειακής Κοινότητας, που πραγματοποιείται στην Αθήνα με αφορμή τον εορτασμό 20 χρόνων από την ίδρυσή της.
Στη συνεδρίαση συμμετέχουν ο Ευρωπαίος Επίτροπος για την Ενέργεια και τη Στέγαση, Dan Jorgensen, ο Γενικός Διευθυντής της Ενεργειακής Κοινότητας, Artur Lorkowski καθώς και 16 υπουργοί και αναπληρωτές υπουργοί από 10 χώρες της περιοχής.
“Η περιοχή μας ήταν, και εξακολουθεί να είναι, ένα μέρος της Ευρώπης που δεν είναι πλήρως ενσωματωμένο. Αυτό αποτελεί δομικό μειονέκτημα για όλους τους πολίτες μας και έχει πλέον συνειδητοποιηθεί από όλα τα συμμετέχοντα μέρη”, τόνισε ο κ. Παπασταύρου και πρόσθεσε:
“Νομίζω ότι πρέπει να είμαστε περήφανοι για την πρόοδο που έχουμε σημειώσει στον τομέα του φυσικού αερίου, με τον κάθετο διάδρομο. Δεν εξαρτώμαστε πλέον από το ρωσικό φυσικό αέριο, αλλά έχουμε υγροποιημένο φυσικό αέριο που μεταφέρεται δια θαλάσσης από το νότο και φτάνει μέχρι την Ουκρανία και τη Μολδαβία. Ωστόσο, υπάρχουν πολλά που πρέπει να γίνουν στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας, ένας τομέας που είναι τεχνικά πολύπλοκος, αυστηρά ρυθμισμένος και συνεχώς μεταβαλλόμενος. Αλλά αυτή είναι η στιγμή για την περιοχή μας να καλύψει το χάσμα, για την ευημερία των πολιτών μας και ολόκληρης της περιοχής”.
Ο Επίτροπος Dan Jorgensen στάθηκε στην ανάγκη απανθρακοποίησης της οικονομίας και διακοπής των εισαγωγών ενέργειας από τη Ρωσία, σύμφωνα με την σχετική πρόταση της Κομισιόν που ανακοινώθηκε τον περασμένο μήνα και προβλέπει σταδιακή απαγόρευση των εισαγωγών έως το τέλος του 2027.
“Από το 2022, βρισκόμαστε σε διαδικασία μείωσης της εξάρτησής μας από τα ρωσικά καύσιμα, ιδίως το φυσικό αέριο, αλλά και τον άνθρακα και το πετρέλαιο. Το 2022, το 51% του άνθρακα που χρησιμοποιούσαμε στην ΕΕ προερχόταν από τη Ρωσία. Σήμερα, το ποσοστό αυτό είναι μηδενικό. Το 27 % του πετρελαίου μας προερχόταν από τη Ρωσία. Σήμερα, το ποσοστό αυτό είναι 3 %. Το 45 % του φυσικού αερίου μας προερχόταν από τη Ρωσία. Σήμερα, το ποσοστό αυτό είναι 13 %. Αλλά ακόμη και το 13 % είναι υπερβολικό.
Δεν θα επιτρέψουμε πλέον στη Ρωσία να εκβιάζει τα κράτη μέλη και να χρησιμοποιεί την ενέργεια ως όπλο εναντίον μας. Επομένως, θα απαγορεύσουμε την εισαγωγή φυσικού αερίου από τη Ρωσία. Έχω υποβάλει τις νομοθετικές προτάσεις και τώρα βρίσκονται σε διαπραγμάτευση από το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο. Ευχαριστώ την ελληνική κυβέρνηση για την αμέριστη υποστήριξή της σε αυτά τα θέματα”, ανέφερε ο κ. Jorgensen. Υπογράμμισε επίσης την ανάγκη περαιτέρω διασύνδεσης των ενεργειακών αγορών της ΕΕ.
Ο Γενικός Διευθυντής της Ενεργειακής Κοινότητας, κ. Artur Lorkowski υπογράμμισε τον ρόλο της Ελλάδας για την ενεργειακή τροφοδοσία των χωρών της περιοχής.
“Η Ελλάδα είναι ένα παράθυρο για τις χώρες της περιοχής προς την παγκόσμια αγορά ενέργειας και φυσικού αερίου, προς τις υποδομές που πρέπει να αναπτυχθούν. Και για την Ελλάδα, η στενή συνεργασία με την περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων, θα αποφέρει οικονομικά οφέλη”, υπογράμμισε.
Σημείωσε ότι εκτός από τα οικονομικά οφέλη, η συνεργασία μπορεί να συμβάλει ώστε να αποφευχθούν “μπλακ άουτ” ενώ αναφέρθηκε και στις υποχρεώσεις που επιβάλλονται στους συμβαλλόμενους εταίρους, ώστε να δημιουργηθούν ισότιμοι όροι ανταγωνισμού. “Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο θα συνεχιστεί η συζήτηση για την τιμολόγηση του άνθρακα, για τη μείωση των εκπομπών, για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Και ελπίζω ότι με την υποστήριξη των κυβερνήσεων, ιδίως της κυβέρνησης της Ελλάδας, αλλά και με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αυτή η συζήτηση θα είναι επιτυχής”, κατέληξε.
Υπενθυμίζεται ότι η συνθήκη για την ίδρυση της Ενεργειακής Κοινότητας υπογράφηκε στην Αθήνα το 2005, με βασικό στόχο τη δημιουργία μιας ενοποιημένης αγοράς, την προσέλκυση επενδύσεων και την επιτάχυνση της απανθρακοποίησης, μέσα από την ευθυγράμμιση με το ευρωπαϊκό κεκτημένο στους τομείς της Ενέργειας, του Περιβάλλοντος και της Ανταγωνιστικότητας.
Η Ενεργειακή Κοινότητα έχει 9 συμβαλλόμενα μέρη (Αλβανία, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Βόρεια Μακεδονία, Μολδαβία, Μαυροβούνιο, Σερβία, Ουκρανία, Κόσσοβο και -από το 2017- Γεωργία), ενώ καθεστώς παρατηρητή έχουν η Νορβηγία, η Αρμενία και η Τουρκία.
Η Ελλάδα συμμετέχει αδιαλείπτως στα όργανα της Ενεργειακής Κοινότητας με το καθεστώς της «συμμετέχουσας χώρας» με δικαίωμα λόγου αλλά όχι ψήφου, καθώς καλύπτεται από την διαμορφωμένη κοινή θέση της Ε.Ε.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι συμβαλλόμενο μέρος της Συνθήκης για την Ενεργειακή Κοινότητα. Εκπροσωπείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και είναι Mόνιμος Αντιπρόεδρος του Oργανισμού.
