10/3/2025
Κολλημένοι και χωρίς ορατότητα παραμένουν οι διαγωνισμοί για τη δημιουργία των αναγκαίων υποδομών διαχείρισης αποβλήτων στην Αττική, ενώ αντίθετα σημαντική πρόοδος καταγράφεται στην υπόλοιπη χώρα.Μείζον ζήτημα παραμένει (εδώ και τουλάχιστον 20 χρόνια) σε ποιους δήμους του Λεκανοπεδίου θα κατασκευαστούν οι Μονάδες Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ) ή, όπως πλέον θα πρέπει να εξελιχθούν, σύμφωνα με τις κοινοτικές οδηγίες, οι Μονάδες Ανάκτησης Ανακύκλωσης (ΜΑΑ).
Βάσει στοιχείων της Γενικής Γραμματείας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων, του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), υπό τον γενικό γραμματέα, Μανώλη Γραφάκο, ο οποίος παρακολουθεί στενά την εξέλιξη κάθε έργου τα τελευταία έξι χρόνια, προσπαθώντας να δίνει λύσεις στα ζητήματα που ανακύπτουν, σήμερα λειτουργούν 12 ΜΕΑ από 3 το 2019 (στις περιοχές Κοζάνη, Χανιά, Ήπειρος, Σέρρες, Ηλεία, Αλεξανδρούπολη, Θήβα, Αμάρι, Αρκαδία, Μεσσηνία, Λακωνία, και Κεφαλονιά).ΧρηματοδότησηΟι 26 σε κατασκευή ΜΕΑ και ΜΕΒΑ (Μονάδες Επεξεργασίας Βιοαποβλήτων) είναι συνολικού προϋπολογισμού 290,974 εκατ. ευρώ, σε διαγωνιστική διαδικασία βρίσκονται έργα προϋπολογισμού 1.048,332 εκατ. (εδώ συμπεριλαμβάνονται οι ΜΕΑ της Αττικής), για 4 ακόμα ΜΑΑ έχει ξεκινήσει η διαδικασία ανάθεσής τους, ενώ ενταγμένες στο ΕΣΠΑ 2014 – 2020 είναι 18 ΜΕΒΑ, πολλές εκ των οποίων σε νησιά.Συνολικά η δημόσια συμμετοχή για τα έργα εξεργασίας αποβλήτων, τα οποία υλοποιούνται στην πλειονότητά τους με τη μέθοδο των ΣΔΙΤ (Σύμπραξη Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα), είναι της τάξεως του 1,2 δισ. ευρώ. Τα 800 εκατ. θα διατεθούν από το τρέχον ΕΣΠΑ (με κάποια σχετική υπέρ δέσμευση), ενώ για τα υπόλοιπα αναζητούνται πόροι, μεταξύ άλλων, από το τέλος ταφής.Σε γενικές γραμμές, το ζήτημα της χρηματοδότησης αντιμετωπίζεται, όχι όμως η άρνηση των τοπικών αρχόντων να δημιουργηθούν εγκαταστάσεις που θα εξυπηρετούν και τους ίδιους τους δημότες τους.Καθώς στο μεταξύ η όλη διαδικασία δημιουργίας σύγχρονων υποδομών στη χώρα διαρκεί χρόνια, όλες οι εγκαταστάσεις σε λειτουργία και αυτές σε κατασκευή και διαγωνιστική διαδικασία θα πρέπει να αναβαθμιστούν από ΜΕΑ σε ΜΑΑ (η σχετική δαπάνη περιλαμβάνεται στο προαναφερόμενο 1,2 δισ.).Σύμφωνα με πληροφορίες, εντός του Μαρτίου θα δημοσιοποιηθεί πρόσκληση από το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας προκειμένου να εκδηλωθεί ενδιαφέρον από τους φορείς που λειτουργούν, κατασκευάζουν ή είναι ανάδοχοι ΜΕΑ για τη χρηματοδότηση αναβάθμισης των υποδομών αυτών σε ΜΑΑ.
Αττική – ΠειραιάςΣτην Αττική, στην οποία ζει ο μισός πληθυσμός της χώρας και επί χρόνια εξυπηρετείται μόνον από τις κορεσμένες εγκαταστάσεις της Φυλής, η πιο πρόσφατη πράξη του… δράματος εκτυλίχθηκε τον Ιούνιο του 2021, όταν προκηρύχθηκαν διαγωνισμοί για δύο ΜΕΑ: τη Μονάδα Επεξεργασίας Αποβλήτων του Κεντρικού Πάρκου Κυκλικής Οικονομίας της Αττικής, δυναμικότητας 450.000 τόνων απορριμμάτων ετησίως, προϋπολογισμού 461,2 εκατ. ευρώ, και τη Μονάδα Επεξεργασίας Αποβλήτων του Κεντρικού Πάρκου Κυκλικής Οικονομίας Περιφέρειας Πειραιά, δυναμικότητας 250.000 τόνων, προϋπολογισμού 300,7 εκατ. ευρώ.Και οι δύο διαγωνισμοί στο πλαίσιο των οποίων έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον το σύνολο των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην αγορά (Όμιλος ΓΕΚ Τέρνα, Metlen, Motor Oil με τις Ηλέκτωρ και την Thalis, Aktor, Άβαξ, Μεσόγειος και Watt) έχουν σταματήσει (Φεβρουάριος 2022) στην ολοκλήρωση της Α’ φάσης της διαδικασίας.Σημειώνεται ότι αν οι εν λόγω διαγωνισμοί συνεχιστούν θα χρειαστεί να διαφοροποιηθούν οι κοινοπραξίες που συμμετείχαν στην πρώτη φάση, καθώς από τη στιγμή που ξεκίνησε η διαδικασία και μέχρι σήμερα στην αγορά αυτή έχουν επέλθει αλλαγές (εξαγορές εταιρειών).Η ΜΕΑ, λοιπόν, που θα εξυπηρετεί τις ανάγκες της Περιφερειακής Ενότητας Πειραιά είναι γνωστό ότι θα κατασκευαστεί στο Σχιστό, διαθέτει δηλαδή χωροθέτηση.Δεν έχει βρεθεί ακόμη (ή δεν έχει γίνει γνωστό) το σημείο της Αττικής που θα κατασκευαστεί το Κεντρικό Πάρκο Κυκλικής Οικονομίας Αττικής, το οποίο προορίζεται να εξυπηρετεί τις ανάγκες του Κεντρικού Τομέα Αθηνών και ορισμένων περιοχών του Νότιου Τομέα Αθηνών.Σε κάποιες περιπτώσεις εμφανίζεται η Φυλή ως έσχατη λύση για το Κεντρικό Πάρκο Κυκλικής Οικονομίας Αττικής, με τον δήμαρχο της περιοχής να αντιδρά σθεναρά σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο.Καμία εξέλιξηΗ «Ν» επικοινώνησε με τη διοίκηση του ΕΣΔΝΑ (ο οποίος έχει τη θέση του Φορέα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων – ΦΟΣΔΑ) και την πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ, θέτοντας το ερώτημα αν υπάρχει κάποια εξέλιξη ως προς τις Μονάδες Επεξεργασίας Απορριμμάτων της Αττικής. Η απάντηση ήταν αρνητική.Το ΥΠΕΝ ωστόσο δεν απάντησε για το αν υπάρχει η πρόθεση από την πλευρά της κυβέρνησης να μεταφερθεί σε αυτό η αρμοδιότητα της χωροθέτησης των αναγκαίων αυτών υποδομών, ούτε για το αν θα αλλάξει η σύνθεση του ΕΣΔΝΑ ώστε τον πρώτο λόγο να έχουν οι δήμαρχοι και όχι η Περιφέρεια. Τα δύο προαναφερόμενα σενάρια έχουν δει το φως της δημοσιότητας ως πληροφορίες.Προφανώς οι όποιες αλλαγές στο υφιστάμενο πλαίσιο δημιουργίας υποδομών διαχείρισης αποβλήτων στην Αττική δεν είναι θέμα μόνον του ΥΠΕΝ, το οποίο έχει πλήθος από εκκρεμότητες όσον αφορά τη δόμηση. Πρόκειται για ζήτημα που χρειάζεται αντιμετώπιση συνολικά από την κυβέρνηση, η οποία το τελευταίο διάστημα δεν δείχνει σε θέση να ανοίξει και άλλα μέτωπα, ακόμα και αν το θέμα αφορά τα απόβλητα του μισού πληθυσμού της χώρας.Πρόταση μέτρωνΤην κατάσταση αποτυπώνει εύγλωττα το Προσχέδιο Πρότασης Ολοκληρωμένης Δέσμης Μέτρων για τη διασφάλιση της επιχειρησιακής λειτουργίας των Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων που εκπονήθηκε από τον Κλάδο Αποβλήτων της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) για να υποβληθεί στους υπουργούς Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Εσωτερικών:«Η Ελλάδα βρίσκεται σε μια κρίσιμη μεταβατική φάση, αντιμέτωπη με πολλές αλλαγές και σημαντικές προκλήσεις. Τα τελευταία χρόνια έχει σημειωθεί πρόοδος στον τομέα των αποβλήτων, όπως η δημιουργία πρόσθετων υποδομών και η εφαρμογή κάποιων επιτυχημένων πρακτικών ξεχωριστής συλλογής βιοαποβλήτων, και προγραμμάτων Διαλογής στην Πηγή.Παρ’ όλα αυτά, οι βασικές προκλήσεις δεν ξεπεράστηκαν, οι στόχοι ανακύκλωσης δεν έχουν επιτευχθεί, ενώ η κατάσταση σχετικά με τη Διαχείριση των Στερεών Αποβλήτων (ΔΣΑ) σε μεγάλες περιφέρειες της χώρας παραμένει στάσιμη».
Πηγή: https://www.naftemporiki.gr
Πηγή φωτογραφίας: https://secure.gravatar.com
