11\3\2025
Τα μικροπλαστικά εξελίσσονται σε ένα σοβαρό ζήτημα δημόσιας υγείας. Έρευνες έχουν εντοπίσει αυτά τα μικροσωματίδια πλαστικού σε διάφορα όργανα του σώματός μας: στους πνεύμονες, στο ήπαρ, στους νεφρούς, στον πλακούντα, ακόμη και στο αίμα, στο σπέρμα και στο μητρικό γάλα.
Τώρα μια νέα έρευνα αποκαλύπτει ότι συσσωρεύονται και στον εγκέφαλο μας και μάλιστα σε ανησυχητικά υψηλές ποσότητες.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τη μελέτη που πραγματοποιήθηκε από ερευνητική ομάδα με επικεφαλής τον Matthew Campen, καθηγητή ιατρικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Νέου Μεξικού των ΗΠΑ, ο ανθρώπινος εγκέφαλος περιέχει κατά μέσο όρο 7 γραμμάρια μικροπλαστικών, ποσότητα αντίστοιχη με το βάρος ενός πλαστικού κουταλιού.
Η μελέτη, η οποία δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature, ανέλυσε αρχικά 52 δείγματα εγκεφαλικού ιστού, που συλλέχθηκαν το 2016 και το 2024. Ακολούθως οι επιστήμονες έλαβαν και πρόσθετα δείγματα από το 1997.
Σε όλα τα δείγματα εντοπίστηκαν μικροπλαστικά, αλλά η συγκέντρωσή τους ήταν σημαντικά αυξημένη στα πιο πρόσφατα και ειδικότερα σε ποσοστό 50%. Πλέον οι συγκεντρώσεις των μικροπλαστικών είναι της τάξης των 4.800 μικρογραμμαρίων ανά γραμμάριο, αντιπροσωπεύοντας το 0,5% του βάρους του εγκεφαλικού ιστού.
Σύμφωνα με τη New York Post, ο Matthew Campen επισημαίνει ότι η αύξηση στη συγκέντρωση των μικροπλαστικών αντικατοπτρίζει και την παγκόσμια αύξηση των πλαστικών απορριμμάτων. Η παγκόσμια παραγωγή πλαστικού έχει υπερδιπλασιαστεί τις τελευταίες δύο δεκαετίες, φθάνοντας πλέον συνολικά περίπου 400 εκατομμύρια τόνους ετησίως.
Πλαστικά και νευροεκφυλιστικές παθήσεις
Ακόμη πιο ανησυχητικό είναι το εύρημα ότι οι εγκέφαλοι 12 ατόμων με άνοια περιείχαν έως και 10 φορές περισσότερα μικροπλαστικά σε σχέση με τους εγκεφάλους υγιών ατόμων.
Αν και δεν έχει αποδειχθεί άμεση αιτιώδης σχέση και απαιτείται περαιτέρω έρευνα, η παρουσία πλαστικών σωματιδίων στον εγκέφαλο εκτιμάται πως ενδεχομένως και να συνδέεται με νευροεκφυλιστικές παθήσεις.
Πώς φτάνουν τα μικροπλαστικά στον εγκέφαλο;
Οι επιστήμονες θεωρούν ότι αυτά τα σωματίδια είναι αρκετά μικρά ώστε να διαπερνούν τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό, τον φυσικό μηχανισμό προστασίας του εγκεφάλου. Ωστόσο, ο ακριβής τρόπος με τον οποίο εισέρχονται στον εγκέφαλο παραμένει ασαφής.
Υπάρχουν δύο κύριες θεωρίες για το πώς τα μικροπλαστικά φτάνουν στον εγκέφαλό μας:
- Μέσω της διατροφής: Το νερό άρδευσης που περιέχει μικροπλαστικά μπορεί να επιμολύνει τις καλλιέργειες, οι οποίες στη συνέχεια καταναλώνονται από τα ζώα και καταλήγουν στα πιάτα μας. Με αυτόν τον τρόπο, τα μικροπλαστικά μπορεί να συσσωρεύονται στον οργανισμό μας.
- Μέσω της αναπνοής: Μικροσκοπικά πλαστικά σωματίδια στον αέρα μπορούν να εισέλθουν μέσω της ρινικής κοιλότητας και να φτάσουν στον εγκέφαλο μέσω του οσφρητικού βολβού.
Οι επιπτώσεις στην υγεία μας
Αν και οι μακροχρόνιες επιπτώσεις των μικροπλαστικών στον οργανισμό δεν έχουν πλήρως κατανοηθεί, τα πρώτα δεδομένα είναι ανησυχητικά. Έρευνες δείχνουν ότι αυτά τα σωματίδια μπορεί:
- Να προκαλέσουν φλεγμονή και οξειδωτικό στρες.
- Να διαταράξουν τη λειτουργία των κυττάρων.
- Να αυξήσουν τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων, εγκεφαλικών επεισοδίων και καρκίνου.
Τι μπορούμε να κάνουμε;
Δυστυχώς τα μικροπλαστικά είναι πλέον αναπόσπαστο κομμάτι του περιβάλλοντος και, όπως φαίνεται, και του ίδιου μας του εγκεφάλου. Παρ’ όλο που η πλήρης επίδρασή τους στην υγεία δεν έχει ακόμα αποσαφηνιστεί, η προληπτική μείωση της έκθεσης σε αυτά αποτελεί τη μόνη λογική επιλογή.
Σε αυτό το πλαίσιο μπορούμε:
- Να περιορίσουμε τα πλαστικά μιας χρήσης, όπως πλαστικά μπουκάλια και σακούλες.
- Να χρησιμοποιούμε γυάλινα ή μεταλλικά δοχεία αποθήκευσης και να μην ζεσταίνουμε το φαγητό σε πλαστικά σκεύη στον φούρνο μικροκυμάτων.
- Να φιλτράρουμε το πόσιμο νερό για να απομακρύνουμε πιθανές πλαστικές ίνες.
- Να χρησιμοποιούμε φίλτρα αέρα υψηλής ποιότητας και να καθαρίζουμε συχνά το σπίτι ώστε να μειώσουμε πιθανή συγκέντρωση μικροπλαστικών που μπορεί στη συνέχεια να μεταφερθούν στον οργανισμό σας μέσω του αέρα.
- Να αποφεύγουμε τα επεξεργασμένα τρόφιμα, καθώς έχει αποδειχτεί πως περιέχουν περισσότερα μικροπλαστικά.
Πηγή https://www.onmed.gr
Πηγή φωτογραφίας: https://secure.gravatar.com
