7/11/2025
Ένα σύστημα τεχνητής νοημοσύνης αναμένεται να είναι το νέο όπλο των επιστημόνων στην προσπάθεια τους να πετύχουν πιο έγκαιρη προειδοποίηση για μεγάλης διάρκειας και έντασης καύσωνες στην Ευρώπη, δεδομένου πως η υπερθέρμανση του πλανήτη φέρνει ολοένα υψηλότερες θερμοκρασίες με εκτεταμένες αρνητικές επιπτώσεις για τις κοινωνίες και τις οικονομίες.
Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Communications Earth & Environment, επιστήμονες από το Ευρωμεσογειακό Κέντρο για την Κλιματική Αλλαγή (CMCC) ανέπτυξαν ένα μοντέλο μηχανικής μάθησης το οποίο, όπως υποστηρίζουν, μπορεί να προβλέπει έντονα θερμικά φαινόμενα με μεγαλύτερη ακρίβεια και αποδοτικότητα από τις μεθόδους που χρησιμοποιούνται σήμερα.
Με τον τρόπο αυτό η Ευρώπη θα μπορεί να προετοιμάζεται ταχύτερα, έως και επτά εβδομάδες νωρίτερα, για την επικείμενη απειλή.
«Η μηχανική μάθηση θα γίνει θεμελιώδες κομμάτι της μελέτης της κλιματικής μεταβλητότητας», υποστήριξε η συγγραφέας της μελέτης, Δρ. ΜακΆνταμ.
«Η έρευνα έδειξε την αξία της στην πρόβλεψη ακραίων φαινομένων, αλλά αυτό είναι μόνο το πρώτο βήμα στο πώς θα εξασφαλίσουμε αποτελέσματα κατανοητά και επιστημονικά τεκμηριωμένα».
Τα θερμικά κύματα αποτελούν έναν από τους πιο θανατηφόρους κλιματικούς κινδύνους στην Ευρώπη. Οι εξαιρετικά υψηλές θερμοκρασίες του 2003, 2010 και 2022 προκάλεσαν δεκάδες χιλιάδες θανάτους, καταστροφή καλλιεργειών, ενεργειακή πίεση και υγειονομικές κρίσεις.
Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι τέτοια φαινόμενα θα γίνονται συχνότερα και θα είναι μεγαλύτερα σε ένταση και διάρκεια όσο ο πλανήτης θερμαίνεται.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, οι ερευνητές τονίζουν ότι τα έγκαιρα συστήματα προειδοποίησης μπορούν να σώσουν ζωές.
«Η έγκαιρη προειδοποίηση για εξαιρετικά θερμά καλοκαίρια μπορεί να βοηθήσει την κοινωνία να προετοιμαστεί, περιορίζοντας οικονομικές απώλειες και κινδύνους για την ανθρώπινη ζωή» τόνισε η ΜακΆνταμ, εξηγώντας πως εποχικές προβλέψεις ήδη από την άνοιξη θα μπορούσαν να δείξουν τις τάσεις για το καλοκαίρι.
Για τις προβλέψεις του, το σύστημα τεχνητής νοημοσύνης του CMCC αναλύει περίπου 2.000 διαφορετικούς κλιματικούς παράγοντες, από θερμοκρασία αέρα και συνθήκες στους ωκεανούς μέχρι υγρασία του εδάφους, ώστε να εντοπίσει τους συνδυασμούς που προαναγγέλλουν τη δημιουργία θερμικών κυμάτων. Μόλις εντοπίσει τα μοτίβα, μπορεί να παράγει προβλέψεις για όλη την Ευρώπη.
Η μέθοδος, σύμφωνα με τους ερευνητές, ισοδυναμεί ή και ξεπερνά την ακρίβεια των παραδοσιακών συστημάτων – ιδίως στη βόρεια Ευρώπη, όπου οι προβλέψεις θερμικών κυμάτων ήταν ιστορικά περιορισμένες.
Επίσης, οι επιστήμονες επισημαίνουν ως ένα ακόμη θετικό στοιχείο το γεγονός ότι το συγκεκριμένο μοντέλο χρειάζεται πολύ λιγότερη υπολογιστική ισχύ από τα συμβατικά κλιματικά μοντέλα, καθιστώντας την τεχνολογία προσιτή σε περισσότερες ερευνητικές ομάδες και κρατικούς φορείς.
