Χρηματιστήριο Ενέργειας: Τέθηκε σε εφαρμογή το 15λεπτο trading (γράφημα)

1/10/2025

Σε ισχύ τέθηκε στο Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας το νέο ευρωπαϊκό πλαίσιο που προβλέπει τις συναλλαγές ανά 15 λεπτά έναντι των 60 λεπτών που ήταν μέχρι τώρα.

Ήδη από σήμερα 1η Οκτωβρίου η εικόνα των συναλλαγών στο ΕΧΕ παρουσιάζει μια εντελώς διαφορετική μορφή λόγω της πύκνωσης των «χτυπημάτων». Κάτι που, τουλάχιστον μέχρι να ρολάρει το νέο σύστημα, επιφυλάσσει ενδεχομένως μεγαλύτερες και συχνότερες διακυμάνσεις.

Προηγήθηκε μια αρκετά μεγάλη περίοδος δοκιμών και τεχνικών προετοιμασιών ώστε το ΕΧΕ να είναι έτοιμο, όπως και οι άλλες ευρωπαϊκές αγορές, να θέσει σε λειτουργία τον νέο κανονισμό.

Κρίσιμο ρόλο προς αυτή την κατεύθυνση έπαιξε και η δημόσια διαβούλευση της ΡΑΑΕΥ επί της πρότασης του Ελληνικού Χρηματιστηρίου Ενέργειας για τις αναγκαίες τροποποιήσεις του Κανονισμού Λειτουργίας της Αγοράς Επόμενης Ημέρας και Ενδοημερήσιας Αγοράς, η οποία διήρκεσε μέχρι τις 22 Σεπτεμβρίου. Στόχος ήταν να καταστεί εφικτή η μετάθεση σε προγενέστερο χρόνο της έναρξης των τεχνικών ελέγχων επικύρωσης εντολών στην Αγορά Επόμενης Ημέρας.

Οι αλλαγές και οι στόχοι

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι πλέον η μέση ωριαία τιμή θα προκύπτει από τα τέσσερα 15λεπτα και ανάλογα με τις διακυμάνσεις που καταγράφονται σε αυτά.

Με βάση την πρόταση του ΕΧΕ και λόγω της πολυπλοκότητας του συστήματος των 15λεπτων MTU/προϊόντων, προβλέπεται μετάθεση της χρονικής στιγμής έναρξης επικύρωσης εντολών από τις 11 το πρωί στις 9:30 το πρωί καθώς και (μετά την 1η Οκτωβρίου) μετάθεση της χρονικής στιγμής επικύρωσης εντολών από τις 9:30 το πρωί στις 4 το απόγευμα της επόμενης ημέρας.

Επί της ουσίας, από χθες 30 Σεπτεμβρίου και εφεξής η ηλεκτρική ενέργεια γίνεται αντικείμενο συναλλαγής (αγορά-πώληση) σε χρονικές μονάδες 15 λεπτών στην Ευρωπαϊκή Ενιαία Σύζευξη Προηγούμενης Ημέρας, με πρώτη ημερομηνία παράδοσης σήμερα 1η Οκτωβρίου 2025.

Ένας από τους βασικούς στόχους του νέου συστήματος είναι η ευκολότερη ενσωμάτωση των ΑΠΕ, καθώς με τις συναλλαγές ανά 15 λεπτά, αντί της μίας ώρας, επιτρέπεται μεγαλύτερη ακρίβεια στην εξισορρόπηση προσφοράς και ζήτησης, δεδομένης της αστάθειας στην παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές. Έτσι, θεωρητικά, διασφαλίζεται περισσότερο η αποφυγή σημείων συμφόρησης ή και διακοπών ρεύματος.

Με άλλα λόγια, επιδιώκεται, -και με τη χρήση σύγχρονων εργαλείων-, η σταθερότητα του δικτύου, μέσω της όσο το δυνατόν μεγαλύτερης ευθυγράμμισης μεταξύ παραγωγής και ζήτησης.

Η «πρεμιέρα»

Κατά τη σημερινή «πρεμιέρα» του νέου συστήματος στην εγχώρια χονδρεμπορική αγορά ενέργειας, η μέση τιμή της μεγαβατώρας διαμορφώνεται στα 122,92 ευρώ, μειωμένη κατά 14,81% σε σχέση με χθες που ήταν στα 144,28 ευρώ. Ωστόσο, κατά τη διακύμανση καταγράφονται αυξημένες τιμές με τη χαμηλότερη στα 68 ευρώ/MWh και την υψηλότερη στα 381,39 ευρώ/MWh (έναντι 54,21 ευρώ/MWh και 367,91 ευρώ/MWh, αντίστοιχα χθες) τις απογευματινές ώρες όταν κυριαρχούν στο σύστημα οι μονάδες φυσικού αερίου.

Όσον αφορά το ενεργειακό μίγμα της ηλεκτροπαραγωγής, το φυσικό αέριο οδηγεί την κούρσα, -όπως και τις προηγούμενες μέρες-, με ποσοστό 43,08%, ενώ οι ΑΠΕ έρχονται δεύτερες με 34,39%. Ακολουθούν οι εισαγωγές με 9,71%, ο λιγνίτης με 6,38% και τα υδροηλεκτρικά με 3,16%.

Πάντως, το φυσικό αέριο στην ευρωπαϊκή αγορά κατέγραψε χθες νέα πτώση. Συγκεκριμένα, στο σημείο αναφοράς του TTF τα συμβόλαια παράδοσης τον Νοέμβριο έκλεισαν στα 31,42 ευρώ/MWh, με ημερήσια μείωση της τιμής κατά 3,54%.