29/8/2025
Μοιάζει με πλάσμα βγαλμένο από παραμύθι, με λαμπερές μπλε, ασημί αποχρώσεις και ασυνήθιστο σχήμα. Κι όμως, πίσω από την ιδιαίτερη του εμφάνιση, κρύβεται ένας ύπουλος κίνδυνος.
Ο «μπλε δράκος» (Glaucus atlanticus), μπορεί να έχει μήκος μόλις τεσσάρων εκατοστών, όμως, ένα μόνο τσίμπημά του αρκεί για να προκαλέσει έντονο πόνο και σοβαρή αλλεργική αντίδραση.
Τις τελευταίες ημέρες το είδος έκανε την εμφάνισή του στις ακτές της Ισπανίας προκαλώντας ανησυχία τόσο σε δημοτικές αρχές, όσο σε λουόμενους. Για προληπτικούς λόγους, καθώς προς το παρόν δεν υπάρχουν αναφορές για τσιμπήματα, απαγορεύθηκε η κολύμβηση σε ορισμένες παραλίες.
«Μην το αγγίζετε, ούτε καν με γάντια. Ειδοποιήστε τους ναυαγοσώστες ή τις αρχές. Εάν σας τσιμπήσει, ξεπλύνετε με θαλασσινό νερό και πηγαίνετε σε σταθμό πρώτων βοηθειών ή κέντρο υγείας», τόνισε σε ανάρτησή του στην επίσημη σελίδα του στο Instagram ο Χοσέ Λουίς Σάεθ, δήμαρχος του Γκουαρνταμάρ ντελ Σεγκούρα στο Αλικάντε, όπου βρέθηκαν αρκετά δείγματα του είδους.
Αν και μικροσκοπικό, αυτό το θαλάσσιο μαλάκιο φέρει ισχυρό δηλητήριο, ικανό να προκαλέσει έντονο πόνο σε όποιον το αγγίξει, καθώς ο οργανισμός του αποθηκεύει τοξίνες από άλλα θαλάσσια ζώα, όπως η πορτογαλική καραβέλα – ή πορτογάλος πολεμιστής – με την οποία τρέφεται. Μάλιστα, οι ειδικοί τονίζουν ότι δεν πρέπει να έρχεται σε επαφή με γυμνό δέρμα ακόμα και αν είναι νεκρό, καθώς μπορεί ακόμα να απελευθερώνει δηλητήριο.
Συνηθίζεται στα νερά του Ατλαντικού, του Ειρηνικού και του Ινδικού Ωκεανού και θεωρείται σπανιότερο για τη Μεσόγειο, με τελευταία του παρουσία στις Βαλεαρίδες Νήσους το 1705, ωστόσο τα ρεύματα εικάζεται ότι παρέσυραν άτομα του πληθυσμού στις ακτές της Ισπανίας.
Η παρουσία του οδήγησε τις δημοτικές αρχές να ανακοινώσουν το προσωρινό κλείσιμο αρκετών παραλιών στο Κάμπο ντε Γιβραλτάρ, όπως η Σοτογκράντε και η Σάντα Μπάρμπαρα ιν Λα Λινέα.
Παράλληλα, παρότι είχε αρθεί το μέτρο στην Γκουαρνταμάρ ντελ Σεγκούρα, μία ημέρα αργότερα υψώθηκε εκ νέου κόκκινη σημαία, καθώς ανιχνεύθηκαν πέντε ακόμα «μπλε δράκοι».
Το δημοτικό συμβούλιο του Κανέτ ντε Μπερενγκέρ στη Βαλένθια, σε ανακοίνωση ανέφερε πως παρότι δεν αποτελεί κίνδυνο, «αυτό το μικρό θαλάσσιο μαλάκιο τρέφεται με μέδουσες όπως η πορτογαλική καραβέλα και αποθηκεύει το δηλητήριό τους. Η επαφή μπορεί να προκαλέσει κνησμό, τσούξιμο, ερυθρότητα και, σε σπάνιες περιπτώσεις, εμετό ή αλλεργικές αντιδράσεις».
Ο καθηγητής Βιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Κάντιθ και ειδικός στους θαλάσσιους γυμνοσάλιαγκες, Χουάν Λούκας Θερβέρα, μιλώντας στην ισπανική εφημερίδα El Pais λίγες ημέρες αφότου εθεάθησαν οι πρώτοι «μπλε δράκοι» επιχείρησε να καθησυχάσει τους πολίτες χαρακτηρίζοντας «υπερβολική αντίδραση» το κλείσιμο των ακτών, καθώς όπως είπε «δεν υπάρχουν επιστημονικά στοιχεία για τον κίνδυνο που αντιμετωπίζουν» οι λουόμενοι.
«Εφόσον τρέφεται με την πορτογαλική καραβέλα, το οποίο είναι πολύ τοξικό, οι άνθρωποι πιστεύουν ότι και αυτό το είδος πρέπει να είναι τοξικό», εξήγησε και πρόσθεσε ότι συσσωρεύει και αποθηκεύει ως άμυνα τα τοξικά κύτταρα που είναι υπεύθυνα για την κνίδωση που προκαλούν.
Πρόσθεσε, δε, ότι καθώς δεν υπάρχουν μελέτες, αυτό που έχει σημασία είναι να παρατηρηθεί αν η παρουσία τους γίνει συχνότερη το ερχόμενο διάστημα. «Αυτό που θα ήταν πολύ ενδιαφέρον είναι να το παρακολουθούμε και, όταν κάποιος δει ένα άτομο, να το φωτογραφίσει και να μας το στείλει για να έχουμε ένα αρχείο», συμπλήρωσε.
Όπως αναφέρει το δημοσίευμα, η παρουσία τους συνδέεται με την άνοδο της θερμοκρασίας στη Μεσόγειο, η οποία στα τέλη Ιουνίου ξεπέρασε τους 28 βαθμούς, με θερμικές ανωμαλίες πέντε βαθμών.
Ακριβώς επειδή δεν υπάρχουν δεδομένα, οι επιστήμονες αποδίδουν την παρουσία τους στις παραλίες της Ανδαλουσίας στα ισχυρά ωκεάνια ρεύματα και στις αυξανόμενες θερμοκρασίες που προκύπτουν από την υπερθέρμανση του πλανήτη. Τα νερά της Μεσογείου και του Ατλαντικού είναι ολοένα θερμότερα, εντείνοντας την άφιξη αυτού του είδους, το οποίο αυτό το καλοκαίρι «αντικατέστησε» την πορτογαλική καραβέλα.
Οι «μπλε δράκοι» είναι δεινοί κολυμβητές και αναζητώντας θερμότερα νερά, είναι πιθανότερο να προήλθαν από τον Ατλαντικό Ωκεανό, με τα ρεύματα να τα οδήγησαν στις παράκτιες περιοχές της Ισπανίας, χώρα που δεν ανήκει στο φυσικό οικότοπό τους.
Οδηγίες σε περίπτωση που συναντήσετε «μπλε δράκο»
Μην το αγγίζετε, ακόμα κι αν φαίνεται νεκρό ή έχει ξεβραστεί στην ακτή.
Ειδοποιήστε τους ναυαγοσώστες ή καλέστε το 112
Αν σας τσιμπήσει:
Ξεπλύνετε την πληγείσα περιοχή με θαλασσινό νερό (όχι γλυκό νερό, ξύδι ή οινόπνευμα, τα οποία μπορούν να επιδεινώσουν το τσούξιμο).
Αφαιρέστε προσεκτικά τυχόν υπολείμματα από νηματοκύστες με ένα κλαδί ή γάντια, ποτέ με γυμνά χέρια.
Εφαρμόστε ένα κρύο επίθεμα (τυλιγμένο σε ύφασμα) για να μειώσετε τον πόνο και το πρήξιμο.
Ζητήστε αμέσως ιατρική βοήθεια, ειδικά εάν παρουσιάσετε δυσκολία στην αναπνοή, ζάλη ή σοβαρή αλλεργική αντίδραση.
