29/8/2025
Κλιματική αλλαγή, συρρίκνωση οικοτόπων, εντατική γεωργία, χρήση φυτοφαρμάκων, χωροκατακτητικά είδη, ασθένειες… Πολλοί και σοβαροί είναι οι παράγοντες που εντείνουν τη μείωση των πληθυσμών μελισσών σε παγκόσμιο επίπεδο προκαλώντας αλυσιδωτές αντιδράσεις τόσο στην υγεία του οικοσυστήματος, όσο στην παραγωγή τροφίμων για τον άνθρωπο.
Οι μέλισσες, άλλωστε, συμβάλλουν στην επικονίαση του 70% των παγκόσμιων καλλιεργειών.
Σε μία προσπάθεια να ενισχύσουν τις πολύτιμες μέλισσες, επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης ανέπτυξαν ένα είδος «υπερτροφής» που μπορεί να βοηθήσει τα έντομα να προστατευθούν από τις περιβαλλοντικές απειλές και τις επιπτώσεις της ανθρώπινης παρέμβασης.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, σε διάστημα τριών μηνών καταγράφηκαν έως και 15 φορές περισσότερα νεαρά άτομα που έφτασαν στην ενηλικίωση χάρη στην «υπερτροφή» που χορηγήθηκε στις κυψέλες σε συνθήκες εργαστηρίου.
Όπως αναφέρει το BBC, στις ΗΠΑ, οι απώλειες αποικιών ετησίως έφτασαν το 40-50% την τελευταία δεκαετία, ενώ στο Ηνωμένο Βασίλειο, μελισσοκόμοι αναφέρουν ότι χάνουν έως και τα 3/4 των αποικιών τους σε έναν χειμώνα.
«Παρότι οι κυψέλες ήταν γεμάτες τροφή, οι μέλισσες απλώς εξαφανίστηκαν», είπε ο Νικ Μένσικοφ, πρόεδρος της Ένωσης Μελισσοκόμων Cardiff, Vale and Valleys.
Οι πιο χρήσιμοι επικονιαστές, τρέφονται με γύρη και νέκταρ χάρη στα οποία ο οργανισμός τους δέχεται τα απαραίτητα για την ανάπτυξή τους, λιπίδια και στερόλες.
Όταν οι μελισσοκόμοι εκμεταλλεύονται προς πώληση το μέλι ή όταν δεν υπάρχει αρκετή διαθέσιμη γύρη, φαινόμενο που παρατηρείται ολοένα συχνότερα, δίνουν στα έντομα συμπληρωματική τροφή.
Ωστόσο, η τροφή αυτή αποτελείται από πρωτεΐνη, αλεύρι, ζάχαρη και νερό και ανέκαθεν δεν είχε τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζονται οι μέλισσες.
Χάρη στην 15ετή προσπάθεια των ερευνητών, κατέστη δυνατή η ανίχνευση των στερολών που χρειάζονται οι μέλισσες, αλλά και η παραγωγή τους σε εργαστήριο με τη χρήση γενετικά τροποποιημένης μαγιάς.
Ανέμειξαν διαφορετικές πρωτεΐνες, λιπίδια, διαφορετικές ποσότητες υδατανθράκων και θρεπτικά συστατικά που χρειάζονται οι μέλισσες σε μία πάστα που θυμίζει «cookie dough», την οποία κατανάλωσαν με μεγάλη προθυμία.
«Όταν οι μέλισσες έχουν πλήρη διατροφή, είναι πιο υγιείς και λιγότερο ευάλωτες σε ασθένειες», δήλωσε στο βρετανικό δίκτυο η καθηγήτρια Τζεραλντίν Ράιτ κι επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας. Σύμφωνα με την ειδικό, η τροφή αυτή θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμη κατά τη διάρκεια περιόδων όπου παρατηρείται μειωμένη ανθοφορία.
«Αυτή η τεχνολογική ανακάλυψη παρέχει όλα τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζονται οι μέλισσες για να επιβιώσουν, πράγμα που σημαίνει ότι μπορούμε να συνεχίσουμε να τις ταΐζουμε ακόμα και όταν δεν υπάρχει αρκετή γύρη. Είναι πραγματικά ένα τεράστιο επίτευγμα», τόνισε η Ράιτ.
Βέβαια, επισήμανε ότι θα χρειαστούν περισσότερες δοκιμές για να αξιολογηθούν τα οφέλη της τροφής στην υγεία τους και να διαπιστώσουν τι προτιμούν περισσότερο, ωστόσο εκτιμά πιθανό το συμπλήρωμα να είναι διαθέσιμο σε μελισσοκόμους και αγρότες σε διάστημα δύο ετών.
