3/7/2025
Η κλιματική αλλαγή μεταβάλλει τον τρόπο με τον οποίο τα δέντρα του Αμαζονίου επεξεργάζονται το ηλιακό φως που απορροφούν, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο New Phytologist από ερευνητές του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν (MSU) που αποκαλύπτει πώς τα δέντρα του τροπικού δάσους του Αμαζονίου διαχειρίζονται το έντονο ηλιακό φως.
Οι επιστήμονες με τη βοήθεια φορητού οργάνου – MultispeQ που αναπτύχθηκε στο αμερικανικό πανεπιστήμιο – κατάφεραν να καταγράψουν τα φωτόνια που απορροφώνται από τα χιλιάδες φύλλα σε διαφορετικά ύψη και σε διάφορες συνθήκες.
Χάρη στα δεδομένα που συγκέντρωσαν ανέλυσαν τον τρόπο με τον οποίο τα φύλλα εξισορροπούν το εισερχόμενο φως με την ικανότητά τους να φωτοσυνθέτουν ή να διοχετεύουν την υπερβολική ενέργεια.
Σύμφωνα με το Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν, ο Λεονάρντο Ζικάρντι, υποψήφιος διδάκτορας του MSU για περίπου τέσσερα χρόνια σκαρφάλωνε σε ύψος 60 μέτρων ώστε να συγκεντρώσει όλα τα απαραίτητα στοιχεία.
Διαπιστώθηκε, λοιπόν, ότι τα δέντρα στο τροπικό δάσος του Αμαζονίου λειτουργούν σαν κεραίες, απορροφώντας τεράστιες ποσότητες ηλιακής ενέργειας που πρέπει να διαχειρίζονται προσεκτικά.
Όπως εξηγούν οι ειδικοί, όταν τα δέντρα απορροφούν περισσότερη ενέργεια από όση μπορούν να χρησιμοποιήσουν για τη φωτοσύνθεση, αυτή πρέπει να διαχέεται με ασφάλεια, είτε ως θερμότητα είτε επανεκπέμπεται ως φως, σε μια διαδικασία γνωστή ως φθορισμός χλωροφύλλης.
Οι επιστήμονες επισημαίνουν πως η κλιματική αλλαγή, όχι μόνο επιφέρει σοβαρές επιπτώσεις στο περιβάλλον που συνδέονται με την ξηρασία, αλλά μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη ποσότητα ηλιακού φωτός που δέχεται το δάσος.
Όπως αναφέρουν στην έκθεση, το φαινόμενο αυτό παρατηρείται γιατί σε ξηρότερες συνθήκες υπάρχουν λιγότερες νεφώσεις, επομένως ευνοείται η διέλευση περισσότερου ηλιακού φωτός προκαλώντας στρες στα δέντρα.
Χάρη στη μελέτη η ερευνητική ομάδα διαπίστωσε ότι πολλά σημεία από την κομοστέγη συνέχισαν τη φωτοσύνθεση, αλλά με διαφορετικούς τρόπους.
Σε χαμηλό ή μέτριο φως τα φύλλα εξισορροπούν την κατανάλωση ενέργειας φωτοσυνθέτοντας και εκπέμποντας εκ νέου το φως, αλλά σε έντονο στρες από υπερβολικό φως και ξηρασία αυτή η ισορροπία διαταράσσεται.
«Οι μηχανισμοί θερμικής προστασίας υπερφορτώνονται, η φωτοσύνθεση μειώνεται και ο φθορισμός μπορεί να αυξηθεί, σηματοδοτώντας πιθανή βλάβη στον φωτοσυνθετικό μηχανισμό», αναφέρει το πανεπιστήμιο.
Με λίγα λόγια, τα φύλλα μπορεί να φθορίζουν περισσότερο και ο φωτοσυνθετικός μηχανισμός τους είναι πιθανό να μειωθεί, με αποτέλεσμα να διαταραχθεί η παραγωγικότητα του οικοσυστήματος σε περίοδο ξηρασίας.
«Ήταν ένα μακρύ ταξίδι. Από το 2019, έχουμε πραγματοποιήσει πολλαπλές έρευνες πεδίου σε όλες τις εποχές, σκαρφαλώνοντας σε γιγάντια δέντρα στην καρδιά του Αμαζονίου για να κατανοήσουμε πώς αυτά τα δάση ανταποκρίνονται στις περιβαλλοντικές αλλαγές.
Έχουμε περάσει εκατοντάδες ώρες πάνω στην κομοστέγη κάνοντας μετρήσεις -μερικές από τις πιο έντονες και ικανοποιητικές εργασίες που έχω κάνει ποτέ, δήλωσε ο Ζικάρντι.
