22/7/2025
Η μείωση του κολλαγόνου δεν γίνεται ξαφνικά, ξεκινά σιωπηλά. Σαν εκείνο το WhatsApp group που κάποτε λάτρευες αλλά πλέον υπάρχει μόνο για τα χρόνια πολλά. μέρα πετάγεσαι από το κρεβάτι με ελαστικά γόνατα και σφριγηλό δέρμα.
Την επόμενη, οι αρθρώσεις σου αρχίζουν να βγάζουν περίεργους ήχους. Το λαστιχάκι για τα μαλλιά κάνει τρεις γύρους αντί για δύο.
Δεν είναι λοιπόν τυχαίο που το κολλαγόνο έχει γίνει τάση. Το ρίχνουμε στον καφέ, το πίνουμε ανάμεσα στα meetings, το μασάμε σαν καραμέλα.
Η αίσθηση ότι μπορείς να “ξαναχτίσεις” πιο δυνατό δέρμα, πιο υγιείς αρθρώσεις και πιο λαμπερά μαλλιά, είναι κάπως παρήγορη σ’ έναν κόσμο που διαρκώς μοιάζει να καταρρέει.
Η μείωση του κολλαγόνου είναι σαν μια αργή, δομική αποσύνθεση πραγμάτων που κάποτε θεωρούσες δεδομένα, και η ανθρώπινη ανάγκη να κρατηθείς από αυτά.
Τι είναι το κολλαγόνο;
Είναι η πιο άφθονη πρωτεΐνη στο σώμα μας, σκέψου το σαν τη “βιολογική κόλλα” που κρατά το σώμα σου όρθιο, τα χαρακτηριστικά του προσώπου σταθερά, και το bounce στο δέρμα σου ζωντανό. Υπάρχουν τουλάχιστον 28 τύποι κολλαγόνου, αλλά οι βασικοί είναι οι εξής:
Τύπος I: Δέρμα, οστά, τένοντες, σύνδεσμοι – περίπου το 90% του κολλαγόνου στο σώμα
Τύπος II: Χόνδροι και αρθρώσεις
Τύπος III: Δέρμα, αγγεία, εσωτερικά όργανα
Το σώμα παράγει κολλαγόνο συνδυάζοντας αμινοξέα από τροφές πλούσιες σε πρωτεΐνη, με τη βοήθεια βιταμίνης C, ψευδαργύρου και χαλκού. Ωστόσο, από τα μέσα έως τα τέλη των 20s σου, η παραγωγή αρχίζει να μειώνεται κατά περίπου 1% ετησίως.
Η μείωση ξεκινά με 1% κάθε χρόνο μετά τα 20, και φτάνοντας στα 40, η παραγωγή μειώνεται ακόμη περισσότερο, με εμφανή πλέον τα σημάδια της γήρανσης.
Πώς φαίνεται η μείωση κολλαγόνου εξωτερικά;
Δέρμα: Λιγότερη ελαστικότητα, περισσότερη χαλάρωση
Το κολλαγόνο προσφέρει δομή και σφριγηλότητα στο δέρμα. Με την πτώση των επιπέδων του, παρατηρείς:
Λεπτές γραμμές και ρυτίδες
Απώλεια ελαστικότητας και “γεμάτης” όψης
Ξηρότητα, θαμπάδα και πιο αργή επούλωση
Η ισορροπία μεταξύ παραγωγής και αποδόμησης του κολλαγόνου είναι λεπτή. Με το πέρασμα του χρόνου, τα κύτταρα που παράγουν κολλαγόνο επιβραδύνονται. Παράλληλα, εξωτερικοί και εσωτερικοί παράγοντες, όπως η έκθεση στον ήλιο, η διατροφή, το στρες και οι ορμονικές αλλαγές (ιδίως στην εμμηνόπαυση), επιταχύνουν τη διάσπαση του.
Το σώμα μας είναι ένα σύστημα σε διαρκή αλλαγή. Το κολλαγόνο καταστρέφεται και αναδομείται συνεχώς. Το πρόβλημα ξεκινά όταν αυτή η ισορροπία διαταράσσεται.
Μαλλιά: Αδύναμη ρίζα, πιο αργή ανάπτυξη
Το κολλαγόνο περιβάλλει και στηρίζει τον θύλακα της τρίχας. Όταν μειώνεται:
Τα μαλλιά λεπταίνουν
Σπάνε πιο εύκολα
Μεγαλώνουν πιο αργά
Το τριχωτό μπορεί να ξηραίνεται ή να ερεθίζεται
Αρθρώσεις: Από «κρακ» σε… κανονική χορωδία
Ο Τύπος II κολλαγόνου λειτουργεί σαν “μαξιλάρι” για τις αρθρώσεις. Όταν μειώνεται:
Ο χόνδρος γίνεται πιο λεπτός και ευάλωτος
Εμφανίζεται δυσκαμψία ή πόνος, κυρίως μετά από άσκηση
Η αποκατάσταση επιβραδύνεται και η φλεγμονή επιμένει
Δεν είναι μόνο θέμα ηλικίας. Αθλητές, χορευτές και όσοι είχαν έντονη σωματική δραστηριότητα από μικροί, μπορεί να νιώσουν τις συνέπειες νωρίτερα.
Οι βαθύτερες επιπτώσεις: έντερο, οστά και διάθεση
Το κολλαγόνο υπάρχει και στο εντερικό τοίχωμα, γι’ αυτό κάποιοι διατροφολόγοι συνδέουν τη μείωσή του με πεπτικά προβλήματα ή αυξημένη διαπερατότητα του εντέρου (γνωστό ως “leaky gut”). Τα οστά μας αποτελούνται κατά 30% από κολλαγόνο, οπότε η μείωση συμβάλλει και στη χαμηλότερη οστική πυκνότητα με τα χρόνια.
Πρόσφατες έρευνες συνδέουν το κολλαγόνο και με τη διάθεση και την ενέργεια, λόγω του ρόλου του στον άξονα εντέρου-εγκεφάλου και στην ισορροπία αμινοξέων. Η επιστήμη είναι ακόμα στα πρώτα της βήματα, αλλά οι μαρτυρίες πληθαίνουν.
Μπορείς να επιβραδύνεις τη μείωση του κολλαγόνου;
Δεν μπορείς να την σταματήσεις εντελώς (εκτός αν έχεις ανακαλύψει χρονομηχανή, οπότε σε παρακαλώ, πες μας), αλλά μπορείς να ενισχύσεις την παραγωγή του και να μειώσεις τον ρυθμό απώλειας.
Τι να προσθέσεις στη διατροφή σου:
Πρωτεΐνη (αυγά, ψάρι, κοτόπουλο, τόφου) για αμινοξέα
Βιταμίνη C (αμλα, πορτοκάλια, πιπεριές) για σύνθεση κολλαγόνου
Ψευδάργυρος + χαλκός (ξηροί καρποί, σπόροι, οστρακοειδή) για υποστήριξη της διαδικασίας
Τι να αποφύγεις:
Ζάχαρη και υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα (προκαλούν γλυκοζυλίωση, που βλάπτει το κολλαγόνο)
Κάπνισμα και ρύπανση (οξειδωτικό στρες = καταστροφή κολλαγόνου)
Έκθεση στον ήλιο χωρίς αντηλιακό (οι ακτίνες UVA είναι ο νούμερο 1 εχθρός του κολλαγόνου)
Συμπληρώματα κολλαγόνου: Βοηθάνε ή είναι απλώς μόδα;
Υπάρχουν αυξανόμενα στοιχεία ότι μπορεί να βοηθήσουν, αρκεί να έχεις ρεαλιστικές προσδοκίες. Η πρόσληψη πεπτιδίων κολλαγόνου μπορεί να βελτιώσει την ενυδάτωση, να μειώσει τις ρυτίδες και τις πανάδες από τον ήλιο. Τα πρώτα αποτελέσματα φαίνονται σε 4 εβδομάδες, αλλά τα πλήρη οφέλη έρχονται μετά από 12–16 εβδομάδες συνεχούς χρήσης.
Η φόρμουλα έχει σημασία. Αναζήτησε υδρολυμένο κολλαγόνο (γνωστό και ως peptides), που απορροφάται πιο εύκολα, και συστατικά όπως βιταμίνη C ή υαλουρονικό οξύ που ενισχύουν τη σύνθεση.
Δεν είναι μαγική λύση, αλλά αν είσαι από τους ανθρώπους που θυμούνται να παίρνουν τα συμπληρώματά τους, αξίζει να το εντάξεις στην καθημερινότητά σου.
Πρέπει να ξεκινήσεις ρουτίνα ενίσχυσης κολλαγόνου;
Μόνο αν το θέλεις. Η μείωση του κολλαγόνου είναι μέρος της ανθρώπινης φύσης, όχι κάποιο “πρόβλημα” που πρέπει να φτιαχτεί.
Αλλά αν αναρωτιέσαι γιατί το δέρμα σου φαίνεται διαφορετικό, γιατί πονάνε οι αρθρώσεις σου μετά από λίγη ώρα καθισιού ή γιατί οι μπούκλες σου έχουν χάσει την ελαστικότητά τους, τότε αξίζει να ξέρεις τι ακριβώς συμβαίνει από μέσα.
Πηγή: https://womenonly.skai.gr
