26/6/2025
Πιο συχνή και πιο σοβαρή αναμένεται να γίνει η υπνική άπνοια όσο η θερμοκρασία αυξάνεται, σύμφωνα με μελέτη που διεξήχθη από το Πανεπιστήμιο Φλίντερς στην Αυστραλία.
Σύμφωνα με την έκθεση που δημοσιεύθηκε στο Nature Communications, η άνοδος της θερμοκρασίας οδηγεί σε ακόμα σοβαρότερη αποφρακτική υπνική άπνοια και εκτιμάται ότι η κοινωνική επιβάρυνση από το σύνδρομο θα διπλασιαστεί στις περισσότερες χώρες τα επόμενα 75 χρόνια.
Ο επικεφαλής συντάκτης και ειδικός για θέματα που συνδέονται με τον ύπνο, Μπαστιάν Λεσά από το FHMRI Sleep Health, τονίζει ότι αυτή είναι η πρώτη μελέτη που αποτυπώνει με ποιο τρόπο η υπερθέρμανση του πλανήτη επηρεάζει την αναπνοή κατά τη διάρκεια του ύπνου και συνδέεται με την υγεία, την ευημερία και την τοπική οικονομία.
Οι ερευνητές ανέλυσαν δεδομένα ύπνου από περίπου 116.000 ανθρώπους παγκοσμίως χρησιμοποιώντας αισθητήρα υποστρώματος για την εκτίμηση της σοβαρότητας του συνδρόμου.
Για κάθε χρήση καταγράφηκαν στοιχεία από 500 νύχτες, τα οποία μελετήθηκαν σε συνδυασμό με πληροφορίες σχετικά με τη θερμοκρασία.
Επιπλέον, με τη χρήση υπολογιστικών μοντέλων για την οικονομία της υγείας εφάρμοσαν δείκτη που χρησιμοποιείται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και αποτυπώνει τον αντίκτυπο της ασθένειας, του τραυματισμού και της πρόωρης θνησιμότητας.
Σκοπός των ειδικών ήταν να ποσοτικοποιήσουν την ευημερία και την κοινωνική επιβάρυνση εξαιτίας της αυξημένης συχνότητας της αποφρακτικής υπνικής άπνοιας από την άνοδο της θερμοκρασίας, σύμφωνα με διαφορετικά κλιματικά σενάρια.
Διαπιστώθηκε ότι οι υψηλότερες θερμοκρασίες συσχετίστηκαν με 45% αυξημένη πιθανότητα ένα άτομο που κοιμάται να εμφανίσει αποφρακτική υπνική άπνοια σε μια δεδομένη νύχτα.
Τα ευρήματα διέφεραν ανάλογα με την περιοχή, με τους κατοίκους των ευρωπαϊκών χωρών να εμφανίζουν υψηλότερα ποσοστά υπνικής άπνοιας σε σύγκριση με εκείνους που ζούσαν στην Αυστραλία και τις ΗΠΑ, κάτι που οι ερευνητές αποδίδουν στον διαφορετικό βαθμό χρήσης του κλιματισμού.
Η υπνική άπνοια που διαταράσσει την αναπνοή κατά τη διάρκεια του ύπνου επηρεάζει σχεδόν 1 δισεκατομμύριο ανθρώπους παγκοσμίως και, εάν δεν αντιμετωπιστεί ή είναι σοβαρή, αυξάνει τον κίνδυνο άνοιας και νόσου Πάρκινσον, υπέρτασης, καρδιαγγειακών παθήσεων, άγχους και κατάθλιψης, μειωμένης ποιότητας ζωής, τροχαίων ατυχημάτων και θνησιμότητας από κάθε αιτία, σύμφωνα με προηγούμενη έρευνα.
Μόνο στην Αυστραλία, επισημαίνουν οι ειδικοί, το οικονομικό κόστος που σχετίζεται με την κακή ποιότητα ύπνου, συμπεριλαμβανομένων των διαταραχών ύπνου όπως η άπνοια, έχει εκτιμηθεί σε 66 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως.
«Αυτή η μελέτη μας βοηθά να κατανοήσουμε πώς περιβαλλοντικοί παράγοντες όπως το κλίμα μπορεί να επηρεάσουν την υγεία, διερευνώντας εάν οι θερμοκρασίες περιβάλλοντος επηρεάζουν τη σοβαρότητα της υπνικής άπνοιας», ανέφερε ο Λεσά και δήλωσε έκπληκτος από το μέγεθος της σύνδεσης ανάμεσα στη θερμοκρασία και τη σοβαρότητα της διαταραχής.
«Οι υψηλότερες θερμοκρασίες συσχετίστηκαν με 45% αυξημένη πιθανότητα κάποιος που κοιμάται να εμφανίσει αποφρακτική υπνική άπνοια σε μια δεδομένη νύχτα», συμπλήρωσε ο επικεφαλής της μελέτης.
Επιπλέον, οι επιστήμονες εκτιμούν ότι η αύξηση της συχνότητας του συνδρόμου συσχετίζεται με «απώλεια περίπου 800.000 ετών υγιούς ζωής στις 29 χώρες που μελετήθηκαν. Αυτός ο αριθμός είναι παρόμοιος με άλλες ιατρικές παθήσεις, όπως η διπολική διαταραχή, η νόσος Πάρκινσον ή οι χρόνιες νεφρικές παθήσεις».
Οι ερευνητές τονίζουν ότι χωρίς άμεσα μέτρα και πρωτοβουλίες για τον περιορισμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη, η επιβάρυνση από τη νόσο μπορεί να διπλασιαστεί έως το 2100, ακριβώς εξαιτίας της αύξησης της θερμοκρασίας.
