16/6/2025
Δυσοίωνες είναι οι προβλέψεις για την εξέλιξη της θερμικής καταπόνησης στη χώρα μας, καθώς η κλιματική αλλαγή εντείνει την άνοδο των θερμοκρασιών.
Σύμφωνα με νέα μελέτη της μονάδας ΜΕΤΕΟ/meteo.gr του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ), που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Science of the Total Environment, μέχρι το 2060 η θερμοκρασία στην Ελλάδα ενδέχεται να αυξηθεί πάνω από 1,5 βαθμό Κελσίου σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν.
Η θερμική καταπόνηση –γνωστή και ως θερμικό στρες– εκφράζει την πίεση που δέχεται ο ανθρώπινος οργανισμός όταν εκτίθεται σε ακραίες θερμοκρασίες, είτε λόγω ζέστης είτε λόγω κρύου.
Όταν η θερμοκρασία ανεβαίνει σε υψηλά επίπεδα και συνδυάζεται με υγρασία, έλλειψη αέρα και ηλιακή ακτινοβολία, το σώμα δυσκολεύεται να διατηρήσει τη φυσιολογική θερμοκρασία του, με αποτέλεσμα φαινόμενα όπως υπερβολική εφίδρωση, αφυδάτωση, εξάντληση, και σε ακραίες περιπτώσεις θερμοπληξία. Αντίστοιχα, σε συνθήκες ψύχους, μπορεί να προκύψουν υποθερμία και κρυοπαγήματα.
Για την αποτύπωση αυτών των συνθηκών χρησιμοποιείται ο Δείκτης Καθολικού Θερμικού Κλίματος (UTCI), που συνεκτιμά όχι μόνο τη θερμοκρασία αέρα, αλλά και τη σχετική υγρασία, την ταχύτητα ανέμου και την ακτινοβολία, προσφέροντας μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα της αίσθησης θερμότητας που βιώνει το ανθρώπινο σώμα.
Σύμφωνα με τον UTCI, θερμοκρασίες μεταξύ 26°C και 32°C προκαλούν «μέτρια» θερμική καταπόνηση, 32°C έως 38°C «ισχυρή», 38°C έως 46°C «πολύ ισχυρή», ενώ πάνω από τους 46°C θεωρούνται «ακραία επικίνδυνες».
Τα σενάρια για τις επόμενες δεκαετίες
Η μελέτη στηρίχθηκε σε δεδομένα υψηλής ανάλυσης από τη βάση EURO-CORDEX για την περίοδο 2031–2060, χρησιμοποιώντας δύο σενάρια εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου: ένα μετριοπαθές (RCP 4.5) και ένα απαισιόδοξο (RCP 8.5).
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα:
Η μέση αύξηση της θερμοκρασίας UTCI σε όλη τη χώρα κυμαίνεται από 1°C έως 1,5°C στο σενάριο RCP 4.5 και από 1,4°C έως 2°C στο σενάριο RCP 8.5.
Οι βορειότερες περιοχές, τα δυτικά ορεινά της ηπειρωτικής Ελλάδας, καθώς και τα νησιά του Ιονίου και του Ανατολικού Αιγαίου αναμένεται να βιώσουν τις μεγαλύτερες αυξήσεις.
Το καλοκαίρι αναμένεται η μεγαλύτερη επιβάρυνση, με τη μέση θερμοκρασία UTCI να αυξάνεται κατά 1,6°C (RCP 4.5) και έως 2°C (RCP 8.5).
Ραγδαία αύξηση των ημερών θερμικής καταπόνησης
Κατά τη διάρκεια του έτους:
- Οι ημέρες με «ισχυρή» θερμική καταπόνηση θα αυξηθούν από 6–21 ημέρες (RCP 4.5) έως 7–27 ημέρες (RCP 8.5).
- Οι ημέρες με «πολύ ισχυρή» θερμική καταπόνηση θα φτάσουν έως και 22 (RCP 4.5) και έως 28 (RCP 8.5). Η αύξηση αυτή θα είναι ιδιαίτερα έντονη σε περιοχές της Δυτικής Ελλάδας, της Πελοποννήσου, της Θεσσαλίας και της Αττικής.
Τα ευρήματα επιβεβαιώνουν ότι η θερμική καταπόνηση θα αποτελέσει μείζονα πρόκληση δημόσιας υγείας και ασφάλειας τις επόμενες δεκαετίες, αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα περιορισμού των εκπομπών και προσαρμογής στις νέες κλιματικές συνθήκες.
