24/6/2025
Χρειάστηκαν περίπου 10 χρόνια και σχεδόν 2.000 δεδομένα για να καταλήξουν θαλάσσιοι επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο Νόρθιστερν των ΗΠΑ ότι η πλαστική ρύπανση εξαπλώνεται στον πυθμένα των ωκεανών.
Ήταν ήδη γνωστό από παλαιότερες μελέτες ότι πλαστικά υπολείμματα συσσωρεύονται σε δίνες που παγιδεύουν και συγκεντρώνουν απόβλητα στην επιφάνεια της θάλασσας, αλλά η νέα έρευνα αποκαλύπτει ότι κάτω από αυτήν τα πλαστικά επιπλέουν, αιωρούνται, και φτάνουν μέχρι τον πυθμένα.
Αναλυτικότερα, προκύπτει ότι ένα «πέπλο» μικροπλαστικών καλύπτει τα βάθη του ωκεανού του Βόρειου Ατλαντικού και των παρακείμενων περιοχών, αποκαλύπτοντας ότι η πλαστική ρύπανση διεισδύει πολύ βαθύτερα από ό,τι εκτιμούσαν οι επιστήμονες στο παρελθόν.
Όπως αναφέρει η έκθεση που δημοσιεύθηκε στο Nature, τα σωματίδια που μπορεί να είναι λεπτότερα από ανθρώπινη τρίχα, ταξιδεύουν με τα ρεύματα και καταλήγουν αργά στο βυθό.
Μέχρι πρότινος οι ερευνητές μελετούσαν τα απορρίμματα που συγκεντρώνονταν στην επιφάνεια, αλλά η νέα μελέτη στα ιζήματα περιοχών αποκαλύπτει ότι η δυναμική των στροβίλων είναι τέτοια που τα βυθίζει ολοένα πιο βαθιά.
Τα περισσότερα δείγματα ελήφθησαν από σημεία με συχνές διελεύσεις πλοίων και στις παράκτιες περιοχές του βόρειου ημισφαιρίου με πυκνούς πληθυσμούς και τεκμηριωμένη κακή διαχείριση των αποβλήτων.
Οι ερευνητές εξεπλάγησαν από τα βάθη που έφτασε η πλαστική ρύπανση, με τον θαλάσσιο επιστήμονα Ααρών Στάμπινς να τονίζει ότι «τα πλαστικά είναι σχεδόν παντού».
Όπως είπε βρίσκονται στην Ανταρκτική, τα Ιμαλάια όπου μεταφέρονται από τον άνεμο, «αλλά το να τα βρίσκουμε καλά κατανεμημένα σε όλο τον ωκεανό προκαλεί έκπληξη».
Πλαστικά όπως το πολυαιθυλένιο και το πολυπροπυλένιο επιπλέουν στην επιφάνεια, ενώ άλλα όπως το τερεφθαλικό πολυαιθυλένιο (PET) που χρησιμοποιείται για την κατασκευή μπουκαλιών νερού, είναι πυκνά και είναι πιο πιθανό να βυθιστούν.
Εντούτοις, βρέθηκε σε διαφορετικά βάθη της θάλασσας. Το γεγονός ότι τα μικροπλαστικά βρίσκονται παντού μεταξύ της επιφάνειας και του πυθμένα της θάλασσας θα μπορούσε να εξηγηθεί από το μέγεθος, πρόσθεσε ο Στάμπινς.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, τα μικροπλαστικά που εντοπίζονται στον πυθμένα είναι απίθανο να έχουν άμεσο αντίκτυπο στους ανθρώπους, αλλά θα μπορούσαν εύκολα να καταλήξουν στην τροφή.
Καθώς τα περισσότερα από αυτά είναι μικρότερα των 20 μικρομέτρων μπορούν να καταναλωθούν από το ζωοπλαγκτόν, το οποίο αποτελεί τροφή για μεγαλύτερα θαλάσσια ζώα.
Μάλιστα, από παλαιότερες μελέτες αποδεικνύεται ότι κωπήποδα και κριλ καταναλώνουν μικρο- και νανοπλαστικά γιατί νομίζουν ότι πρόκειται για φύκια.
«Οι οργανισμοί θα μπορούσαν να τρέφονται σε αυτές τις ζώνες και να καταναλώνουν αυτά τα πλαστικά, καθώς και τα τοξικά μόρια που μεταφέρουν, τα οποία θα μπορούσαν να κατανεμηθούν στους ιστούς των ψαριών και τελικά να τα καταναλώνουμε», συμπλήρωσε ο ειδικός.
Οι επιστήμονες καλούν σε λήψη άμεσων μέτρων, όπως ο περιορισμός των πλαστικών μίας χρήσης και η ανάπτυξη τεχνολογιών που θα συγκεντρώνουν τα μικροπλαστικά πριν αυτά φτάσουν στον ωκεανό.
