4/9/2024
«Αγαπητή θεία Λούσι»: Έτσι ξεκινά τις επιστολές του ο μικρός Πάντινγκτον, από μία σοφίτα στο Λονδίνο, περιγράφοντας στην αγαπημένη του θεία με κάθε λεπτομέρεια όλες τις περιπέτειες που ζει καθημερινά με την οικογένεια Μπράουν, η οποία τον «υιοθέτησε» όταν τον βρήκε με μία βαλίτσα ανά χείρας στο σιδηροδρομικό σταθμό Πάντινγκτον. Ο μικρός αρκούδος με το χαρακτηριστικό μπλε duffel coat και το κόκκινο καπέλο μεγάλωσε με τη θεία του στο Περού. Όταν όμως, εκείνη πήγε να ζήσει σε οίκο ευγηρίας στη Λίμα, έστειλε στη Μεγάλη Βρετανία τον αγαπημένο της ανιψιό με μία ετικέτα περασμένη από το λαιμό του που έγραφε «Παρακαλώ φροντίστε αυτό το αρκουδάκι. Σας ευχαριστώ». Για καλή του τύχη από το σημείο πέρασε η τετραμελής οικογένεια Μπράουν και έκτοτε η ευγενική αρκούδα ζει μαζί τους, προσπαθώντας να κάνει φίλους, προσεγγίζοντας ακόμα και τον δύστροπο γείτονα κύριο Κάρι.
Έχουν περάσει περισσότερα από 60 χρόνια από τότε που εκδόθηκε το πρώτο βιβλίο με τον συμπαθή Πάντινγκτον, δημιούργημα του Βρετανού Τόμας Μάικλ Μποντ, ο οποίος βάσισε τον ήρωά του σε ένα μοναχικό αρκουδάκι που παρατήρησε σε ένα ράφι ενός καταστήματος στο Λονδίνο την παραμονή των Χριστουγέννων του 1956 που τελικά αγόρασε σαν δώρο για τη σύζυγό του. Και όμως, οι ιστορίες του ακόμα ενθουσιάζουν τα παιδιά σε όλο τον κόσμο. Τα βιβλία του έχουν μεταφραστεί σε 30 γλώσσες, έχουν πουληθεί περισσότερα από 35 εκατ. αντίτυπα, ενώ την αγάπη του κοινού κέρδισαν οι τηλεοπτικές σειρές και οι κινηματογραφικές ταινίες με πρωταγωνιστή τον αρκούδο.
Αν ρωτήσει κανείς ένα παιδί ποια είναι η αγαπημένη λιχουδιά του μικρού Πάντινγκτον θα φωνάξουν με μία φωνή: Το σάντουιτς με μαρμελάδα, το οποίο κρατά πάντα κάτω από το καπέλο του για… ώρα ανάγκης. Ποιος μπορεί, άλλωστε, να ξεχάσει τον απολαυστικό του διάλογο με τη βασίλισσα Ελισάβετ όταν τον συναντά για τσάι στο Παλάτι του Μπάκιγχαμ λίγο πριν την έναρξη του Platinum Party για το Πλατινένιο Ιωβηλαίο. Κατά τη διάρκεια της συνάντησής τους, η βασίλισσα αποκαλύπτει ότι και η ίδια κρατάει πάντα ένα σάντουιτς με μαρμελάδα στην τσάντα της. Το βίντεο που στο YouTube έχει συγκεντρώσει περισσότερες από 21 εκατ. θεάσεις ήταν μία από τις τελευταίες δημόσιες εμφανίσεις της Ελισάβετ λίγο πριν το θάνατό της στις 8 Σεπτεμβρίου 2022.
Μέλι, όχι μαρμελάδα
Υπάρχει, όμως, Πάντινγκτον στη φύση; Στην πραγματικότητα ο ήρωας των βιβλίων είναι η αρκούδα των Άνδεων που συναντάται στην περίφημη οροσειρά, από τη Βενεζουέλα έως τη Βολιβία. Η γούνα της είναι συνήθως μαύρη και γύρω από τα μάτια, τη μουσούδα ή το στήθος μπορεί να φέρει ωχροκίτρινα σημάδια. Αυτά τα σημάδια γύρω από τα μάτια έχουν χαρίσει στο ζώο το προσωνύμιο «διοπτροφόρος αρκούδα».
Είναι το μοναδικό είδος αρκούδας στη Νότια Αμερική και χαρακτηρίζεται ευάλωτο από τον Κόκκινο Κατάλογο Απειλούμενων Ειδών της Διεθνούς Ένωσης Προστασίας της Φύσης (IUCN), με τον πληθυσμό του να υπολογίζεται σε περίπου 2.500-10.000 άτομα.
Όπως αναφέρει το WWF απειλείται από τους συνήθεις υπόπτους: Κατακερματισμός των ενδιαιτημάτων, κλιματική αλλαγή και λαθροθηρία. Η κατασκευή δρόμων, οι παράνομες καλλιέργειες οπιούχου παπαρούνας, η χρήση γης για βοσκοτόπια, η κοπή δέντρων για χρήση ξύλου, η εξόρυξη ορυκτών και πετρελαίου έχουν υποβαθμίσει το βιότοπο της αρκούδας.
Όπως αναφέρει το BBC, σε αντίθεση με τον Πάντινγκτον, η πραγματική αρκούδα των Άνδεων τρέφεται κυρίως με βρομελιοειδή που σχετίζονται με τον ανανά και άλλα φυτά που αναπτύσσονται στις πλαγιές των βουνών.
Ωστόσο, οι περιβαλλοντικές συνθήκες κι η ανθρώπινη δραστηριότητα δυσκολεύει την αναζήτηση τροφής, έτσι η αρκούδα προσεγγίζει περισσότερο τις ανθρώπινες κοινότητες, με αποτέλεσμα να θέτει στο στόχαστρό της καλλιέργειες και σε μερικές περιπτώσεις ζώα.
Δεν είναι τυχαίο ότι για πολλά χρόνια η αρκούδα θεωρείτο η βασική αιτία για τα νεκρά ζώα κτηνοτρόφων, καθώς και για την καταστροφή καλλιεργειών ιδίως αραβοσίτου. Επομένως, οι ντόπιοι τις σκότωναν παρότι έχει αποδειχθεί ότι οι επιθέσεις σε βοοειδή είναι ελάχιστες, με το BBC να κάνει λόγο για μόλις 5%-10% περιστατικά. Όλα αυτά την ώρα που οι ειδικοί εκφράζουν ανησυχία ότι με τη μείωση του πληθυσμού η αρκούδα των Άνδεων θα αναμειχθεί με άλλους πληθυσμούς, με τη διασταύρωση των ειδών να μη θεωρείται θετική.
Υπάρχει λύση; Η Βολιβιανή βιολόγος Χιμένα Βελέζ-Λιέντο μελέτησε ένα πλάνο ώστε να αποτραπούν οι συγκρούσεις αγροτών με τις αρκούδες και αυτό δεν ήταν άλλο από την ανάπτυξη της μελισσοκομίας.
Η βιολόγος που είναι ιδρύτρια του Προγράμματος Διατήρησης Σαρκοφάγων των Άνδεων (ACCP), ξεκίνησε ένα πρόγραμμα μελισσοκομίας με 10 κυψέλες στο Σαν Λορενσίτο της Βολιβίας, το οποίο αρχικά λειτούργησε ως μέσο ώστε να εκπαιδευτούν οι ντόπιοι ώστε στην πορεία να δραστηριοποιηθούν επαγγελματικά. Στόχος ήταν η εναλλακτική οικονομική δραστηριότητα αντί της κτηνοτροφίας. Αφορμή στάθηκε ο αριθμός αρκούδων που σκότωναν οι κάτοικοι της περιοχής, αφού τις κατηγορούσαν για την απώλεια των βοοειδών τους, παρότι ο θάνατός τους είχε προέλθει από άλλους παράγοντες όπως ασθένειες, ατυχήματα ή τσίμπημα από φίδια.
Το εγχείρημα της ειδικού που συνεργάζεται και με το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και τον ζωολογικό κήπο του Τσέστερ στο Ηνωμένο Βασίλειο, ήταν επιτυχημένο, με τους νέους μελισσοκόμους να χρησιμοποιούν το μέλι και την πρόπολη για δική τους κατανάλωση ή να το θέτουν προς πώληση, συγκεντρώνοντας ετησίως έως και 2.000 δολάρια. Με αυτόν τον τρόπο κερδίζουν χρήματα κι έχουν μικρότερο κίνδυνο οικονομικής απώλειας σε περίπτωση θανάτου βοοειδούς. Μπορεί αρχικά η κοινότητα να δίσταζε να συνεργαστεί, ωστόσο στην πορεία η στάση άλλαξε όταν συνειδητοποίησαν τα οφέλη από την παρουσία της αρκούδας.
Όπως αναφέρει το βρετανικό δημοσίευμα, η αρκούδα των Άνδεων είναι ο «κηπουρός του δάσους», αφού μεταφέρει σπόρους μέσω των περιττωμάτων της που ενισχύουν την αναγέννηση των οικοσυστημάτων.
Είναι εντυπωσιακό ότι από την έναρξη του προγράμματος, η κτηνοτροφία στην κοινότητα έχει μειωθεί κατά 17%, με κάποιους να έχουν πουλήσει τα ζώα τους, αφού η μελισσοκομία τους παρέχει εισόδημα καθιστώντας τις οικογένειες λιγότερο εξαρτημένες από την κτηνοτροφία.
Αναλυτικότερα, σύμφωνα με το BBC το ήμισυ του μέσου εισοδήματός τους προέρχεται πλέον από την κτηνοτροφία, το 30% από το μέλι και το 20% από τη γεωργία, ενώ την ίδια ώρα έχει αυξηθεί ο αριθμός των αρκούδων στην περιοχή, από πέντε σε 40 το 2024.
Πηγή: https://www.newmoney.gr
Πηγή φωτογραφίας: https://secure.gravatar.com
