27/2/2024
Νγκελ Νιάκι σημαίνει «δάσος από μέλισσες» στη γλώσσα Φούλα της δυτικής και κεντρικής Αφρικής. Πράγματι στο καταφύγιο Νγκελ Νιάκι που βρίσκεται στο οροπέδιο Μαμπίλα της Νιγηρίας στη βορειοδυτική Αφρική και εκτείνεται σε 40 τετραγωνικά χιλιόμετρα βρίσκουν «στέγη» περισσότερα από 12 είδη μελισσών.
Το είδος, όμως, που επικρατεί σε ποσοστό άνω του 40% είναι η μέλισσα της οικογένειας Apis mellifera, η οποία αποτελεί τη ραχοκοκαλιά της τοπικής βιομηχανίας μελιού, αποτελώντας σημαντική πηγή εισοδήματος για τις κοινότητες κοντά αλλά και εντός του καταφυγίου.
Το Νγκελ Νιάκι με το υψηλό επίπεδο βιοποικιλότητας αποτελεί ιδανικό περιβάλλον για είδη που απειλούνται με εξαφάνιση όπως ο αφρικανικός βούβαλος και πολλά είδη πιθήκων και χιμπατζήδων.
Όπως αναφέρει δημοσίευμα του δικτύου Mongabay, όμως, απειλείται από την υπερβολική εκμετάλλευση εκτάσεων για γεωργικούς σκοπούς, αλλά και το κυνήγι, την υλοτομία, ενώ η ξεχωριστή μορφολογία του το καθιστά σημαντικό τουριστικό προορισμό με αποτέλεσμα την έντονη ανθρώπινη παρουσία με τις συνήθεις επιπτώσεις στο οικοσύστημα.
Σε μία προσπάθεια να ενταθούν τα μέτρα για την προστασία του το 2005 ξεκίνησε το πρόγραμμα διατήρησής του Nigerian Montane Forest Project (NMFP) σε συνεργασία του πανεπιστημίου Γκόμπε της Νιγηρίας με το πανεπιστήμιο του Κάντερμπερι της Νέας Ζηλανδίας. Στόχος της πρωτοβουλίας ήταν η εκπαίδευση, η έρευνα, η προστασία και η διαχείριση των δασών.
Πριν την έναρξη του προγράμματος οι μελισσοκόμοι συνήθιζαν να συλλέγουν το μέλι χρησιμοποιώντας φωτιά -και όχι το σύνηθες καπνιστήρι- με αποτέλεσμα αρκετές μέλισσες να σκοτώνονται.
Σήμερα, έχουν εκπαιδευτεί να χρησιμοποιούν τα φορητά καπνιστήρια ώστε οι μέλισσες απλώς να απομακρύνονται από τις κυψέλες κατά τη διάρκεια της συγκομιδής του μελιού.
Με αυτόν τον τρόπο, εκατομμύρια μέλισσες επιβιώνουν και επομένως παράγουν περισσότερο μέλι, ενώ παράλληλα παρέχουν μία ακόμα πολύτιμη υπηρεσία στο οικοσύστημα, την επικονίαση.
«Η μελισσοκομία στο Νγκελ Νιάκι ξεκίνησε από την εποχή των προγόνων μας. Την κληρονομήσαμε από τους προγόνους μας. Πιστεύουμε ότι και τα παιδιά μας θα την ακολουθήσουν» δήλωσε στο Mongabay ένας από τους μελισσοκόμους.
Ωστόσο, τόνισε ότι για να διατηρηθεί το επάγγελμα πρέπει να προστατευτεί το δάσος, γιατί «αν το δάσος καταστραφεί, οι μέλισσες θα δε θα υπάρχουν πια».
Όπως είπε, στο παρελθόν πολλοί ήταν εκείνοι που για χρόνια χωρίς να το γνωρίζουν προκάλεσαν ζημία στο δάσος πιστεύοντας εσφαλμένα ότι ο πληθυσμός των μελισσών δε θα αλλοιωνόταν ποτέ.
«Αυτό το πρόγραμμα ήταν διαφωτιστικό. Πρέπει να αποφύγουμε τα λάθη των προγόνων μας», συμπλήρωσε.
Με την εκπαίδευση και τις επιχορηγήσεις εκφράζονται ελπίδες ότι οι φτωχότεροι της περιοχής θα μπορούν να απασχοληθούν ώστε να κερδίσουν τα προς το ζην, τη στιγμή που στη Νιγηρία τουλάχιστον το 40% του πληθυσμού ζει στην απόλυτη ένδεια.
Παράλληλα, η αξία των μελισσών δεν έγκειται μόνο στην παραγωγή μελιού. Ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών εκτιμά ότι περίπου το ήμισυ της συνολικής παγκόσμιας παραγωγής καλλιεργειών και 87 από τις 115 κορυφαίες καλλιέργειες τροφίμων παγκοσμίως εξαρτώνται από την επικονίαση από τις μέλισσες.
«Οι μελέτες μας για την επικονίαση είναι σημαντικές για τις κοινότητες και για την παγκόσμια επιστημονική κοινότητα. Οι συστάσεις μας μπορούν να βοηθήσουν τους ντόπιους να προβλέψουν πότε και πώς να φυτέψουν δέντρα ή καλλιέργειες για βελτιωμένη παραγωγικότητα και βιοπορισμό», δήλωσε ο επιστημονικός συντονιστής του NMFP, Ντάμπο Γκάμπριελ.
Πηγή: https://www.newmoney.gr
Πηγή φωτογραφίας: https://secure.gravatar.com
