21/2/2024
Τα ακραία καιρικά φαινόμενα, οι πλημμύρες, οι ισχυρές βροχοπτώσεις και στη συνέχεια η παρατεταμένη περίοδος ξηρασίας με τις καταστροφικές συνέπειές της, η αυξημένη θερμοκρασία ως συνέπεια της ανθρωπογενούς κλιματικής αλλαγής, απειλούν την ανθρωπότητα, ανατρέποντας όσα γνωρίζαμε έως σήμερα, μεταξύ άλλων, για την πρόσβαση σε πόσιμο νερό και αλλά και για την επισιτιστική ασφάλεια.
Η αλλαγή των κλιματικών προτύπων σε όλο τον κόσμο -σε συνδυασμό με τον πόλεμο στην Ουκρανία και την πανδημία- έχει οδηγήσει πολλές κοινότητες να δίνουν μάχη για επιβίωση με τους πιο ευάλωτους να σηκώνουν το βάρος της κρίσης περιπλανώμενοι στο άγνωστο αφού κανείς δε μπορεί να τους διαβεβαιώσει για το μέλλον.
Ανάμεσα στις περιοχές που πλήττονται αντιμετωπίζοντας σοβαρή επισιτιστική κρίση είναι η υποσαχάρια Αφρική με σχεδόν 114 εκατομμύρια ανθρώπους να μην έχουν πρόσβαση σε βασικά αγαθά. Στο σύνολό της η ήπειρος μαστίζεται από παρατεταμένη ξηρασία, πλημμύρες ακόμα και σμήνη ακριδών της ερήμου, οι εισβολές των οποίων αναμένεται να κλιμακωθούν τις επόμενες δεκαετίες εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής.
Γυναίκες παλεύουν να βρουν έστω ελάχιστη τροφή και νερό για τα παιδιά τους, ζώα λιμοκτονούν και σβήνουν από δίψα και πείνα, οι καλλιέργειες δεν καταφέρνουν να επιβιώσουν και για αυτό το λόγο διενεργούνται έρευνες στις ΗΠΑ για την ανάπτυξη τεχνολογιών ανθεκτικές στην ξηρασία, το κρύο και την υπερβολική ζέστη. Οι έγκυες και θηλάζουσες δεν καλύπτουν τις διατροφικές ανάγκες τους, με τις διεθνείς οργανώσεις να καλούν σε άμεση λήψη μέτρων για επιτακτική παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας.
Δεν είναι μόνο η Αφρική, όμως, που πλήττεται καθώς περιοχές της Μεσογείου δε μένουν αλώβητες από την παγκόσμια αναταραχή και την περιβαλλοντική κρίση.
Εξαρτημένες κοινότητες από τις εισαγωγές, με την αστάθεια της παγκόσμιας αγοράς, την άνοδο των τιμών, τις ανησυχίες για τον ενεργειακό εφοδιασμό και τις διαταραχές στις αλυσίδες εφοδιασμού τροφίμων εξαιτίας περιορισμών, βιώνουν σοβαρό πλήγμα.
Για ορισμένα τρόφιμα, δε, οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής γίνονται ακόμα πιο αισθητές, από τις θερμοκρασίες ρεκόρ και τα ακραία καιρικά φαινόμενα.
Ανάμεσα σε αυτά το ελαιόλαδο που έπειτα από μία μακρά ξηρή και ζεστή περίοδο τα ελαιόδεντρα της Μεσογείου επηρεάστηκαν δυσμενώς προκαλώντας κακή σοδειά. Κατά συνέπεια οι τιμές του ελαιόλαδου εκτοξεύτηκαν, ενώ τα αποθέματα έχουν μειωθεί σημαντικά. Αντιστοίχως, οι καλλιεργητές ρυζιού βιώνουν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής τα τελευταία χρόνια είτε εξαιτίας της ξηρασίας είτε των πλημμυρών. Η Ιταλία για παράδειγμα όπου καλλιεργείται περίπου το 50% του ρυζιού της Ευρωπαϊκής Ένωσης προειδοποίησε τον περασμένο χρόνο ότι η παραγωγή έχει μειωθεί σημαντικά εξαιτίας της ξηρασίας. Στην Ασία και την Ινδία από τη μία το ξηρό κλίμα και από την άλλη οι μουσώνες κατέστρεψαν σοδειές με αποτέλεσμα είτε να ελαττωθούν, είτε να σταματήσουν οι εξαγωγές ορισμένων κατηγοριών ρυζιού.
Από την άλλη, δείχνει παράδοξο, αλλά τα ακραία καιρικά φαινόμενα με τους καύσωνες, την ξηρασία, τις πυρκαγιές, τις σφοδρές καταιγίδες και τις πλημμύρες, μοιάζουν να παίρνουν μία φυσιολογική μορφή, συνηθισμένη και όχι πια… ακραία.
Οι ειδικοί εξάλλου, παρατηρούν ότι το φυσιολογικό πλέον μπορεί να μην υπάρχει, αφού η συχνότητα με την οποία επαναλαμβάνονται τα φαινόμενα ακυρώνει το χαρακτήρα του ασυνήθιστου.
Αρκεί να αναλογιστεί κανείς την περίοδο που προηγήθηκε με τον περασμένο Ιανουάριο να είναι ο όγδοος κατά σειρά θερμότερος μήνας με τη μέση θερμοκρασία να σπάει ρεκόρ σε Ευρώπη και Αμερική. Ανάλογες είναι οι προγνώσεις και για το 2024 με τους επιστήμονες να προειδοποιούν ότι φέτος ενδέχεται να καταγραφούν θερμοκρασίες που θα ξεπεράσουν εκείνες του περασμένου έτους, το οποίο χαρακτηρίστηκε το πιο θερμό έτος στην ιστορία -από το 1850 που καταγράφονται δεδομένα- με μέση θερμοκρασία σε παγκόσμιο επίπεδο τους 14,98 βαθμούς Κελσίου και κατά 1,48 βαθμούς Κελσίου θερμότερο από το προβιομηχανικό επίπεδο.
Δυσοίωνες είναι οι προβλέψεις και από τη Διακυβερνητική Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) που «βλέπει» ότι οι καύσωνες και οι ξηρασίες θα γίνουν συχνότεροι και σοβαρότεροι τις επόμενες δεκαετίες, με καταστροφικές συνέπειες για τη γεωργία, τα οικοσυστήματα και τον πληθυσμό.
Παράλληλα από τα κλιματικά μοντέλα προκύπτει ότι λιγότερες θα είναι οι βροχοπτώσεις στην ανατολική Μεσόγειο με σοβαρές επιπτώσεις στους υδάτινους πόρους και τη διατήρηση των οικοσυστημάτων.
Επιτακτική, λοιπόν, κρίνεται η ανάγκη εφαρμογής μέτρων για τη μείωση των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα ώστε να περιοριστεί η κλιματική αλλαγή, να προωθηθούν ενέργειες για την ενίσχυση του αγροτικού τομέα, να τεθούν θεμέλια για ένα νέο μοντέλο βιώσιμης ανάπτυξης, να βελτιωθεί η διαχείριση του υδάτινου δικτύου, να πραγματοποιηθούν επενδύσεις για συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης για την ξηρασία με την ελπίδα οι δράσεις να μετριάσουν τις συνέπειες της περιβαλλοντικής κρίσης.
Πηγή: https://www.newmoney.gr
Πηγή φωτογραφίας: https://secure.gravatar.com
