23/8/2023
«Αστερίσκους» στην αύξηση του κόστους του φιλόδοξου project για τους «έξυπνους μετρητές» κατά 333,6 εκατ. ευρώ θέτει η ΡΑΑΕΥ στην απόφασή της για την έγκριση του Σχεδίου Ανάπτυξης Δικτύου 2022-2026 του ΔΕΔΔΗΕ.
Παράλληλα, η Ρυθμιστική Αρχή «έκοψε» ορισμένα προτεινόμενα έργα, με σημαντικότερο αυτό για την «Ψηφιοποίηση του Αρχείου» του Διαχειριστή, προϋπολογισμού 110 εκατ. ευρώ.
Το «καπέλο» των 333,6 εκατ. ευρώ
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι στο ΣΑΔ 2022-2026 περιλαμβάνονται 139 έργα συνολικού προϋπολογισμού 3.308 εκατ. ευρώ, έναντι 115 έργων του ΣΑΔ 2021-2025 συνολικού προϋπολογισμού 2.449 εκατ. ευρώ. Παρατηρείται, δηλαδή, μια αύξηση του κόστους κατά 859 εκατ. ευρώ (+35%).
Μεγάλο μέρος αυτής της επιβάρυνσης οφείλεται στην αναθεώρηση του προϋπολογισμού για το εμβληματικό έργο των «έξυπνων μετρητών», όπου ο σχετικός διαγωνισμός είναι ενεργός αν και «εν αναμονή» δικαστικών εξελίξεων μετά τον αποκλεισμό της Landis+Gyr και την απόφασή της να εξαντλήσει όλα τα νομικά μέσα.
Υπενθυμίζεται ότι ο αρχικός προϋπολογισμός του project ήταν στα 830 εκατ. ευρώ και στο νέο ΕΣΕΚ εκτινάχθηκε στα 1.163,6 εκατ. ευρώ, ανεβάζοντας το κόστος κατά 333,6 εκατ. ευρώ.
Στην απόφαση του Κλάδου Ενέργειας της ΡΑΑΕΥ για την έγκριση του Σχεδίου Ανάπτυξης του Δικτύου (ΣΑΔ) για την περίοδο 2022-2026, η οποία ελήφθη στις 20 Ιουλίου 2023 γίνεται αναλυτική αναφορά στην υπόθεση.
Όπως τονίζεται «σε σχέση με το εν λόγω έργο, ο Διαχειριστής εισηγήθηκε την αναθεώρηση του προϋπολογισμού στο ποσό των 1,163,6 εκατ. ευρώ σε σχέση με την αρχική εκτίμηση και τον αντίστοιχο προϋπολογισμό με τον οποίο το έργο εντάχθηκε στον σχεδιασμό ανάπτυξης δικτύου με το ΣΑΔ 2021-2025, λόγω αναθεώρησης στον σχεδιασμό, στις επιχειρησιακές και τεχνικές απαιτήσεις του έργου και λόγω μεταβολών στις συνθήκες της αγοράς (κόστος εξοπλισμού), όπως αναφέρεται στην αναθεωρημένη μελέτη που υπέβαλε.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τον αναθεωρημένο σχεδιασμό του συστήματος, προβλέπεται ότι η επεξεργασία των μετρητικών δεδομένων θα παρέχεται στον Διαχειριστή ως υπηρεσία (Software as a Service), αξιοποιώντας τεχνολογίες υπολογιστικού νέφους, στη βάση συμβάσεων εγγυημένου επιπέδου υπηρεσιών (SLAs) για την παροχή υπηρεσιών συλλογής και διαχείρισης δεδομένων εντός προκαθορισμένων χρονικών ορίων.
Συναφώς, κατά τη ΡΑΑΕΥ, από την ανάλυση του συνολικού προϋπολογισμού του έργου έως το προβλεπόμενο έτος ολοκλήρωσης της αντικατάστασης μετρητών (2030), η οποία περιλαμβάνεται στην αναθεωρημένη μελέτη, προκύπτει αφενός ότι στον συνολικό προϋπολογισμό περιλαμβάνεται το κόστος για την παροχή των ως άνω υπηρεσιών, αφετέρου ότι το κόστος αυτό συνεχίζει να υφίσταται και μετά την ολοκλήρωση της αντικατάστασης μετρητών, κατά τη λειτουργία του συστήματος.
Εδώ λοιπόν η Αρχή καθιστά σαφές ότι «στην αξία του έργου που θα αναγνωριστεί προς ενσωμάτωση στη Ρυθμιζόμενη Περιουσιακή Βάση του ΔΕΔΔΗΕ, δεν θα περιληφθούν δαπάνες που αφορούν σε αμοιβές για παροχή υπηρεσιών όπως οι παραπάνω, οι οποίες σχετίζονται με τη λειτουργία του συστήματος ή/και απαιτούνται για τη συνέχιση αυτής μετά την ολοκλήρωση της αντικατάστασης μετρητών».
Έτσι η ΡΑΑΕΥ ναι μεν εγκρίνει το εν λόγω μεγάλο έργο, αλλά με τροποποιήσεις και συγκεκριμένα με την προϋπόθεση ότι οι παραπάνω δαπάνες δεν θεωρούνται ως επιλέξιμες προς κεφαλαιοποίηση και συμπερίληψη στη Ρυθμιζόμενη Περιουσιακή Βάση του ΔΕΔΔΗΕ.
Το «κόκκινο» στην ψηφιοποίηση του αρχείου
Παράλληλα, η ΡΑΑΕΥ προχώρησε στο «κόψιμο» πέντε έργων και συγκεκριμένα:
α) Ψηφιοποίηση Αρχείου ΔΕΔΔΗΕ, προϋπολογισμού 110 εκατ. ευρώ.
β) Cyber Security, προϋπολογισμού 19,8 εκατ. ευρώ.
γ) Enterprise Architecture, προϋπολογισμού 4,8 εκατ. ευρώ.
δ) Security and Privacy Project, προϋπολογισμού 7,8 εκατ. ευρώ.
ε) Υλοποίηση Επιχειρηματικής Αναλυτικής και Δεδομένων, προϋπολογισμού 1,5 εκατ. ευρώ.
Σχετικά με το έργο της ψηφιοποίησης του αρχείου του ΔΕΔΔΗΕ θα πρέπει να τονιστεί ότι αποτέλεσε αντικείμενο ενός από τους μεγαλύτερους διαγωνισμούς που έβγαλε στον αέρα το προηγούμενο διάστημα.
Αντικείμενο του έργου ήταν η ψηφιοποίηση του έγχαρτου αρχείου του ΔΕΔΔΗΕ, το οποίο διατηρείται στις κεντρικές και στις περιφερειακές οργανωτικές μονάδες και αποτελείται από περίπου 9,4 εκατ. φακέλους, οι οποίοι περιλαμβάνουν 510 εκ. σελίδες (437 εκ. σελίδες αφορούν αρχεία πελατών), εκ των οποίων 505 εκατ. σελίδες είναι διάστασης Α4/Α3 και 5 εκ. σελίδες διάστασης Α0. Οι σελίδες αυτές αντιστοιχούν σε περίπου 110 εκατ. αυτοτελή έγγραφα.
Η ψηφιοποίηση περιλαμβάνει τόσο τη σάρωση του έγχαρτου αρχείου, όσο και την καταχώρηση των βασικών στοιχείων τους (μεταδιδόμενων) καθώς και την προμήθεια σαρωτών για την κάλυψη των αναγκών του ΔΕΔΔΗΕ.
Τα παραγόμενα ψηφιακά προϊόντα και τα μεταδιδόμενα τους θα μπορούσαν να μεταπέσουν σε υφιστάμενα ή και μελλοντικά πληροφοριακά συστήματα του Οργανισμού και να αξιοποιηθούν για την ταυτόχρονη πολυχρηστικότητα, την άρση χωρικών ή και χρονικών περιορισμών και τη διασυνδεσιμότητα της πληροφόρησης.
«Πινγκ πονγκ» διευκρινίσεων
Η ΡΑΑΕΥ ζήτησε διευκρινίσεις και συμπληρωματική πληροφόρηση:
α) Σχετικά με το αντικείμενο του έργου και συγκεκριμένα αν το προτεινόμενο έργο αφορά σε ψηφιοποίηση του συνόλου του έγχαρτου αρχείου των κεντρικών και περιφερειακών μονάδων του ΔΕΔΔΗΕ (γραφεία περιφερειών, γραφεία περιοχών, λοιπά σημεία παρουσίας ΔΕΔΔΗΕ κλπ), ανεξαρτήτως κριτηρίων όπως για παράδειγμα χρησιμότητα πληροφορίας, παλαιότητα, ιστορικό και συχνότητα προσπέλασης, πραγματικές ανάγκες πολυχρηστικότητας εγγράφων και άρσης χωρικών ή/και χρονικών περιορισμών στην πρόσβαση, για διάφορες κατηγορίες εγγράφων και πληροφορίας.
β) Σχετικά με το αν εκπονήθηκε μελέτη σκοπιμότητας προκειμένου να καθοριστεί το οικονομικά βέλτιστο φυσικό αντικείμενο του έργου, τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά (π.χ. κατηγορίες εγγράφων), εξετάζοντας και πιθανές εναλλακτικές λύσεις για κάποιες κατηγορίες εγγράφων (π.χ. on an as-needed basis)
γ) Σχετικά με την περιγραφή των συνιστωσών του αντικειμένου του έργου (π.χ. μελέτες, εργολαβικές υπηρεσίες (π.χ. σάρωση-καταχώρηση), προμήθεια/μίσθωση εξοπλισμού, ανάπτυξη/προμήθεια λογισμικού, υπηρεσίες πληροφορικής και λογισμικού κλπ) και ανάλυση προϋπολογισμού ανά συνιστώσα.
Στη συνέχεια, κατά την Αρχή, ο ΔΕΔΔΗΕ απάντησε
α) Σχετικά με το πρώτο ερώτημα, παραθέτοντας τα ίδια ποσοτικά στοιχεία που περιλαμβάνονται στο σχέδιο ΣΑΔ 2022-2026 για το φυσικό αντικείμενο του έργου, επιβεβαιώνοντας ότι αυτό αφορά σε ψηφιοποίηση και καταχώρηση δεδομένων του συνόλου του έγχαρτου αρχείου που διατηρεί, ανεξαρτήτως κριτηρίων.
Περαιτέρω, αναφέρει ότι «λόγω της φύσης του, υποχρεούται να διατηρεί τα αρχεία πελατών και ολόκληρο το ιστορικό των 7,6 εκατομμυρίων παροχών του καθώς και στοιχεία του δικτύου διανομής (επιθεωρήσεις, συντηρήσεις, λοιπά τεχνικά στοιχεία).
Συγκεκριμένα, ο ΔΕΔΔΗΕ είναι απαραίτητο να γνωρίζει βασικές πληροφορίες για την παροχή, από τη στιγμή της δημιουργίας της και, συνεπώς, δεν μπορεί να ισχύει η διαγραφή των δεδομένων μετά την εικοσαετία από τη λήξη της σύμβασης ηλεκτροδοτήσεως με έκαστο καταναλωτή, διότι ο ΔΕΔΔΗΕ ως κύριος του μετρητή και των λοιπών εγκαταστάσεων του Δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας και υπεύθυνος για τη διαχείρισή του δικτύου, είναι απαραίτητο να γνωρίζει όλα τα παραπάνω στοιχεία, με σκοπό την παρακολούθηση για διαχειριστικούς λόγους της παροχής και τη διασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας της. Αυτό συνιστά λόγο δημοσίου συμφέροντος που αποκλείει τη διαγραφή των δεδομένων.»
β) Σχετικά με το δεύτερο ερώτημα, ο Διαχειριστής ενημέρωσε για την εκπόνηση μελέτης με τίτλο «Εκπόνηση Επιχειρηματικού Σχεδίου Ποσοτικοποίησης Οφελών Ψηφιοποίησης Αρχείου», στο πλαίσιο της οποίας διενεργήθηκε χρηματοοικονομική ανάλυση κόστους-οφέλους, από την οποία, όπως αναφέρει, προκύπτει ότι το εκτιμώμενο όφελος του ΔΕΔΔΗΕ από την επένδυση υπερκαλύπτει κατά 0,7 εκατ. ευρώ το εκτιμώμενο κόστος της επένδυσης.
γ) Σχετικά με το τρίτο ερώτημα, ο Διαχειριστής παρείχε ποιοτική περιγραφή των συνιστωσών του έργου (μελέτη ανάλυσης απαιτήσεων έργου, προμήθεια σαρωτών, ανάπτυξη υποστηρικτικών εφαρμογών, προμήθεια & εγκατάσταση συστημικού λογισμικού, προετοιμασία φακέλων προς ψηφιοποίηση, σάρωση αρχείου, καταχώρηση μεταδεδομένων, ποιοτικός έλεγχος σάρωσης & καταχώρησης, μετάπτωση δεδομένων στο σύστημα αρχείου) και ανάλυση του εκτιμώμενου προϋπολογισμού του έργου (110 εκατ. ευρώ), σύμφωνα με την οποία 31% σχετίζεται με τη σάρωση εγγράφων Α4/Α3, 4% με τη σάρωση εγγράφων Α0 και 65% με την καταχώρηση μεταδεδομένων.
Περαιτέρω, από το παραδοτέο της σύμβασης, προκύπτει ότι το κόστος του έργου που αφορά σε προμήθεια υλικού και λογισμικού εκτιμάται σε 4,6 εκατ ευρώ.
Η Αρχή «δεν πείστηκε»
Παρόλα αυτά η ΡΑΑΕΥ δεν πείστηκε «για την σκοπιμότητα υλοποίησης του προτεινόμενου μεγάλου κόστους έργου και συγκεκριμένα για την ψηφιοποίηση αδιακρίτως του συνόλου του έγχαρτου αρχείου του Διαχειριστή Δικτύου».
Επικαλείται μάλιστα ορισμένους συγκεκριμένους λόγους, όπως ότι ο Διαχειριστής δεν προσδιορίζει ποιες είναι οι «βασικές πληροφορίες τις οποίες πρέπει να γνωρίζει για κάθε παροχή, από τη στιγμή της δημιουργίας της», με σκοπό την «παρακολούθηση για διαχειριστικούς λόγους της παροχής και τη διασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας της», αν υποτεθεί ότι οι κρίσιμες για τους σκοπούς αυτούς πληροφορίες περιέχονται μόνο διάσπαρτες στο έγχαρτο αρχείο των ατομικών φακέλων καταναλωτών.
Επίσης δεν προσδιορίζει για ποιο λόγο, αντί της προτεινόμενης ψηφιοποίησης ενός τεράστιου όγκου εγγράφων (437 εκ. σελίδες), δεν θεωρείται σκοπιμότερη η άντληση των πληροφοριών που θεωρούνται χρήσιμες και η καταχώρησή τους σε κατάλληλα πληροφοριακά συστήματα, ώστε αφενός να διασφαλισθεί η διατήρησή τους στο διηνεκές, αφετέρου να είναι δυνατό να αξιοποιούνται πιο άμεσα και αποτελεσματικά για επιχειρησιακούς σκοπούς, στο πλαίσιο του γενικότερου ψηφιακού μετασχηματισμού της εταιρείας και της ευρύτερης αξιοποίησης δεδομένων για τη λήψη αποφάσεων.
Κατά το σκεπτικό της Αρχής, προκύπτει επίσης ότι ο Διαχειριστής δεν εξέτασε εναλλακτικά την ψηφιοποίηση μικρότερου όγκου εγγράφων με κριτήρια όπως η χρησιμότητα της πληροφορίας, η παλαιότητα, το ιστορικό και η συχνότητα προσπέλασης, οι πραγματικές ανάγκες πολυχρηστικότητας εγγράφων και άρσης χωρικών ή/και χρονικών περιορισμών στην πρόσβαση.
Στην απόφαση παρατίθενται αρκετοί ακόμη λόγοι και τέλος η απόφαση της ΡΑΑΕΥ ότι το προτεινόμενο έργο «Ψηφιοποίηση Αρχείου ΔΕΔΔΗΕ» προϋπολογισμού 110 εκατ. ευρώ δεν μπορεί να περιληφθεί στο Σχέδιο Ανάπτυξης Δικτύου.
Πηγή: https://www.newmoney.gr
Πηγή φωτογραφίας: https://secure.gravatar.com
