6/11/2022
Η διευθύνουσα σύμβουλος του ΔΕΣΦΑ μιλά για τις ενέργειες ώστε να αντιμετωπίσει με επάρκεια η Ελλάδα μια κρίση εφοδιασμού – Αναγκαία η ενίσχυση του εθνικού συστήματος φυσικού αερίου με πρόσθετες επενδύσεις – Γιατί δεν είναι βιώσιμη η επένδυση στην Καβάλα.
Τ η δυνατότητα να εξάγει ποσότητες LNG για να καλύψει μέρος των αναγκών και άλλων χωρών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, όπως της Ρουμανίας, της Μολδαβίας, ακόμα και της Ουκρανίας, αποκτά η Ρεβυθούσα. Η ενεργειακή κρίση ανέδειξε τον σημαντικό ρόλο της ενεργειακής υποδομής στον κόλπο των Μεγάρων, η οποία με τα έργα αναβάθμισης και την προσθήκη της νέας πλωτής δεξαμενής (FSU) ενισχύει τη συνολική χωρητικότητα αποθήκευσης και τον αριθμό των φορτίων LNG που μπορούν να παραληφθούν.
Σύμφωνα με τη διευθύνουσα σύμβουλο του ΔΕΣΦΑ Μαρία Ρίτα Γκάλι, η αύξηση κατά 12% της ικανότητας επαναεριοποίησης της Ρεβυθούσας, η επένδυση της εταιρείας στο FSRU Αλεξανδρούπολης, η επέκταση του ΤΑP και ο ελληνοβουλγαρικός αγωγός IGB δίνουν ένα προβάδισμα στη χώρα μας για να αντιμετωπίσει μια πιθανή κρίση εφοδιασμού με φυσικό αέριο.
Τονίζει όμως ότι όλες αυτές οι υποδομές θα απαιτήσουν σημαντικές επενδύσεις για την ενίσχυση του δικτύου του ΔΕΣΦΑ, προκειμένου η Ελλάδα να μπορέσει να λειτουργήσει ως κόμβος για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών και άλλων χωρών.
Οπως αναφέρει στο πλαίσιο του Σχεδίου RePowerEU, ο Διαχειριστής έχει υποβάλει μια σειρά από προτάσεις για έργα που θα επιτρέψουν την πραγματοποίηση αυξημένων εξαγωγών φυσικού αερίου σε γειτονικές χώρες, προσφέροντας στα σχεδιαζόμενα έργα των πλωτών δεξαμενών απεριόριστη πρόσβαση στο Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς Φυσικού Αερίου (ΕΣΜΦΑ) και αναβαθμίζοντας το δίκτυο με νέους αγωγούς που θα έχουν 100% δυνατότητα μεταφοράς υδρογόνου.
Ο τομέας της αποθήκευσης αποτελεί επίσης ένα θέμα στρατηγικής σημασίας για την Ελλάδα, γι’ αυτό και ο ΔΕΣΦΑ συμμετέχει στον σχετικό διαγωνισμό με τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ για τις εγκαταστάσεις της Υπόγειας Αποθήκης της Καβάλας. Ωστόσο, το ρυθμιστικό πλαίσιο που εγκρίθηκε από την Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, σύμφωνα με την επικεφαλής του ΔΕΣΦΑ, δεν καθιστά την υλοποίηση αυτής της κρίσιμης επένδυσης οικονομικά βιώσιμη. «Συνεχίζουμε να συνεργαζόμαστε με τους θεσμούς για να αναζητήσουμε τρόπους για να προχωρήσει αυτό το κρίσιμο έργο, καθώς είμαστε πεπεισμένοι και για τον μελλοντικό ρόλο της εγκατάστασης για την αποθήκευση υδρογόνου ως μέρος της στρατηγικής της ενεργειακής μετάβασης της χώρας».
– Πού αποδίδει ο ΔΕΣΦΑ τη μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου που έχει παρατηρηθεί τους τελευταίους μήνες στην ελληνική αγορά; Πιστεύετε ότι η τάση αυτή είναι συγκυριακή λόγω χαμηλής ζήτησης ή θα συνεχιστεί; Ποιοι παράγοντες θα την καθορίσουν;
Η ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας διανύει μία από τις πιο δύσκολες χρονιές, με ένα ταχέως μεταβαλλόμενο τοπίο, καθιστώντας ακόμη πιο επιτακτική την ανάγκη να θωρακιστεί η ενεργειακή ασφάλεια, ενώ ταυτόχρονα προωθείται η ενεργειακή μετάβαση. Με την ασφάλεια εφοδιασμού να έχει αναδειχθεί κορυφαία προτεραιότητα μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία, τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. συμφώνησαν σε μείωση της ζήτησης φυσικού αερίου κατά 15%, μεταξύ 1ης Αυγούστου 2022 και 31ης Μαρτίου 2023, σε σύγκριση με την κατανάλωσή τους τα τελευταία πέντε χρόνια, με στόχο την εξοικονόμηση εν όψει του χειμώνα και των πιθανών επιπλοκών στον εφοδιασμό φυσικού αερίου από τη Ρωσία. Αυτό το γεγονός, σε συνδυασμό με τις εξαιρετικά υψηλές τιμές, επηρέασε τη ζήτηση φυσικού αερίου και στην Ελλάδα. Tο πρώτο εννεάμηνο του 2022 σημειώθηκε μείωση 14,26% στην εγχώρια κατανάλωση έναντι του 2021, κυρίως στον βιομηχανικό τομέα, του οποίου η ζήτηση είναι πιο ελαστική στις τιμές και μπορεί να υποκαταστήσει το φυσικό αέριο με άλλα προϊόντα πετρελαίου. Ταυτόχρονα, παρατηρήσαμε σημαντική αύξηση των εξαγωγών φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας από την Ελλάδα προς την ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Ευρώπης, με 1,8 bcm φυσικού αερίου να έχουν εξαχθεί στη Βουλγαρία από το ελληνικό σύστημα μέσω Σιδηροκάστρου το 2022, σε σύγκριση με 0,45 bcm την ίδια περίοδο πέρυσι. Την ίδια στιγμή, η Ρεβυθούσα σημείωσε ιστορικό ρεκόρ, υποδεχόμενη περισσότερα από 60 πλοία LNG την ίδια περίοδο. Αναμένουμε ανάκαμψη της εγχώριας ζήτησης όταν οι τιμές επανέλθουν σε επίπεδο που θα επαναφέρει την ανταγωνιστικότητα του φυσικού αερίου και στον βιομηχανικό τομέα, λαμβάνοντας υπόψη τα μεγάλα περιβαλλοντικά οφέλη και το χαμηλότερο κόστος CO2.
– Η Ελλάδα σε μια ενδεχόμενη κρίση εφοδιασμού θεωρείτε ότι είναι επαρκώς θωρακισμένη για να αποφύγει γενικευμένες διακοπές ρεύματος σε καταναλωτές;
Από την αρχή της κρίσης, ο ΔΕΣΦΑ βρίσκεται σε στενή συνεργασία με τη ΡΑΕ και το υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας, υποβάλλοντας προτάσεις για την ενίσχυση της ασφάλειας εφοδιασμού της χώρας, ενώ συνεργάστηκε μαζί τους για την εκπόνηση σχεδίου προληπτικής δράσης. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για την αποφυγή διακοπών ρεύματος, καθώς η Ελλάδα έχει σημαντικό μερίδιο της ζήτησης φυσικού αερίου για ηλεκτροπαραγωγή στο 73%, με βάση τα στοιχεία εννεαμήνου 2022. Υλοποιήσαμε γρήγορα μια σειρά ενεργειών για την αύξηση της ικανότητας εισαγωγής LNG, όπως η προσθήκη FSU στον τερματικό σταθμό της Ρεβυθούσας -η οποία ενισχύει τη συνολική χωρητικότητα αποθήκευσης και τον αριθμό των φορτίων LNG που μπορούν να παραληφθούν-, η αύξηση κατά 12% της ικανότητας επαναεριοποίησης της Ρεβυθούσας και η επένδυσή μας στο FSRU Αλεξανδρούπολης, που θα προσθέσει μία ακόμη πύλη εισαγωγής LNG στην περιοχή μας. Χάρη στον τερματικό σταθμό Ρεβυθούσας και τον TAP, μια υποδομή ζωτικής σημασίας που διαφοροποιεί περαιτέρω τις πηγές προμήθειας φυσικού αερίου της χώρας, η Ελλάδα βρίσκεται σε πολύ καλύτερη θέση για να αντιμετωπίσει μια πιθανή κρίση εφοδιασμού με φυσικό αέριο από πολλά άλλα κράτη-μέλη της Ε.Ε. Επίσης, η πρόθεση της κυβέρνησης για επιβολή υποχρεώσεων αποθήκευσης στην Ιταλία, σύμφωνα με την πρόταση του ΔΕΣΦΑ, και στον τερματικό σταθμό LNG ενισχύει περαιτέρω την ανθεκτικότητα του συστήματος.
– Μέσα στο επόμενο διάστημα η Ελλάδα θα υποδεχτεί πολύ σημαντικές υποδομές (νέες πλωτές δεξαμενές LNG, αγωγοί, αποθήκη φυσικού αερίου κ.ά.) που θα συμβάλουν στη μεγαλύτερη ασφάλεια εφοδιασμού της χώρας. Τι απαιτήσεις δημιουργούν τα έργα αυτά σε πρόσθετες επενδύσεις για την ενίσχυση της δυναμικότητας του δικτύου του ΔΕΣΦΑ και τι σχεδιασμός υπάρχει;
Απαιτούνται διάφορες επενδύσεις για την ενσωμάτωση των νέων έργων φυσικού αερίου στο σύστημα (FSRU, επέκταση του αγωγού TAP, αγωγός IGB), προκειμένου η Ελλάδα να μπορέσει να λειτουργήσει ως πύλη για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών της ΝΑ Ευρώπης. Στο πλαίσιο του Σχεδίου RePowerEU, ο ΔΕΣΦΑ έχει υποβάλει μια σειρά από προτάσεις για έργα που θα επιτρέψουν την πραγματοποίηση αυξημένων εξαγωγών φυσικού αερίου σε γειτονικές χώρες, προσφέροντας στα σχεδιαζόμενα έργα FSRU απεριόριστη πρόσβαση στο ΕΣΜΦΑ, αναβαθμίζοντας το δίκτυο με νέους αγωγούς που έχουν 100% δυνατότητα μεταφοράς υδρογόνου, εξαλείφοντας τα υπάρχοντα σημεία συμφόρησης, εν όψει της πιθανής επέκτασης του TAP για εισαγωγή μεγαλύτερων ποσοτήτων αζέρικου φυσικού αερίου στην Ευρώπη, και επεκτείνοντας τον Σταθμό Συμπίεσης στην Κομοτηνή, που θα επιτρέψει την πλήρη αξιοποίηση της εξαγωγικής δυναμικότητας του αγωγού ICGB κατά 5 bcm ανά έτος.
– Μετά την αναβάθμιση της δυναμικότητας της Ρεβυθούσας αλλά και του νέου σταθμού ανεφοδιασμού βυτιοφόρων, ο ΔΕΣΦΑ καλύπτει τις ανάγκες νέων χρηστών που μέχρι σήμερα δεν έχουν πρόσβαση στο δίκτυο μεταφοράς φυσικού αερίου. Τι προσβλέπει ο Διαχειριστής από την ανάπτυξη των νέων αυτών υποδομών σε ό,τι αφορά την κάλυψη ενεργειακών αναγκών τρίτων χωρών αλλά και οικιακών και βιομηχανικών χρηστών;
Από την έναρξη της ενεργειακής κρίσης και το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία, ο εξαγωγικός χαρακτήρας της Ρεβυθούσας έχει ενισχυθεί σημαντικά με τα φορτία που φτάνουν εκεί να καλύπτουν τις ενεργειακές ανάγκες όχι μόνο της Ελλάδας, αλλά και της Βουλγαρίας. Ο ρόλος αυτός της Ρεβυθούσας θα ενισχυθεί ακόμα περισσότερο το επόμενο διάστημα, καθώς μέσω της Βουλγαρίας η Ελλάδα θα έχει τη δυνατότητα να εξάγει ποσότητες αερίου για να καλύψει μέρος των αναγκών και άλλων χωρών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, όπως της Ρουμανίας, της Μολδαβίας, ακόμα και της Ουκρανίας. Επιπλέον, με την ολοκλήρωση του Σταθμού Φόρτωσης Φορτηγών ΥΦΑ, του πρώτου στη ΝΑ Ευρώπη, ο ΔΕΣΦΑ ξεκλειδώνει μια νέα αγορά προσφέροντας άλλη μία λύση για τις ενεργειακές ανάγκες της ΝΑ Ευρώπης. Ο Σταθμός Φόρτωσης Φορτηγών είναι ο πρώτος πυλώνας μιας νέας, ευέλικτης αλυσίδας αξίας Μικρής Κλίμακας LNG (Small Scale LNG), παρέχοντας πρόσβαση στο φυσικό αέριο και σημαντικά οφέλη για χρήστες και περιοχές που είναι εκτός δικτύου τόσο στην Ελλάδα όσο και στις γειτονικές χώρες, μαζί με σημαντικά περιβαλλοντικά οφέλη για τις βαριές οδικές και θαλάσσιες μεταφορές, καθώς και τις βιομηχανίες. Αυτή η αγορά πρόκειται να αναπτυχθεί περαιτέρω με την κατασκευή μιας νέας προβλήτας LNG Μικρής Κλίμακας στη Ρεβυθούσα, που θα προωθήσει τη χρήση του LNG ως ναυτιλιακού καυσίμου, ενώ θα μπορεί παράλληλα να προμηθεύει δορυφορικούς σταθμούς αποθήκευσης LNG στην Ελλάδα και όχι μόνο.
Η υπόγεια αποθήκη της Καβάλας και το FSRU στην Αλεξανδρούπολη
– Ποιος είναι ο σχεδιασμός του ΔΕΣΦΑ για την ιδιωτικοποίηση της υπόγειας αποθήκης της Καβάλας; Θα καταθέσετε δεσμευτική προσφορά από τη στιγμή που ο βαθμός κοινωνικοποίησης του έργου παραμένει στο 50%; Ποιες επιλογές μπορούν να βγάλουν το έργο από το οικονομικό αδιέξοδο;
Η ενεργειακή κρίση και ο πόλεμος στην Ουκρανία έχουν αναδείξει τον εξαιρετικά σημαντικό ρόλο της αποθήκευσης, η οποία προσφέρει ενεργειακή ασφάλεια, ευελιξία και καλύτερες τιμές φυσικού αερίου για τους καταναλωτές. Η Ελλάδα είναι από τις λίγες χώρες της Ευρώπης που δεν έχουν υπόγεια αποθήκευση φυσικού αερίου. Ο ΔΕΣΦΑ έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον να συμμετάσχει στον σχετικό διαγωνισμό για τις εγκαταστάσεις της Καβάλας. Ωστόσο, το ρυθμιστικό πλαίσιο που εγκρίθηκε από την Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας δεν καθιστά την υλοποίηση αυτής της κρίσιμης επένδυσης οικονομικά βιώσιμη. Συνεχίζουμε να συνεργαζόμαστε με τους θεσμούς για να αναζητήσουμε τρόπους ώστε να προχωρήσει αυτό το κρίσιμο έργο, καθώς είμαστε πεπεισμένοι και για τον μελλοντικό ρόλο της εγκατάστασης για την αποθήκευση υδρογόνου ως μέρος της στρατηγικής της ενεργειακής μετάβασης της χώρας.
– Είστε ένας από τους μετόχους του FSRU της Αλεξανδρούπολης που θα αποτελέσει μια νέα ενεργειακή πύλη LNG για τη ΝΑ Ευρώπη. Πότε εκτιμάτε ότι μπορεί να τεθεί σε εμπορική λειτουργία η υποδομή, καθώς για το θέμα υπήρξε μέχρι πρόσφατα διαφορετική προσέγγιση στο χρονοδιάγραμμα του έργου σε σχέση με την Gastrade;
Τώρα, περισσότερο από ποτέ, είναι έκδηλη η σημασία του FSRU Αλεξανδρούπολης για την ασφάλεια του εφοδιασμού της ΝΑ Ευρώπης. Γι’ αυτό τον λόγο ο ΔΕΣΦΑ καταβάλλει τεράστιες προσπάθειες για να επιτύχει την ενσωμάτωση αυτού του έργου εθνικής προτεραιότητας με το δίκτυό μας και τη σύνδεσή του με τον ICGB το συντομότερο δυνατό. Η κατασκευή της σύνδεσης με το δίκτυο του ΔΕΣΦΑ βρίσκεται σε εξέλιξη και θα ολοκληρωθεί ταυτόχρονα με το FSRU. Επισπεύσαμε την υλοποίηση του Σταθμού Συμπίεσης Κομοτηνής -ένα έργο που εγκρίθηκε για πρώτη φορά από τη ΡΑΕ τον Αύγουστο του 2022-, το οποίο είναι απαραίτητο για την εκφόρτωση του φυσικού αέριο στο FSRU Αλεξανδρούπολης και τη διοχέτευσή του στον αγωγό IGB. Επεξεργαζόμαστε μεταβατικές λύσεις για να εγγυηθούμε τη δυνατότητα του συστήματός μας να εξάγει ποσότητες φυσικού αερίου από την Αλεξανδρούπολη στη Βουλγαρία και στο ελληνικό σύστημα, μετά την έναρξη λειτουργίας του FSRU μέχρι την ολοκλήρωση του Σταθμού Συμπίεσης Κομοτηνής.
– Κατά την πρόσφατη έγκριση από τη ΡΑΕ του δεκαετούς προγράμματος ανάπτυξης του ΔΕΣΦΑ, διαπιστώθηκε σημαντική καθυστέρηση των χρονοδιαγραμμάτων των έργων σύνδεσης χρηστών με το δίκτυο. Ποιοι είναι οι λόγοι αυτών των καθυστερήσεων και έχει αναθεωρηθεί το αντίστοιχο χρονοδιάγραμμα με τη Διώρυγα Gas για το οποίο σας προέτρεπε η ΡΑΕ;
Η αναθεώρηση των χρονοδιαγραμμάτων των έργων του ΔΕΣΦΑ οφείλεται στις αντίξοες συνθήκες της αγοράς και στην πρωτοφανή αστάθεια στις τιμές των αγαθών και των υπηρεσιών που απαιτούνται για την εκτέλεση αυτών των έργων. Η διαδικασία ρυθμιστικής έγκρισης χρειάστηκε, επίσης, πολύ χρόνο για να ολοκληρωθεί, με το δεκαετές πρόγραμμα ανάπτυξης που υποβλήθηκε από τον ΔΕΣΦΑ στις 21 Σεπτεμβρίου 2021 να εγκρίνεται στις 22 Αυγούστου 2022. Δεν βλέπουμε προβλήματα με τη σύνδεση του FSRU της Διώρυγας Gas, καθώς το χρονοδιάγραμμα εκτέλεσης του έργου συνδέεται στενά με την τελική επενδυτική απόφαση του FSRU.
– Θεωρείτε ότι η γεωπολιτική κρίση έχει επιμηκύνει τον χρόνο ζωής του φυσικού αερίου ως καυσίμου- γέφυρα; Ποιες επιπτώσεις μπορεί να έχει η νέα συνθήκη στις προσπάθειες απανθρακοποίησης και ενεργειακής μετάβασης;
Αυτή η κρίση έχει σίγουρα αναδείξει τον ρόλο του φυσικού αερίου στο ενεργειακό μείγμα -και ως απαραίτητο εταίρο των ΑΠΕ- και υπάρχει η παραδοχή ότι το φυσικό αέριο είναι εδώ για να μείνει τουλάχιστον για τις επόμενες δύο δεκαετίες. Ταυτόχρονα, είναι σαφές ότι η ενεργειακή κρίση λειτούργησε ως επιταχυντής της ενεργειακής μετάβασης, κάτι που στο ευρωπαϊκό πλαίσιο φαίνεται από το σχέδιο RePowerEU που για πρώτη φορά περιλαμβάνει φιλόδοξους δεσμευτικούς στόχους για την ανάπτυξη του υδρογόνου και του βιομεθανίου. Και οι δύο αυτές αγορές έχουν μεγάλες δυνατότητες για την Ελλάδα, η οποία επίσης μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης (RRF) έχει μια μοναδική ευκαιρία να επιταχύνει την εισαγωγή ανανεώσιμων-πράσινων αερίων στο ενεργειακό της μείγμα με τη δημιουργία της απαραίτητης υποδομής υδρογόνου τόσο για την παραγωγή όσο και για τη μεταφορά, καθώς και την προώθηση του βιομεθανίου, που μπορεί να καλύψει το 10% της εγχώριας ζήτησης ενέργειας, αυξάνοντας την ασφάλεια του εφοδιασμού και οδηγώντας σε σημαντική μείωση των εκπομπών άνθρακα.
Πηγή: https://www.newmoney.gr
Πηγή φωτογραφίας: https://secure.gravatar.com
