Διεθνής αγώνας υπερμαραθωνίου δρόμου 245,3 χιλιομέτρων, με αφετηρία την Αθήνα και τερματισμό τη Σπάρτη. Διεξάγεται κάθε χρόνο από το 1983 την τελευταία Παρασκευή του Σεπτεμβρίου (30 Σεπτεμβρίου 2022), σε ανάμνηση του κατορθώματος του Αθηναίου ημεροδρόμου Φειδιππίδη, τον οποίον έστειλαν οι Αθηναίοι στρατηγοί στη Σπάρτη για να ζητήσει τη βοήθειά της εν όψει της μάχης του Μαραθώνα με τους Πέρσες (490 π.Χ).
Η ιδέα για τη δημιουργία του αγώνα οφείλεται στον βρετανό σμήναρχο Τζον Φόντεν, ο οποίος θέλησε να επαληθεύσει την εξιστόρηση του περιστατικού από τον Ηρόδοτο, που αναφέρει ότι ο Φειδιππίδης διήνυσε την απόσταση Αθήνα – Σπάρτη πεζός μέσα σε δύο ημέρες. Θα επιχειρήσει να διανύσει τη διαδρομή του Φειδιππίδη μαζί με τέσσερις φίλους του στις 8 Οκτωβρίου 1982 και σε λιγότερο από 40 ώρες θα τερματίσουν αυτός και δύο από τους φίλους του στο άγαλμα του Λεωνίδα στη Σπάρτη, επαληθεύοντας πανηγυρικά τη διήγηση του «πατέρα της ιστορίας». Από την επόμενη χρονιά το «Σπάρταθλον» ήταν γεγονός, με διοργανωτή τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό «Διεθνής Σύνδεσμος Σπάρταθλον».
Ο αγώνας είναι πολύ απαιτητικός, όχι μόνο λόγω της απόστασης, αλλά και για τις χρονικές απαιτήσεις περάσματος των σημείων ελέγχου, καθώς και τις καιρικές συνθήκες. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι κάθε ένα από τα σημεία ελέγχου έχει τους δικούς του χρονικούς περιορισμούς και ο δρομέας θα πρέπει να φθάσει πριν από τον επίσημο χρόνο κλεισίματος, διότι διαφορετικά θα αποκλειστεί από τον αγώνα.
Οι δρομείς ακολουθούν τη διαδρομή που χάραξε ο Φόντεν και βασίζεται στην περιγραφή του Ηροδότου για το κατόρθωμα του Φειδιππίδη, που έφθασε στη Σπάρτη την επομένη της αναχώρησής του από την Αθήνα, καθώς και σε γνωστά ιστορικά γεγονότα της εποχής εκείνης. Θεωρείται, δε, ως η πλησιέστερη της πορείας που ο Φειδιππίδης θα έπρεπε να είχε ακολουθήσει. Πιστεύεται, λοιπόν, ότι το «Σπάρταθλον» αποτελεί την εγκυρότερη αναπαράσταση της διαδρομής αυτής.
Το έπαθλο για τους αθλητές που θα τερματίσουν στη Σπάρτη, μπροστά από το άγαλμα του Λεωνίδα, είναι ένα κλαδί ελιάς και νερό από τον ποταμό Ευρώτα. Στον αγώνα δεν υπάρχουν χρηματικά βραβεία.
Το ρεκόρ διαδρομής για τους άνδρες κατέχει από το 1984 ο έλληνας υπερμαραθωνοδρόμος Γιάννης Κούρος με 20 ώρες και 25 λεπτά και για τις γυναίκες η πολωνίδα Πατρίτσια Μπερεζνόβσκα από το 2017 με 24 ώρες και 48 λεπτά.
Αποτελέσματα Ανδρών
| Έτος | Νικητής | Χρόνος |
|---|---|---|
| 1983 |  Γιάννης Κούρος | 21:53.00 |
| 1984 | Γιάννης Κούρος | 20:25.00 |
| 1985 |  Πάτρικ Μακί | 23:18.00 |
| 1986 | Γιάννης Κούρος | 21:57.00 |
| 1987 |  Ρούνε Λάρσον | 24:41.00 |
| 1988 | Ρούνε Λάρσον | 24:42.00 |
| 1989 | Πάτρικ Μακί | 24:32.00 |
| 1990 | Γιάννης Κούρος | 20:29.00 |
| 1991 |  Γιάνος Μπόγκαρ | 24:15.31 |
| 1992 |  Ρούσκο Καντίεφ | 24:08.13 |
| 1993 | Ρούνε Λάρσον | 26:57.12 |
| 1994 | Τζέιμς Τζαρέι | 26:15.00 |
| 1995 | Τζέιμς Τζαρέι | 25:59.42 |
| 1996 |  Ρονάλντ Βουιλεμενό | 26:21.00 |
| 1997 | Κώστας Ρέππος | 23:37.00 |
| 1998 | Κώστας Ρέππος | 25:11.41 |
| 1999 |  Γενς Λούκας | 25:38.03 |
| 2000 |  Μασαγιούκι Οτάκι | 24:01.10 |
| 2001 |  Βάλμιρ Νούνιες | 23:18.00 |
| 2002 | Ριότσι Σεκίγια | 23:47.54 |
| 2003 |  Μάρκους Τάλμαν | 23:28.24 |
| 2004 | Γενς Λούκας | 25:49.56 |
| 2005 | Γενς Λούκας | 24:20.39 |
| 2006 |  Σκοτ Τζούρεκ | 22:52.18 |
| 2007 | Σκοτ Τζούρεκ | 23:12.14 |
| 2008 | Σκοτ Τζούρεκ | 22:20.01 |
| 2009 | Ριότσι Σεκίγια | 23:48.24 |
| 2010 |  Ιβάν Kουντίν | 23:03.06 |
| 2011 | Ιβάν Kουντίν | 22:56:45 |
| 2012 | Στου Tομς | 26:28:19 |
| 2013 |  Ζοάο Ολιβέιρα | 23:29:08 |
| 2014 | Ιβάν Kουντίν | 22:29:29 |
| 2015 | Φλόριαν Ρόις | 23:17:32 |
| 2016 |  Αντρέι Ρατζικόφσκι | 23:02:00 |
| 2017 |  Αλεξάντρ Σορόκιν | 22:04:00 |
| 2018 | Γιοσιχίκο Ισικάουα | 22:54:14 |
| 2019 | Ταμάς Μπόντις | 23:29:32 |
| 2020 | Ματαιώθηκε λόγω του Covid-19 | |
| 2021 | Φώτης Ζησιμόπουλος (Ελλάδα) | 21:57:37 |
Αποτελέσματα Γυναικών
| Έτος | Νικητής | Χρόνος |
|---|---|---|
| 1983 | Έλινορ Άνταμς | 32:37.52 |
| 1984 | Μαίρη Χάνουντελ-Λάρσον | 34:15.10 |
| 1985 | Μαίρη Χάνουντελ-Λάρσον | 33:23.00 |
| 1986 | Βάλτροντ Ρέισερτ | 33:21.00 |
| 1987 | Χίλαρι Γουόλκερ | 31:23.30 |
| 1988 | Μαίρη Χάνουντελ-Λάρσον | 31:57.23 |
| 1989 | Μαίρη Χάνουντελ-Λάρσον | 31:57.23 |
| 1990 | Αν-Μαρί Ντεγκουιλέμ | 34:07.41 |
| 1991 | Ούρσουλα Μπλάσμπεργκ | 34:42.45 |
| 1992 | Χίλαρι Γουόλκερ | 29:49.49 |
| 1993 | Ζίγκριντ Λόνσκι | 32:34.32 |
| 1994 | Χέλγκα Μπακχάους | 30:41.00 |
| 1995 | Χέλγκα Μπακχάους | 29:33.00 |
| 1996 | Χέλγκα Μπακχάους | 29:50.00 |
| 1997 | Χέλγκα Μπακχάους | 30:39.00 |
| 1998 | Μαίρη Λάρσον | 28:46.58 |
| 1999 | Ανί Μονότ | 35:38.08 |
| 2000 | Χιρόκο Οκιγιάμα | 29:16.37 |
| 2001 | Αλζίρα Πορτέλα-Λάριο | 30:31.41 |
| 2002 |  Ιρινα Ρεούτοβιτς | 28:10.48 |
| 2003 | Ακίκο Σακαμότο | 29:07.44 |
| 2004 | Κίμι Νότο | 29:57.40 |
| 2005 | Κίμι Νότο | 30:23.07 |
| 2006 | Σούμιε Ιναγκάκι | 28:37.20 |
| 2007 | Ακίκο Σακαμότο | 31:09.24 |
| 2008 |  Σοκ Χόε Χουρ | 30.03.22 |
| 2009 | Σούμιε Ιναγκάκι | 27:39.49 |
| 2010 | Έμιλι Γκέλντερ | 30:17.03 |
| 2011 | Σίλβια Λούμπικς | 29:06:50 |
| 2012 | Ελίζαμπεθ Χόουκερ | 27:02:17 |
| 2013 | Σίλβια Λούμπικς | 28:03:04 |
| 2014 | Σίλβια Λούμπικς | 26:53:40 |
| 2015 | Κάταλιν Νέιγκι | 25:07:13 |
| 2016 | Κάταλιν Νέιγκι | 25:22:26 |
| 2017 | Πατρίτσια Μπερεζνόβσκα | 24:48:00 |
| 2018 | Σουζάνα Μάραζ | 27:05:28 |
| 2019 | Σουζάνα Μάραζ | 27:15:12 |
| 2020 | Ματαιώθηκε λόγω του Covid-19 | |
| 2021 | Ντιάνα Τζαβίζα (Λετονία) | 25:24:00 |
Πηγή: https://www.sansimera.gr
